ناباروری در مردان چیه و چرا برخی از مردان نمی‌تونن بچه‌دار بشن؟ متاسفانه وقتی صحبت از ناباروری میشه، معمولاً ذهن‌ها ناخودآگاه به سمت مشکلات زنانه می‌ره، اما واقعیت اینه که مردان هم می‌تونن تو ناباروری نقش داشته باشن. ناباروری مردونه، مشکلیه که خیلی از زوج‌ها رو درگیر می‌کنه و باعث نگرانی و ناراحتی میشه. تو این مطلب، قراره به زبون خیلی ساده و خودمونی، در مورد ناباروری مردان صحبت کنیم. از دلایل و نشونه‌های ناباروری مردان بگیر تا راه‌های تشخیص و درمانش. پس اگه شما هم جزو اون دسته از افرادی هستین که با این مسئله دست و پنجه نرم می‌کنن یا دوست دارین اطلاعات بیشتری در این زمینه داشته باشین، این مقاله رو از دست ندین!
ناباروری در مردان چیه؟
ناباروری در مردان یعنی اینکه یه مردی که از نظر جنسی فعاله، به طور طبیعی، نتونه همسرش رو باردار کنه. این مشکل خیلی پیچیده است و دلایل مختلفی برای انواع ناباروری در مردان وجود داره. بعضی وقتا مشکل از اسپرم هاست، مثلا تعدادشون کمه، کیفیت ندارن یا درست حرکت نمی‌کنن. بعضی وقتا هم مشکل ناشی از اختلالات هورمونی، انسداد در مجاری اسپرم یا ساختار اندام‌های تناسلیه. بهتره اینم بدونین که ناباروری مردان تقریباً 40 تا 50 درصد از موارد ناباروری را شامل میشه و میتونه تأثیرات عاطفی و روانی زیادی روی زوجین بذاره.
دلایل وجود ناباروری در مردان چیه؟
دلایل ناباروری در مردان میتونه ناشی از عوامل مختلفی (پزشکی و محیطی) باشه که هر کدام به نوعی بر تولید یا کیفیت اسپرم تأثیر می‌ذارن. البته خیلی وقتا هم معلوم نیست دقیقا چی باعثش شده. یکی از شایع‌ترین و مهمترین علت ناباروری مردان، واریکوسله که به گشاد شدن رگ‌های بیضه مربوط میشه و میتونه باعث کاهش تولید اسپرم بشه. برخی دیگر از دلایل عبارتن از:
- اسپرم‌ها یا تعدادشون کمه، یا درست حرکت نمی‌کنن، یا شکلشون مشکل داره. این مشکلات باعث میشه اسپرم نتونه به تخمک برسه و اونو بارور کنه.
- هورمونای جنسی هم نقش خیلی مهمی تو تولید اسپرم دارن. اگه به اندازه کافی ترشح نشن یا تعادلشون به هم بریزه، ممکنه مشکل ناباروری رو تو مردا باعث بشن. برخی دیگه از اختلالات هورمونی مثل تیروئید، هیپوفیز و غدد آدرنال هم می‌تونن این مشکل رو به وجود بیارن.
- بعضی وقتا ممکنه تو اندامای تناسلی مردا مشکل وجود داشته باشه، مثلا لوله‌هایی که اسپرم رو منتقل می‌کنن، مسدود شده باشن. عفونتا، به ویژه عفونتای مقاربتی، می‌تونن به تولید اسپرم آسیب برسونن یا مجاری انتقال آن را مسدود کنن.
- برخی از مردا هم تو برقراری رابطه جنسی مشکل دارن. زودانزالی، مشکلات جنسی مربوط به نعوظ و آناتومیکال برخی از این مشکلاتن.
- سیگار کشیدن، استفاده از مواد مخدر و الکل و حتی سبک زندگی ناسالم مانند چاقی، تغذیه نامناسب، استرس و کم‌تحرکی هم می‌تونن روی باروری در مردان تاثیر منفی بذارن.
