صداوسیما برای برگشت قدیمیها شرط گذاشت | آقای جبلی مساله کراوات نیست، بحران اعتماد است

رویداد ۲۴| اظهارات تازه پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما درباره بازگشت چهرههای قدیمی صداوسیما، بیش از آنکه نشانه انعطاف باشد، تصویری روشن از بحران ریشهدار این سازمان ارائه میدهد. او گفته است چهرههایی که «خودشان را با ما تطبیق دهند» میتوانند برگردند؛ جملهای که در ظاهر ساده است، اما دقیقاً همان نقطهای را روشن میکند که سالهاست صداوسیما را از جامعه دور کرده: این سازمان انتظار دارد دیگران خود را با آن تطبیق دهند، نه اینکه رسانه ملی خود را با جامعه هماهنگ کند.
جبلی در بخش دیگری از سخنانش درباره حاشیه استفاده از کراوات در صداوسیما هم گفته حساسیتی وجود ندارد! این درحالی است که مشکل امروز صداوسیما نه کراوات است و نه پوشش. مسئله اصلی بحران ساختاری، بیاعتمادی و شکاف عمیقی است که میان رسانه ملی و جامعه به وجود آمده؛ شکافی که با رفع نمادین چند ممنوعیت حل نمیشود.
بحران محتوا؛ فاصلهای که هر روز بیشتر میشود
سالهاست که مخاطبان ایرانی از ضعف جدی در محتوا، برنامهسازی و روایتگری در صداوسیما میگویند. شبکهها بهجای ارائه تصویری واقعی از زندگی مردم، به سمت تولید برنامههایی رفتهاند که هیچ نسبتی با دغدغههای جامعه ندارد. اخبار یکطرفه، سیاستزدگی افراطی و نادیدهگرفتن صداهای مختلف باعث شده بخش زیادی از مردم در بزنگاههای مهم، رسانههای دیگری را انتخاب کنند.
در چنین شرایطی، گفتن اینکه چهرههای قدیمی باید «شرطهای ما» را بپذیرند، بیشتر از آنکه راهحل باشد، نشانه تداوم همان نگاه بستهای است که صداوسیما را از رقیبانش عقب انداخته است.
بازگشت چهرههای قدیمی یا ادامه روند حذف؟
جبلی در سخنانش از مدلهای مختلف بازگشت گفته؛ اما تأکید او بر «تطبیق» افراد با سازمان، عملاً همان مانع همیشگی است. وقتی رسانه ملی میگوید افراد باید خود را با ما هماهنگ کنند، یعنی نگاه تکصدایی همچنان برقرار است و جایی برای تنوع، سلیقههای مختلف و نگاههای متفاوت باقی نمانده است.
در حالی که رسانه ملی باید بتواند اقشار مختلف جامعه را جذب کند و برای آنها برنامه تولید کند، حضور یک طیف خاص در مدیریت و تولید محتوا، امکان جذب مخاطب را از بین میبرد. اینگونه است که هر روز بخشی از جامعه، صداوسیما را کمتر میبیند و کمتر باور میکند.
مشکلات صداوسیما ریشهایتر از قوانین پوشش است
بخش قابلتوجهی از مشکلات امروز صداوسیما ناشی از رویکردهایی است که طی سالهای اخیر موجب بیاعتمادی بیشتر جامعه شده؛ از نوع پوشش اخبار سیاسی تا حذف دیدگاههای منتقدان. به همین دلیل، بحثهایی مثل «کراوات» یا «پوشش مهمانان» بیشتر شبیه حاشیه است تا مسئله اصلی.
مسئله این است که صداوسیما نه در جذب نسل جدید موفق است، نه در اعتمادسازی، نه در رقابت با رسانههای مستقل و پلتفرمهای آنلاین.
رسانه ملی باید به مردم نزدیک شود، نه بالعکس
مشکل صداوسیما این نیست که چهرههای قدیمی شروطی برای بازگشت دارند؛ مشکل این است که این سازمان همچنان اصرار دارد همه باید شبیه او باشند. در حالی که رسانه ملی زمانی میتواند ملی باشد که تنوع صداها را واقعا بپذیرد، چندصدایی را به رسمیت بشناسد، مخاطب را نه دشمن، بلکه سرمایه رسانه بداند و بداند که رسانه ملی یعنی پلتفرمی برای همه مردم، نه فقط یک گروه خاص.
تا وقتی چنین نگاهی حاکم است، نه بازگشت چهرههای محبوب اتفاق میافتد، نه ترمیم اعتماد، و نه نجات رسانهای که هر روز بیشتر از جامعه فاصله میگیرد.


