به گزارش ایسنا، حامد علامتی - مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان - در نشست خبری دهمین جشنواره ملی اسباببازی که امروز (۹دی) در مرکز آفرینشهای هنری کانون پرورش فکری برگزار شد، گفت: در آستانه برگزاری دهمین جشنواره اسباب بازی هستیم و این در حالی است که نمایشگاههای استانی هم برگزار کردیم و همانگونه که قول داده بودیم به وعده خود عمل کردیم و در استان آذربایجان غربی و استان مرکزی برای برگزاری نمایشگاه فعال بودیم. این کار یکی از مصادیق عدالت فرهنگی و آمورشی است که ادامه میدهیم.
او افزود: معمولا در فرهنگ عامه تصور ما از نمایشگاه، یک بازار خرید و فروش ارزان است که مناسبتی برگزار میشود. اما از نظر ما نمایشگاه به معنای مرکز تولید و تبادل معنا است. وقتی نمایشگاه ملی اسباببازی برگزار میشود فرصتی ایجاد میشود که ظرفیتهایی برای ایجاد رشد و پرورش تفکر خلاق داشته باشیم. باید از این فرصت استفاده کنیم. اینکه یک نمایشگاه میگذاریم صرفا هدف فروش نداریم بلکه میخواهیم نشان دهیم از این ابزار چگونه بهترین استفاده را کنند.
علامتی با تاکید بر اینکه نمایشگاه اسباببازی مکان تولید معنا و فضایی برای تعامل میان فرهنگ آموزش و جامعه است، اظهار کرد: هیچ وقت در یک نظام مسائل جدی و فراگیر به موضوع اسباببازی نگاه نکردیم و باید نگاه خود را به این سمت ببریم. باید از ظرفیتهای این بستر به نحوی استفاده کنیم که منجر به حل مسائل مختلف در سایر حوزهها و فرهنگسازی در سایر امور هم شود. باید با استفاده از اسباببازی به پرورش شهروند آگاه در آینده کمک کنیم.
جزئیاتی از دهمین جشنواره اسباببازی
او ادامه داد: در دهمین نمایشگاه ملی اسباب بازی بیشتر از ۲۰۰ تولیدکننده داخلی حضور دارند چون این نمایشگاه میخواهد توانمندی داخلی تولید را به رخ بکشد. بدانیم که این افسران اقتصادی ما (تولیدکنندگان اسباببازی) میتوانستند در حوزههای دیگر سرمایهگذاری کنند اما سرمایه خود را در همین حوزه نگه داشتند. سرمایهگذاران در زمینه اسباببازی پای کار انقلاب و مردم ایستادند و به تولید محصولات باکیفیت ایرانی پرداختند بنابراین ما رویکرد معرفی اسباببازیهای ایرانی را داریم.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: علاوهبر حضور بیش از ۲۰۰ تولیدکننده داخلی در دهمین جشنواره ملی اسباببازی، حدود ۳۰۰۰ محصول ایرانی هم عرضه میشود. جشنواره امسال با شعار «بازی؛ حال خوش زندگی» از ۱۰ تا ۲۷ دی از ساعت ۱۱ تا ۲۰ در کانون پرورش فکری در خیابان حجاب برگزار میشود. هدف دیگر ما از برگزاری جشنواره این است که فرهنگ استفاده از کالای داخلی را جا بیندازیم زیرا به ارتباط میان طراحان، تولیدکنندگان و سایر بازیگران این حوزه و مخاطبان کمک میکند. این جشنواره حاصل یک کار گروهی است و نقش اصلی با انجمن صنفی تولیدکنندگان صنعت اسباببازی است.
او همچنین توضیحاتی درباره بخشهای مختلف این جشنواره از حوزه رقابتی تا نمایشگاهی و علمی ارائه کرد.
علامتی تاکید کرد: باید بتوانیم از اسباببازی به عنوان ابزار آموزش استفاده کنیم و یکی از مبادی این مقصود در مهدکودکها و کودکستانها است. در طرح تجهیز کتابخانههای مدارس که با مناطق کمترخوردار آغاز شده است، طرحی با بخش غیردولتی و خیرین داریم که کلاسهای درس را به کتابخانههای کوچک و بخشی هم اسباببازی مجهز کنیم.
