ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور، نکات مهم برای معماران و سازندگان

انتخاب مساحت مناسب برای راه پله و آسانسور، یکی از ارکان اصلی در طراحی پلان ساختمان به شمار می رود. این معیار به طور مستقیم تحت تأثیر نوع کاربری ساختمان قرار دارد و می توان تفاوت ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور را در بناهای مسکونی و تجاری مشاهده کرد. در ساختمان های تجاری پرتردد، به آسانسورهایی با ابعاد بزرگ تر، معمولاً با حداقل عمق ۱۲۰ و عرض ۱۷۲ سانتی متر نیاز است. در مقابل، برای ساختمان های مسکونی، ابعاد کوچک تری مانند حداقل عمق ۱۰۰ و عرض ۹۰ سانتی متر کفایت می کند.

گروه تخصصی عمران مدرن با تکیه بر سال ها تجربه، ارائه دهنده طیف کاملی از خدمات مرتبط با آسانسور است. این مجموعه با تأمین انواع سیستم های آسانسور، تجهیزات جانبی و نیز ارائه خدمات فراگیر شامل نصب، پشتیبانی، سرویس دوره ای و نگهداری، در سراسر ایران در کنار مشتریان خود می باشد. به منظور نصب و استعلام قیمت انواع آسانسور و بالابر، از جمله قیمت آسانسور 4 نفره که از پرکاربردترین انواع است، با شماره ۰۲۱۶۲۹۹۹۶۷۵ تماس بگیرید.

 

ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور بر اساس کاربری ساختمان

در ساختمان های تجاری و اداری که روزانه افراد بسیاری رفت و آمد دارند، ضرورت استفاده از آسانسورهایی با گنجایش و ابعاد بزرگ تر کاملاً مشهود است. برای تأمین این نیاز، معمولاً حداقل فضای در نظر گرفته شده برای چاهک آسانسور عمق ۱۲۰ سانتی متر و عرض ۱۷۲ سانتی متر خواهد بود. این اندازه ها امکان جابه جایی روان و ایمن را در ساعات پرتردد فراهم می سازد.

در نقطه مقابل، برای ساختمان های مسکونی که حجم تردد کمتری دارند، می توان از آسانسورهایی با ابعاد جمع و جورتر بهره برد. در این گونه موارد، یک کابین با عمق ۱۰۰ سانتی متر و عرض ۹۰ سانتی متر معمولاً پاسخگوی نیاز ساکنین است. رعایت این ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور نه تنها به بهینه سازی و استفاده کارآمد از متراژ ساختمان می انجامد، بلکه تجربه بهتری را نیز برای استفاده کنندگان به ارمغان می آورد.

 

 

 

ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور برای مساحت ۲۰۰ متر مربع

در فرآیند طراحی و تهیه پلان ساختمان، آگاهی از حداقل مساحت مورد نیاز برای راه پله و چاه آسانسور، بر پایه ضوابط مصوب مقررات ملی ساختمان، یک ضرورت انکارناپذیر است. آنچه در ادامه ارائه شده، رهنمودهایی برای زمین هایی با مساحت حداقل ۲۰۰ متر مربع است.

 

مساحت و ابعاد استاندارد راه پله

برای باکس راه پله، معمولاً حداقل عرضی برابر ۲۴۰ سانتی متر و طولی در حدود ۴۵۰ سانتی متر در نظر گرفته می شود. در مرحله تهیه نقشه های فاز یک، اندازه این باکس باید معادل یا بزرگ تر از ابعاد تعیین شده باشد. طول نهایی مسیر پله ها به طور مستقیم به ارتفاع طبقه بستگی دارد و افزایش این طول، به معنای نیاز به تعداد پله های بیشتر خواهد بود. برای زمین های کوچک با مساحتی کمتر از ۲۰۰ متر مربع، با حداکثر پنج سقف و پنجاه نفر ساکن، ابعاد مفید راه پله می تواند به عرض ۲۰۰ سانتی متر و طول ۴۱۰ سانتی متر کاهش یابد.

 

مساحت و ابعاد استاندارد چاه آسانسور

برای چاه آسانسور، ابعاد داخلی باکس باید حداقل ۱۶۰ در ۲۰۰ سانتی متر باشد و عرض درب آن نیز معمولاً ۸۰ سانتی متر تعریف می شود. فضای جلوی آسانسور یا لابی، نیاز به مساحتی در ابعاد حداقل ۱۵۰ در ۱۵۰ سانتی متر دارد. توجه به این نکته کلیدی که ابعاد کابین داخلی آسانسور به دلیل فضای مورد نیاز برای نصب ریل و سایر تجهیزات فنی، همواره از ابعاد چاهک کوچک تر است، ضروری است. برای ساختمان هایی با زمین های بسیار کوچک، ابعاد باکس آسانسور می تواند به ۱۶۰ در ۱۴۰ سانتی متر کاهش یابد. برنامه ریزی دقیق بر مبنای ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور نه تنها ایمنی و راحتی ساکنان را تضمین می کند، بلکه از بروز مشکلات اجرایی در آینده جلوگیری خواهد کرد.

