پیامدهای پنهان افزایش نرخ سود بانکی

کامران ندری، اقتصاددان

پیامدهای پنهان افزایش نرخ سود بانکی

سرمقاله

افزایش نرخ سود بین بانکی هرچند اندک به نظر می‌رسد، اما پیامدهای قابل‌توجهی برای اقتصاد، بازارهای مالی و خانوارها به همراه دارد. افزایش نرخ سود بین بانکی به ۲۳.۹۳ درصد، زنگ خطری برای اقتصاد ایران است. این تغییر اگرچه ممکن است به‌عنوان ابزار کوتاه‌مدت برای مدیریت نقدینگی و تورم مؤثر باشد، اما بدون اصلاحات ساختاری و شفافیت در سیاست‌گذاری، می‌تواند مشکلات اقتصادی را تشدید کند. اصلاح نظام بانکی و اتخاذ سیاست‌های هماهنگ پولی و مالی برای کاهش هزینه‌های مالی و افزایش اعتماد عمومی ضروری است.
بانک‌ها برای تأمین مالی نیازهای خود به نرخ‌های بالاتری متوسل می‌شوند که این مسئله اغلب ناشی از عدم تعادل نقدینگی است. از سوی دیگر، بانک مرکزی با افزایش نرخ سود به دنبال کاهش تقاضای اعتباری و کنترل تورم است. همچنین، نزدیک شدن به پایان سال میلادی و نیاز بانک‌ها به نقدینگی برای تسویه حساب‌ها، عامل دیگری در افزایش تقاضا برای تسهیلات کوتاه‌مدت محسوب می‌شود.
پیامدهای این افزایش بر اقتصاد کشور چندوجهی است. از یک سو، هزینه تأمین مالی برای کسب‌وکارها افزایش یافته و به کاهش رشد اقتصادی منجر می‌شود. از سوی دیگر، با کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار سهام، نقدینگی به سمت سپرده‌های بانکی یا ابزارهای مالی کم‌ریسک هدایت می‌شود که می‌تواند رکود در بازار سرمایه را تشدید کند. علاوه بر این، در صورت انتقال این افزایش به نرخ بهره تسهیلات، خانوارها نیز با فشار مالی بیشتری روبه‌رو خواهند شد، چرا که هزینه وام‌های شخصی و مصرفی افزایش می‌یابد.
برای مدیریت این شرایط، اصلاح سیاست‌های پولی ضروری است. بانک مرکزی باید با تنظیم دقیق‌تر نقدینگی در سیستم بانکی، ثبات را بازگرداند و از افزایش بی‌رویه نرخ سود جلوگیری کند. شفافیت در ارائه دلایل این افزایش و برنامه‌های آتی بانک مرکزی می‌تواند از نوسانات ناخواسته در بازارها بکاهد. همچنین، تقویت جذابیت بازار سرمایه از طریق سیاست‌های تشویقی و تمرکز بر اصلاح ساختارهای اقتصادی و کاهش وابستگی به نقدینگی بانکی، از راهکارهای بلندمدتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
رشد نرخ سود بین بانکی، زنگ هشداری برای اقتصاد ایران است که بدون اصلاحات ساختاری و هماهنگی در سیاست‌های مالی و پولی، می‌تواند به بحران‌های عمیق‌تر منجر شود. اتخاذ تصمیمات هوشمندانه و مؤثر در این مقطع حیاتی است تا ضمن کاهش هزینه‌های مالی، اعتماد عمومی به نظام بانکی و اقتصادی افزایش یابد.

پیشنهادی باخبر