پدر موشکی ایران به‌حق شهید حسن تهرانی‌مقدم بود

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، ویژه برنامه شب خاطره به مناسبت هفته هوافضا دوشنبه ۱۹ آبان‌ماه ۱۴۰۴ و با حضور سردار علی نادری مسئول فرهنگی نیروی هوافضای سپاه، سردار علی بلالی، مدیر پارک ملی هوافضا، سردار علی جعفر آبادی، یار نزدیک سردار حاجی زاده، سردار محمدرضا نامی، فرمانده اسبق هوافضا و سید علی اصغر قلیچ خانی، همکار و دوست شهید باقری، در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد.

در آغاز مراسم، سردار علی نادری با عرض تسلیت به مناسبت ایام فاطمیه (س) با گرامی‌داشت یاد و نام سردار شهید حاجی‌زاده گفت: سردار حاجی‌زاده تنها فرمانده نیروی هوافضا نبود، بلکه باید از ایشان به عنوان پدر هوافضای ایران یاد کرد. سال گذشته در چنین ایامی مراسم یادواره شهدای نیرو را در حسینیه فاطمه‌الزهرا (س) برگزار کردیم. پس از مراسم، حاج محمود باقری از برگزاری شایسته آن قدردانی کرد. از همان ابتدا به بچه‌ها گفته بودم که در برگزاری یادواره توسل به ارواح شهدا را فراموش نکنند.

وی در ادامه با اشاره به شهدای گمنام نیروی هوافضا افزود: شاید بسیاری از مردم نام‌هایی، چون صفرپور، حسنی و طیب مسعود را نشنیده باشند. اینها همان سربازانی‌اند که بی‌نام و نشان برای امنیت و آسایش مردم جان‌فشانی کردند. هرچند وقتی از نیروی هوافضا یاد می‌شود، بیشتر نام سردار حاجی‌زاده به ذهن می‌رسد، اما بسیاری از فعالیت‌ها و مجاهدت‌های او هم بی‌نام و نشان بود. ایشان تنها از سر تکلیف در برابر دوربین ظاهر می‌شد تا پیامی برای دشمنان انقلاب داشته باشد.

سردار نادری با بیان خاطره‌ای از روحیه اخلاص و تواضع شهید حاجی‌زاده اظهار کرد: روزی از دفتر تماس گرفتند و گفتند حاجی‌زاده با شما کار دارد. وقتی خدمت ایشان رسیدم، با ناراحتی گفتند در یکی از چهارراه‌های پادگان عکسم را نصب کرده‌اند. بررسی کردیم و مشخص شد این کار یکی از بخش‌های دیگر بوده است. با این حال، تأکید داشتند عکس حتماً برداشته شود و حتی شخصاً پیگیری کردند تا مطمئن شوند این کار انجام شده است. ایشان بر دل‌ها حکومت می‌کرد و محبوبیتش ناشی از اخلاص و پاکی درونی‌اش بود.

وی در ادامه به خاطره‌ای دیگر اشاره کرد و گفت: کتابی آماده کرده بودیم تا به مسئولان ارائه دهیم. پیش از چاپ، نسخه‌ای از آن را به سردار حاجی‌زاده و آقای موسوی دادم. فردای آن روز سردار پرسیدند هزینه چاپ آن چقدر شده است. وقتی گفتم هیچ هزینه‌ای نداشته و همه کار‌ها را خودمان انجام داده‌ایم. سپس گفتند عکسی از من در صفحات میانی کتاب هست، آن را بردارید. ما نیز به دستور ایشان آن عکس را حذف کردیم.

مسئول فرهنگی نیروی هوافضای سپاه در بخش پایانی سخنان خود گفت: اگر امروز مردم و نیرو‌ها به اقتدار هوافضا دل‌خوش و مطمئن هستند، به خاطر ایمان، اعتقاد و اخلاص شهدای این مجموعه است. دشمنان انقلاب از این قدرت در هراس بودند؛ چنان‌که اخیراً در مستندی از شبکه ۱۳ رژیم صهیونیستی اعتراف کردند که در آن دوران برای پنهان کردن ضعف خود حتی به مردمشان دروغ می‌گفتند. این اعترافات نشان از تأثیر راهبردی و فرماندهی مدبرانه سرداران شهید حاجی‌زاده و باقری دارد.