 

طراحی پلان و انتخاب موقعیت بهینه نصب آسانسور

پیش از هر اقدامی برای نصب آسانسور در یک ساختمان، در نظر گرفتن حداقل مساحت مورد نیاز و تهیه یک پلان دقیق برای راه پله و آسانسور امری ضروری است. این طراحی می بایست کاملاً منطبق بر استانداردها و ضوابط تعیین شده انجام پذیرد. به طور کلی، سه موقعیت متداول برای جانمایی این بخش در ساختمان وجود دارد: کناره بنا، انتهای بنا و میانه بنا.

 

جانمایی در کناره بنا

اگر محل قرارگیری آسانسور در کناره بنا در نظر گرفته شود و هدف ما استفاده حداکثری از فضای موجود برای پارکینگ باشد، دیگر نمی توان انتظار داشت که نقشه واحدهای طبقات بالا کاملاً مشابه یکدیگر طراحی شود. در چنین حالتی، برای آنکه بتوان بیشترین مساحت ممکن را به پارکینگ اختصاص داد، باید ورودی پارکینگ در امتداد عرض بنا جانمایی شود.

 

جانمایی در انتهای بنا

انتخاب انتهای بنا برای استقرار راه پله و آسانسور، اگرچه می تواند در طراحی کارآمد پارکینگ مفید واقع شود، اما ممکن است منجر به پیچیدگی در چیدمان واحدهای مسکونی گردد. یکی از تبعات قابل توجه این انتخاب، امکان به وجود آمدن اختلاف در اندازه پاگرد پله در طبقات مختلف ساختمان است.

 

جانمایی در میانه بنا

موقعیت مرکزی برای راه پله و آسانسور اگرچه مقداری از فضای مفید پارکینگ می کاهد، اما دارای یک مزیت کلیدی است. این طرح، امکان ایجاد واحدهای کاملاً یکسان و متقارن در تمامی طبقات را فراهم ساخته و شرایط مطلوبی برای نورگیری مناسب فضاها ایجاد می نماید. برنامه ریزی دقیق بر مبنای ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور نقش تعیین کننده ای در موفقیت هر یک از این جانمایی ها دارد.

 

محاسبه و طراحی فنی راه پله و آسانسور

بررسی اصول محاسبه مساحت مورد نیاز برای راه پله و چاه آسانسور، از مباحث پایه ای در طراحی ساختمان به شمار می رود. درک صحیح این اصول، تضمین کننده ایمنی و کارایی ساختمان خواهد بود.

 

 

 

·       محاسبات تخصصی راه پله

در فضاهای با مساحت بیش از ۲۰۰ متر مربع، ابعاد استاندارد باکس راه پله عموماً عرض ۲۴۰ سانتی متر و طول ۴۵۰ سانتی متر تعریف می شود. طول مسیر پله نیز تابعی از ارتفاع طبقه است و با افزایش آن، تعداد پله ها بیشتر می شود. برای زمین های کوچک تر (زیر ۲۰۰ متر)، ابعاد به ۴۱۰ در ۲۰۰ سانتی متر کاهش می یابد.

·       استانداردهای پله و پاگرد

ارتفاع هر پله معمولاً بین ۱۴ تا ۱۸ سانتی متر در نظر گرفته می شود. فرمول محاسبه ابعاد پله به این صورت است: دو برابر ارتفاع پله به علاوه اندازه کف پله باید عددی بین ۶۳ تا ۶۵ شود. برای نمونه، اگر ارتفاع پله ۱۵ سانتی متر باشد، کف پله باید ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر باشد. عرض پاگرد در باکس های بزرگ ۱۲۰ سانتی متر و در زمین های کوچک ۱۰۰ سانتی متر است.

·       محاسبات فنی چاه آسانسور

ابعاد چاه آسانسور بر اساس سه بخش اصلی محاسبه می شود: فضای کابین، محل وزنه تعادل و ریل های راهنما. پشت کابین حدود ۳۰ سانتی متر برای حرکت وزنه تعادل و در دو طرف آن نیز بین ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر برای ریل های راهنما فضا نیاز است. عمق چاه از مجموع عمق کابین، فضای درب و محل وزنه تعادل به دست می آید. عرض آن نیز برابر است با عرض کابین به علاوه فضای ریل ها در دو طرف. رعایت دقیق ابعاد استاندارد راه پله و آسانسور در این بخش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.