۶۰ درصد اسباببازیهای بازار ایرانی نیست
او همچنین در پاسخ به سوالی درباره دستاوردهای کانون پرورش فکری از برگزاری ۹ دوره جشنواره اسباببازی توضیح داد: کانون پرورش فکری زمانی تولیدکننده اسباب بازی بود اما الان آغوش خود را به سوی تولیدکنندگان باز کرده است و سعی میکنیم در جایگاه هماهنگی و نظارت قرار بگیریم البته تولیدات کانون متوقف نشده است اما مانند گذشته هم نیست، تولیدات ما باید الگو باشد. در شورای نظارت بر اسباببازی چالشها را شناسایی کردیم و در راستای رفع آنها گام برداشتیم. روزی که ما کار را آغاز کردیم آمار گویای این بود که ۱۰ درصد بازار اسباببازی داخلی و ۹۰ درصد خارجی است اما فعل و انفعالاتی در شورای نظارت بر اسباببازی رخ داد و ما نقش تولیگری را ایفا کردیم و بازیگران حوزه پای کار آمدند.
مدیرعامل کانون پرورش فکری ادامه داد: سعی کردیم در این مسیر کارهایی کنیم که کمککننده باشد؛ مثلا تعرفه واردات را به ۲۵ درصد رساندیم و ارزشگذاری گمرک که متغیر بود الان به عدد ۱۰ رسیده است. روزی که کار را تحویل گرفتیم در سامانه جامع تجارت حتی یک تولیدکننده هم ثبتنام نکرده بود اما الان بیش از ۲۰۰ تولیدکننده در سامانه جامع تجارت ثبت نام کردهاند. درحال حاضر ۴۰ درصد از اسباببازیهای بازار تولید داخلی هستند و ۶۰ درصد دیگر خارجی است که البته از این ۶۰ درصد همه هم قاچاق نیست بلکه فرایندهای واردات را دقیق تعریف کردیم. در کنار آن کیفیت و تنوع محصولات ایرانی افرایش یافته است. تولیدکنندگان ما حتی در نمایشگاه عراق و در بُعد بینالمللی حاضر شدند.
شک نداریم که پروژه «دارا و سارا» موفق نشد
او همچنین در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه شکی در این نیست که پروژه عروسکهای «دارا و سارا» موفق نشد، اظهار کرد: در این مسیر همه سهیم هستند اما در کل اصل ایدۀ عروسکها خوب بود. این عروسکها نتوانستند چشم مخاطب را بگیرند. باید این پروژه احیا شود آن هم در شرایطی که این روزها عروسکهای رقیب زیادی هم برایش وجود دارد. نباید در زمینه بازارپردازی فرهنگی منفعل باشیم، الان شخصیتهای مختلف شکل گرفته است؛ به عنوان مثال پویانمایی «بچه زرنگ» را ساختیم و با بازارپردازی فرهنگی روند تولید عروسک ادامه یافت. این خبر را هم میدهم که از چند روز دیگر سریال «بچه زرنگ» نیز در ۵۲ قسمت ۲۰ دقیقهای آماده پخش میشود.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان نیز تاکید کرد: با وجود اینکه تهران فردا تعطیل است اما چون جشنواره اسباببازی مردممحور است، نمایشگاه دایر است.
قول میدهیم پاسخگو باشیم
او همچنین در پاسخ به انتقاد خبرنگار ایسنا از پاسخگو نبودن اعضای شورای نظارت بر اسباببازی در طول یک سال گذشته و بسنده کردن به برگزاری سالی یک نشست خبری آن هم صرفا چند روز قبل از برگزاری جشنواره اسباببازی، گفت: بابت این موضوع حق با شماست و بنده عذرخواه هستم و به شما حق میدهم؛ قول میدهیم ارتباط خود را با رسانه در حوزه اسباببازی بهبود بخشیم.
در ادامه این نشست احسان منشی - رییس انجمن تولیدکنندگان اسباببازی - با تشکر از کانون پرورش فکری بابت واگذاری کار برگزاری جشنواره به بخش خصوصی اظهار کرد: اسباببازی هویتسازترین صنعت فرهنگی کشور است و کودک پیش از آشنایی با کتاب، با اسباببازی آشنا میشود. اسباببازی صرفا وسیله سرگرمی نیست بلکه ابزار پرورش است و ما به کودکانی سالم و شادب نیاز داریم که آیندۀ این کشور را بسازند. اسباببازی نباید کالایی لوکس و تنها در اختیار بخش خاصی از جامعه باشد بلکه باید در اختیار همه کودکان باشد.