در ادامه، سردار علی بلالی، مدیر پارک ملی هوافضا، با یادآوری دوران دفاع مقدس، به تبیین مسیر شکل‌گیری توانمندی‌های موشکی کشور پرداخت و گفت: در هشت سال دفاع مقدس، وقتی جنگ به ما تحمیل شد و پنج استان به دست رژیم بعث افتاد، ما اینها را عقب زدیم و جنگ را صدام به شهر‌ها کشاند؛ اما سلاح مناسب برای دفاع نداشتیم. تنها سلاح مؤثر ما توپخانه‌ای بود که بردی حدود ۲۷ کیلومتر داشت، در حالی که برد موشک‌های صدام تا ۳۰۰ کیلومتر می‌رسید.

وی در ادامه افزود: توصیه رهبری به جوانان برای توکل به خدا و اعتماد به خود، نقشی محوری در پیشرفت‌ها داشت. ما به‌جای یک تخصص، چند تخصص آموختیم و دانش موشکی را در شهر‌های مختلف مستقر کردیم. وقتی آمریکا، شوروی و صدام به‌خاطر فشار‌ها از کمک دست کشیدند، شهید تهرانی‌مقدم گفت ما خودمان می‌توانیم و این کار را انجام داد. در سال ۱۳۶۵ اولین موشک شلیک شد که نقطه عطف استقلال موشکی ایران است.

بلالی تاکید کرد: نگاه شهید تهرانی‌مقدم به بومی‌سازی همه‌جانبه باعث شد فناوری موشکی تکثیر شود. سردار حاجی‌زاده نیز با همان نگرش آمد و پدافند را ارتقا داد. فرانک مکنزی، رئیس سابق سنتکام، می‌گوید جمهوری اسلامی ایران با پهپاد‌هایی که تولید کرده برتری هوایی آمریکا را به چالش کشیده است. این همان آموزه‌ای است که امام خمینی (ره) به ما داد و در نیرو‌های هوایی و فضایی ما به مصداق عینی رسیده است. هر جایی که این نگاه قرار بگیرد، پیروزی و رسیدن به قله‌ها حتمی است.

در ادامه، سردار علی جعفرآبادی، از یاران نزدیک شهید حاجی‌زاده، با اشاره به آشنایی خود با شهید حاجی‌زاده گفت: سال ۱۳۸۶ پدرم را از دست داده بودم و دوران سختی را می‌گذراندم. در آن زمان در بخش تحقیقات هوافضا مشغول بودم. یک روز گفتند سردار حاجی‌زاده با شما کار دارند. وارد سوله‌ای شدم و دیدم شخصی با دستانی که پشت سر گرفته بود در حال قدم زدن است؛ هیبت و وقار او مرا مجذوب کرد. تازه آن زمان ایشان فرمانده پدافند بودند و تصمیم داشتند بومی‌سازی را آغاز کنند.

وی افزود: در همان دیدار اول، دقت نظر و پرسش‌های دقیق ایشان برایم جالب بود. ابتدا تصور کردم شاید من کارشناس مهمی هستم، اما بعد متوجه شدم با همه همین‌گونه محترمانه برخورد می‌کنند. بعد‌ها فهمیدم که انسان‌های بزرگ این‌طور هستند؛ مردم را جذب می‌کنند. رفتار و نگاهش آن‌قدر برایم پدرانه بود که احساس کردم جای پدر را برایم پر کرده است. بعد از شهادتش، احساس کردم بار دیگر پدرم را از دست داده‌ام.