- مردایی که بیشتر در محیط‌های شیمیایی، گرما یا در معرض اشعه X قرار می‌گیرن، نقص کروموزومی یا سابقه جراحی (وازکتومی، بیضه و پروستات) دارن، باید بدونن که این مشکلات هم میتونه باعث ناباروری در اونا بشه.
علائم ناباروری در مردان چیه؟
علائم ناباروری در مردان خیلی وقتا واضحه و ممکنه خود مردا هم متوجهشون بشن. مثلا اگه تو رابطه جنسی مشکل داشته باشه، مثلا نعوظش مشکل داشته یا اصلا میل جنسیش کم شده باشه، اینا میتونه یه نشونه باشه. درد یا ورم تو بیضه‌ها هم خیلی مهمه و نباید نادیده گرفته بشه. بعضی از مردا ممکنه متوجه بشن که حجم منی شون خیلی کمه یا اصلا موهای صورت و بدنشون کم شده. اینا هم میتونه از علائم ناباروری تو مردا باشه. حتی از دست دادن حس بویایی یا عفونت‌های تنفسی هم ممکنه با ناباروری مرتبط باشه. اگه تعداد اسپرم‌ها خیلی کم باشه یا اصلا اسپرمی وجود نداشته باشه، خب معلومه که بارداری اتفاق نمیفته. پس، اگه مردی هر کدوم از این علائم رو داشته باشه، بهتره که حتما بره دکتر و آزمایش بده تا اگه مشکلی هست، زودتر حل بشه.
چه جوری ناباروری رو در مردان تشخیص بدیم؟
برای اینکه بفهمیم یه مرد مشکل ناباروری داره یا نه، دکتر اول از همه یه سری سوال در مورد تاریخچه پزشکی و زندگی جنسیش میپرسه. بعدش هم یه معاینه فیزیکی انجام میده تا ببینه مشکلی تو اندام‌های اون تناسلی هست یا نه. اما برای تشخیص دقیق‌تر، یه سری آزمایش هم لازمه:
- آزمایش اسپرم برای بررسی تعداد، حرکت و شکل اسپرم‌ها. یه نمونه از منی گرفته شده و زیر میکروسکوپ تعداد اسپرم‌ها، سرعت حرکتشون و اینکه شکلشون نرماله یا نه، چک میشه.
- آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون‌های مردونه
- اسپرموگرام که یه جورایی عکسبرداری از اندام‌های داخلی تولید اسپرمه تا ببینن مجاری اسپرم مسدود شده‌ان یا نه.
- گاهی وقتا لازمه آزمایشای دیگه‌ای مثل آزمایش ادرار بعد از انزال، سونوگرافی از بیضه‌ها، نمونه‌برداری از بیضه و آزمایش ژنتیک هم انجام بشه.
درمان ناباروری در مردان
درمان ناباروری در مردان بستگی به این داره که دقیقا مشکل چیه. خوشبختانه با پیشرفت علم، خیلی از موارد ناباروری تو مردا قابل درمانن، مخصوصا اگه زودتر اقدام بشه. یه سری از روش‌های درمانی عبارتن از:
- اگه مشکل ناباروری به خاطر انسداد مجاری یا واریکوسل باشه، با عمل جراحی میشه مشکل رو برطرف کرد.
- گاهی وقتا مشکل ناباروری به خاطر مشکلات هورمونیه. تو این موارد، دکتر ممکنه داروهایی رو تجویز کنه که به تنظیم هورمون‌ها و بهبود تولید اسپرم کمک کنه.
- در درمان با روش ICSI یه دونه اسپرم رو مستقیما به داخل تخمک تزریق می‌کنن و بعد تخمک بارور شده رو تو رحم قرار میدن. این روش بیشتر برای مردایی که تعداد اسپرمشون خیلی کمه یا اسپرم‌ها حرکت خوبی ندارن، استفاده میشه.
- در درمان با روش IUI هم اسپرم‌های مرد رو با یه وسیله مخصوص به داخل رحم زن می‌فرستن.
