نوزادان آینده بدون نقص ژنتیکی
تحقیقات تازه بینالمللی نشان دادهاند که با استفاده از آزمایش خون در بارداری و هوش مصنوعی میتوان احتمال بروز اختلالات جدی سلامت برای جنین یا کودک را خیلی زود پیشبینی کرد، یعنی قبل از تولد یا بلافاصله پس از آن این امکان به وجود آمده که قبلا وجود نداشته است.
یک تیم پژوهشی تحت هدایت مؤسسات معتبر پزشکی در ۲۰۲۵ نشان دادند که با استفاده از DNA در خون مادر، همان آزمایشی که معمولاً برای بررسی کروموزومی انجام میشود، میتوان نشانههایی یافت که احتمال بروز «پرهاکلامپسی» را در همان سهماهه اول بارداری پیشبینی میکند. در نتیجه آن یعنی امکان مداخله زودهنگام، مراقبت دقیقتر و کاهش خطرات برای مادر و جنین به وجود آمده است.
از سوی دیگر، تیمی از پژوهشگران دانشگاهها و مراکز ژنتیک گزارش دادهاند ۲۹۶ اختلال ژنتیکی را که پیش از این فقط در بدو تولد یا حتی بعد از بروز علائم قابل تشخیص بودند، به فهرست "قابل تشخیص و قابل مداخله قبل یا بلافاصله بعد از تولد" اضافه کردهاند. این یعنی بسیاری از بیماریهای ارثی یا ژنتیکی که ممکن است زندگی کودک و خانواده را تحت تأثیر جدی قرار دهند، میتوانند زودتر شناسایی و کنترل شوند.
علاوه بر این، تحقیقات جمعیتی اخیر در بریتانیا با تحلیل دادههای هزاران مادر و کودک نشان دادهاند که عواملی مثل وزن کم نوزاد، عدم تغذیه با شیر مادر و سیگار کشیدن مادر میتوانند نشانههای هشدار دهنده برای مشکلات رفتاری و احساسی در کودک تا ۵ سالگی باشند، یعنی قبل از اینکه کودک علائم جدی نشان دهد، میتوان احتمال مشکلات آیندهاش را پیشبینی کرد.
این دستاوردها یک گام بزرگ در حوزه پزشکی پیش از تولد بهحساب میآیند: از امروز ممکن است پزشکان و والدین با اطلاعات دقیقتر، از همان دوران بارداری برای سلامت بلندمدت کودک تدابیری اتخاذ کنند.
جمع بندی
- این نوع پیشبینی، با کمترین تهاجم (فقط آزمایش خون)، ریسک و فشار کمتر برای مادر و جنین دارد.
- امکان "درمان یا مدیریت زودهنگام" بیماریهای ژنتیکی یا پیشگیری از مشکلات دوره نوزادی و کودکی به وجود آمده است.
- نیاز به توسعه و تعمیم این روشها در سطح جهانی، مخصوصاً در کشورهایی با دسترسی پایینتر به خدمات پیشرفته وجود دارد.
- آگاهی مادران و خانوادهها از این روشها لازم است تا بتوانند در دوران بارداری همکاری و مشارکت فعال داشته باشند.