جعفرآبادی با اشاره به نقش برجسته شهید حاجی‌زاده در ارتقای نیروی هوافضا گفت: ما فرماندهان بزرگی داشتیم، اما بسیاری معتقد بودند سردار حاجی‌زاده چیز دیگری بود. او در جبهه جنگیده بود و پس از آن‌که مسئولیت هوافضا را بر عهده گرفت، درخشید. حاجی‌زاده به‌خوبی فهمیده بود که اگر می‌خواهیم با دشمن مقابله کنیم، باید آماده باشیم. او برای نخبگان احترام ویژه‌ای قائل بود؛ هیچ روز کاری نبود که با نخبگان جلسه نداشته باشد.

وی افزود: سردار از نخبگان علمی و شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت می‌کرد. حتی وقتی جوانان می‌خواستند شرکت تأسیس کنند و توان مالی یا ضامن بانکی نداشتند، خودش ضامن آنها می‌شد و می‌گفت نیروی هوافضا شریک شماست. او باور داشت مهاجرت نخبگان یک پدیده شوم است و کمتر مسئولی می‌داند چه گوهر‌های ارزشمندی از کشور می‌روند.

جعفرآبادی در ادامه با ذکر خاطره‌ای از منش اخلاقی و احترام متقابل سردار حاجی‌زاده گفت: یکی از نخبگان بعد از شهادت سردار به من گفت چند بار در جلسات حضور داشته و هر بار حاجی‌زاده با احترام تمام از جا بلند می‌شده. در بازدیدی از یکی از مراکز تحقیقاتی، وقتی دیدند مدیرعامل شرکت را به‌خاطر پوشیدن لباس آستین‌کوتاه توبیخ کرده‌اند، ناراحت شدند و گفتند ما باید این نخبگان را روی سر بگذاریم.

سردار جعفرآبادی در پایان گفت: پدر موشکی ایران به‌حق شهید حسن تهرانی‌مقدم بود که اولین کسی بود که به ندای امام باور داشت و گفت «ما می‌توانیم». اما ادامه آن راه و توسعه‌اش در پهنه پدافند، پهپاد و فناوری‌های نوین، به همت حاجی‌زاده تحقق یافت. ساخت تونل‌های موشکی، گسترش توان پهپادی و ثبت برند پهپاد‌های ایرانی در جهان از دستاورد‌های او بود. حتی رئیس‌جمهور آمریکا گفته بود: من هم یک پهپاد مثل ایرانی‌ها می‌خواهم که ارزان و کارآمد باشد. سردار حاجی‌زاده واقعاً در سال‌های پایانی زندگی، دیگر زندگی شخصی نداشت و همه عمرش را وقف خدمت کرد.

در ادامه سردار محمدرضا نامی، فرمانده اسبق نیروی هوافضای سپاه، در سخنان خود با اشاره به نقش راهبردی سرداران شهید در دوران پس از دفاع مقدس گفت: شهیدان تهرانی‌مقدم، حاجی‌زاده، باقری و دیگر عزیزان نقش تعیین‌کننده‌ای در مسیر رشد و استقلال موشکی کشور داشتند. پس از پایان جنگ تحمیلی، فضای خاصی بر نیرو‌های مسلح حاکم شد و حتی شایعاتی درباره ادغام سپاه و ارتش مطرح بود. در همان دوران جلسه‌ای برگزار شد که در آن من، شهید حاجی‌زاده، سردار زاهدی و شهید تهرانی‌مقدم حضور داشتیم. در آن جلسه، شهید تهرانی‌مقدم راهبرد موشکی کشور را برای دوران جدید پس از جنگ ترسیم کرد و گفت: باید سامانه موشکی با برد بالای هزار کیلومتر داشته باشیم.

وی افزود: ما با تعجب به هم نگاه کردیم، چون هنوز در برد ۳۰۰ کیلومتر مانده بودیم، اما شهید تهرانی‌مقدم آینده را می‌دید. او بعد از جنگ با رژیم بعث، در اندیشه رویارویی با رژیم صهیونیستی و آمریکا بود. این نگاه را در دهه ۷۰ هم دیدیم؛ وقتی موشک شهاب ۳ تست شد، یاد همان جلسه و راهبرد او افتادم.