چرا تولیدکنندگان اسباببازی اتحادیه مخصوص ندارند؟
او در پاسخ به سوالی درباره شکلگیری اتحادیه مخصوص حوزه اسباببازی نیز اظهار کرد: صنعت اسباببازی به لحاظ زمینه فعالیت بسیار غیرمتمرکز و پیچیده است چون حاصل یک تولید بینرشتهای است. در صنعت اسباببازی بخشی از افراد تولیدکننده بُردگیم هستند که ریشه کار آنها در صنعت چاپ و کاغذ است، بخش دیگری از تولیدکنندگان ریشه در صنعت پلاستیک دارند و بخشی هم در صنایع فلزی فعال هستند بنابراین اینکه بخواهیم اتحادیه متمرکزی داشته باشیم که تمام این زمینه فعالیتها را پوشش دهد شاید کمکی به تولیدکنندگان نکند. به عنوان مثال همکاری که در بخش صنایع پلاستیک فعال است میتواند تحت عنوان تولیدکننده پلاستیک پروانه خود را از اتحادیه پلاستیک بگیرد و خدمات حمایتی را که در اتحادیههای مرتبط با صنعت پلاستیک تعریف شده است دریافت کند. اتحادیهای که صرفا بخواهد در حوزه اسباببازی فعالیت کند، راه درازی دارد تا بتواند امکاناتی را که سایر اتحادیهها میتوانند به تولیدکننده بدهند به او ارائه کند. از طرفی تعداد تولیدکنندگان اسباببازی در تهران، مشهد و تبریز متمرکز هستند و در بقیه کشور تعداد محدودی دارند.
عراق؛ بازار خوبِ صادرات اسباببازی
منشی درباره صادرات اسباببازی نیز توضیح داد: صادرات از چند منظر برای ما هم مهم است؛ یکی بحث ارزآوری است و دیگری بحث توسعه بازار است. واقعیت این است که بازار داخلی محدودتر است اما اگر به سراغ بازارهایی برویم که دسترسپذیرتر هستند و شباهت فرهنگی دارند کار راحتتر است و بازار ۸۵ میلیونی داخلی تبدیل به بازار ۳۰۰ یا ۴۰۰ میلیونی میشود. اما صادرات هم ملزوماتی نیاز دارد؛ اول اینکه باید ببینیم اصلا کشورِ هدف، تمایلی به کالاهای ایرانی دارد؟ به عنوان مثال ترکیه و ایران در تولید صنعت اسباببازی با هم رقابت دارند و طبیعی است که ترکیه تمایلی به اسباببازی ایرانی ندارد و تعرفههای ترجیحی تعریف کرده است که امکانات صادرات را نمیتوان متصور شد اما برعکس امکان واردات اسباببازی ترک به داخل وجود دارد. در حال حاظر کشور عراق بازار خوبی برای اسباببازی ایرانی است. زمانی ما میتوانیم در صادرات موفق باشیم که تنوع کالایی وجود داشته باشد و از نظر قیمت تمامشده و بهرهوری به جایگاهی رسیده باشیم که بتوانیم با کالای چینی رقابت کنیم. چین بازار ۲ میلیارد نفری دارد و محصولاتش در هر حوزهای به حد نهایت بهرهوری ایجاد میکند و بعد مشوقهای صادراتی دارد تا بازارهای دیگر را هم فتح کند. در حال حاضر صادرات به کشورهای همسایه داریم اما مشکلات تعرفهای پیش روی ما است که باید به همت بدنه دولت برطرف شود.
رییس انجمن تولیدکنندگان اسباببازی در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه هیچ موفقیتی بدون حضور موثر، تداوم حضور و بهبود مستمر موفق نمیشود، گفت: تنها مشکل پروژه «دارا و سارا» این بود که بهبود مستمر در آن وجود نداشت. کدام یک از عروسکهای کاراکترمحور دنیا که در حال حاضر تولید میشود مشابه نسل اول تولید است؟
هیچ آمار دقیقی در حوزه اسباببازی نداریم
او در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره آمار و ارقام ضد و نقیضی که از حوزه تولید و قاچاق اسباببازی از سوی نهادهای مختلف اعلام میشود، گفت: در شورای نظارت بر اسباببازی تاکید کردیم که بر بحث آمار و ارقام کار جدی کنیم. در ایران هیچ داده درست و دقیقی نسبت به اندازه بازار و میزان قاچاق نداریم. حتی هیچ داده درستی نسبت به تولید هم وجود ندارد چون تولید اسباببازی از خانه شروع میشود و علیرغم قدمتی که دارد در طول چندسال گذشته رشد کرده است و گاهی تولیدکنندگان به عنوان یک واحد صنفی فاقد شناسنامه هستند چون راه را بلد نیستند. قرار است طرح پیمایش آماری بازار اسباببازی از حوزه مصرف آغاز شود که بالاخره به داده درستی برسیم.
