دیدار پوتین و ویتکاف؛ تلاش برای رفع گره‌های کور صلح

به گزارش جام جم آنلاین از ایرنا، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در مسکو میزبان «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه «دونالد ترامپ» برای گفت‌وگوهای حساس صلح در اوکراین است. این دیدار در شرایطی برگزار می‌شود که بحران روسیه و اوکراین همچنان ادامه دارد و تلاش‌ها برای دستیابی به یک راهکار صلح، پیچیده و حساس شده است. «جرد کوشنر» داماد ترامپ، نیز در این نشست حضور دارد تا به هماهنگی میان طرف‌های آمریکایی و روسی کمک کند.

 

به نوشته نشریه «تایم»، این دیدار پس از سفر ویتکاف و کوشنر به فلوریدا و مذاکره با مقامات اوکراینی برگزار می‌شود. «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه آمریکا، گفت‌وگوها را «ثمربخش» خواند اما تأکید کرد که «کار بیشتری باقی مانده است. این موضوع بسیار پیچیده است و بخش‌های متعددی دارد. طرف روسی نیز باید در این معادله حضور داشته باشد و وقتی ویتکاف به مسکو سفر کند، گفت‌وگوها ادامه خواهد یافت.»

 

هیات اوکراینی در مذاکرات فلوریدا به رهبری «رستم عمروف» دبیر شورای امنیت ملی و دفاع، حضور داشت. وی جای «آندری یرماک» رئیس دفتر رئیس‌جمهور اوکراین را گرفت که هفته گذشته پس از یورش نهادهای ضدفساد به خانه‌اش به دلیل رسوایی گسترده فساد، استعفا داد.

 

طرح صلح پیشنهادی آمریکا شامل ۲۸ بند است که جزئیات آن کمتر از ۲هفته قبل فاش شد؛ از آن زمان تاکنون میان طرف‌های اصلی، اتحادیه اروپا و مقامات آمریکایی بحث‌های گسترده‌ای شکل گرفته است. یکی از جنجالی‌ترین موارد این طرح، الزام کی‌یف به کاهش ارتش و واگذاری‌ سرزمین بود، موضوعی که اوکراین همواره رد کرده است. این طرح همچنین شامل تعهد اوکراین برای نپیوستن به ناتو بود که یکی از برنامه‌های بلندمدت زلنسکی را متوقف می‌کرد.

 

زلنسکی در واکنش به این طرح اعلام کرد که کشورش با یک انتخاب دشوار میان حفظ کرامت ملی یا رابطه با ایالات متحده مواجه است. رئیس جمهور اوکراین در ادامه تلاش کرد تا با مقام‌های ارشد آمریکایی، یک طرح صلح جایگزین تهیه کند. وی همچنان تأکید دارد دارایی‌های منجمدشده روسیه باید برای بازسازی اوکراین استفاده شود و واگذاری‌های عمده سرزمینی را نمی‌پذیرد.

 

یکی از مسائل کلیدی در مذاکرات، واگذاری سرزمین‌ها است. طرح اولیه پیشنهاد کرد کریمه، لوگانسک و دونتسک به طور رسمی به روسیه واگذار شود و مناطق خرسون و زاپوریژیا در طول خط تماس منجمد شوند. این موضوع باعث نگرانی شدید زلنسکی و متحدان اروپایی‌اش شده است.

 

رسانه آمریکایی گزارش داد که برخی از متحدان اروپایی سرسخت زلنسکی نگرانی خود را درباره مذاکرات در مسکو که اوکراین در آن حضور ندارد، ابراز کردند.

 

به نوشته تایم، دیدار پوتین و ویتکاف در حالی برگزار می‌شود که مذاکرات پشت پرده و فاش شدن فایل‌های صوتی از ارائه مشاوره ویتکاف به روس‌ها در مورد نحوه تعامل با ترامپ، جنجال فراوانی ایجاد کرد. ترامپ با حمایت از ویتکاف، رفتارش را شیوه استاندارد مذاکره خواند.

 

در بخش دیگر گزارش در مورد تضمین‌های امنیتی نیز آمده است زلنسکی می گوید که جنگ باید به طور عادلانه پایان یابد. پیشرفت در توسعه تضمین‌های امنیتی و ایجاد یک محور بلندمدت هم برای اوکراین و هم برای اروپا مهم است.

 

با اینحال گرچه طرح ترامپ شامل تعهدی مبنی بر اینکه «اوکراین تضمین‌های امنیتی قابل اعتمادی دریافت خواهد کرد» بود اما ابهاماتی در مورد تضمین‌ها و نحوه اجرای آنها وجود داشته است. گروهی از کشورهای حامی اوکراین، پیش از این متعهد به استقرار نیرو در اوکراین پس از آتش‌بس شده بودند که پوتین به سرعت آن را رد کرد. او در ماه سپتامبر در یک مجمع اقتصادی در ولادی‌وستوک هشدار داد که هر نیرویی که به اوکراین اعزام شود، «اهداف مشروع برای نابودی» خواهد بود.