اهمیت حمایت از برگزیدگان ادوار جشنواره
همچنین لیلا بابایی - مدیرکل سرگرمیهای سازنده و بازیهای رایانهای کانون - در این نشست، درباره نحوه حمایت از برگزیدگان ادوار جشنواره اسباببازی، توضیح داد: انتظار میرود ساختارها و سازمانهایی با هدف حمایت از چنین رویدادهایی، با جشنواره اسباببازی همراهی کنند و زیرساختی برای ایجاد یا توسعه کسب و کار برگزیدگان داشته باشند. در دورههایی از جشنواره صندوق کارآفرینی امید را داشتیم که قرار بود به برگزیدگان وام بدهد و به توسعه کسب و کار این افراد کمک کند که بسیاری از برگزیدگان گلایه داشتند که به دلیل سخت بودن شرایط، وام به آنها تعلق نگرفت. کانون پرورش فکری بر اساس اساسنامه و شرح وظایفی که دارد قرار است برای کودک و نوجوان کار کند و اعطای وام و تسهیلات در حیطه اقدامات ما نیست.
او همچنین درباره همکاری با وزارت آموزش و پرورش در حوزه اسباببازی، افزود: هدف نهایی و آرزوی بازیگران حوزه اسباببازی و ما این است که روزی اسباببازی به عنوان یک ابزار جدی برای آموزش، تربیت و پرورش خلاقیت به کار گرفته شود و با این هدف وزارت آموزش و پرورش را در ساختارهای مختلفی کنار خود داریم. در دوره چهارم جشنواره ملی اسباببازی با قول وزیر وقت قرار شد اتاق اسباببازی در مدارس تشکیل شود و در گام اول هزار مدرسه به فضای بازی و سرگرمی تجهیز شوند و این اتفاق آغاز شد و قرار بود در گام بعدی این عدد به ۱۰ هزار مدرسه برسد اما با تغییر وزیر آموزش و پرورش این طرح ابتر ماند که اگر ادامه پیدا میکرد شرایط دیگری را در مدارس تجربه میکردیم.
عدم توفیق پروژه دارا و سارا و انگشت اتهام به سوی رسانه
بابایی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره پروژه «دارا و سارا» گفت: این پروژه بیش از آنکه در واقعیت و طبق معیارهای طراحی و تولید محصول شکستخورده باشد، در فضای رسانهای این موضوع عنوان شده است و آنقدر این موضوع تکرار شد که سال قبل تصمیم گرفتیم به دوستان خود در اداره آموزش و پژوهش کانون زحمت بدهیم که یک پژوهش انجام دهند و با همه متخصصان حوزه صحبت شود که این لفظ «شکستخورده» از کنار اسم دارا و سارا برداشته شود. ما تا قبل از دارا و سارا دانش فنی تولید عروسک از این جنس نداشتیم و سر دارا و سارا تمام مراحل طراحی در کشور انجام شد و میتوانست در سطح رسانه به عنوان دستاورد ملی دیده شود. این پروژه اگر توجه و لطف و مهر بیشتری از سمت رسانه دیده بود شاید امروز نسل دهم یا دوازدهم آن تولید میشد. در حال حاضر به پشتوانه کار پژوهشی، بازطراحیهایی بر روی آن صورت میگیرد.
در بخش دیگری از این نشست محمدرضا کریمی صارمی - معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان - با تاکید بر اینکه پروژه «دارا و سارا» شکستخورده نیست، گفت: پروژه شکستخورده یعنی انبارها پر از عروسکهای دارا و سارا باشد، اما امروز حتی یک عروسک هم نداریم. این پروژه در حال ادامه است. تولید عروسک باید در چین شکل بگیرد و با دلار امروز شرایط خاصی وجود دارد. طراحی نسل ۴ این عروسکها صورت گرفت و عروسکها کوچکتر شدند و به یاری خداوند در صورت تخصیص مالی آماده تولید هستیم.
انتهای پیام