سردار نامی گفت: شهید تهرانی‌مقدم ایمان، بینش و دشمن‌شناسی عمیقی داشت و در مسیرش هیچ تردیدی نمی‌دید. ایشان در مدیریت، مخلص و آگاه بود و رهبر معظم انقلاب هم در دیدار با خانواده‌اش فرمودند: «تجربه مدیریتی حسن آقا امروز برای همه درس است» ما امروز نه فقط در ایران، بلکه در منطقه به وجود چنین انسان‌هایی افتخار می‌کنیم. کسی که توانست پاسخی قاطع به رژیم صهیونیستی بدهد. شهر‌های زیرزمینی موشکی که در جنگ ۱۲ روزه نمود پیدا کرد، از همان راهبرد‌های او بود.

وی در پایان تأکید کرد: مطمئن باشید هوافضای آینده با هوافضای ۱۴۰۴ متفاوت خواهد بود؛ راه این شهدا با قدرت ادامه می‌یابد.

در ادامه مراسم، دانش اقباشاوی، کارگردان فیلم سینمایی «اسفند»، با بیان خاطره‌ای از همکاری خود با شهید حاجی‌زاده گفت: شهید حاجی‌زاده فراتر از مسائل نظامی، شخصیتی هنرمند و عمیق داشت. سال ۱۳۸۹ زمانی که به

عنوان دستیار برنامه‌ریزی فیلم «رستاخیز» فعالیت می‌کردم، برای تأمین برخی امکانات به سراغ ایشان رفتیم. با هماهنگی سرداران میل‌فروشان و ربانی، خدمت سردار حاجی‌زاده رسیدیم. بدون هیچ سفارش و مقدمه‌ای، وقتی نام امام حسین (ع) به میان آمد، گفتند: در استراتژی و تاکتیک هرچه داریم از امام حسین است؛ هیچ کوتاهی نمی‌کنیم.

وی افزود: با وجود محدودیت‌های امنیتی، بخش‌هایی از فیلم در مناطق تحت نظر نیروی هوافضا فیلم‌برداری شد. پس از اکران نیز سردار حاجی‌زاده همراه خانواده آمدند و فیلم را دیدند. در آن جلسه ما چهره علمی و دقیق ایشان را دیدیم؛ چند ساعت با دقت تمام به جزئیات فنی و هنری فیلم پرداختند و تسلطشان بر روایت و مفهوم ما را شگفت‌زده کرد.

در بخش پایانی مراسم، سیدعلی‌اصغر قلیچ‌خانی، همکار و دوست شهید باقری، با اشاره به ولایت‌مداری و روحیه فاطمی شهدا گفت: مهم‌ترین ویژگی این شهدا حضرت‌زهرایی بودنشان بود. ولایت‌مداری در وجودشان موج می‌زد. یکی از خاطراتم از شهید باقری مربوط به دیدار با رهبر معظم انقلاب است. ایشان نقل می‌کردند که هنگام دریافت درجه سرهنگ‌تمامی، وقتی دست رهبر بر کتفم قرار گرفت، گرمای وجودی ایشان را در تمام وجودم احساس کردم و اشک از چشمانم جاری شد.

وی با بیان اینکه فرمایش‌های رهبر انقلاب جهت اصلی فعالیت نیرو‌های هوافضا را تعیین می‌کرد، گفت: حضرت آقا فرموده بودند: «اگر دشمن یکی بزند، ده تا می‌خورد.» این برای نیرو‌های نظامی فرمان بود. شهیدان حاجی‌زاده و باقری شبانه‌روز تلاش کردند تا این فرمایش محقق شود. در یکی از دیدار‌ها نیز رهبر انقلاب سه بار فرمودند: «علیکم بالموشک.» این جمله رمز حرکت جهادی این دو شهید بود.

قلیچ‌خانی ادامه داد: در همان روز‌های ابتدایی جنگ اخیر، این دو فرمانده در سخت‌ترین شرایط زیر بمباران‌ها موفق شدند بیش از ۵۰۰ فروند موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک کنند؛ کاری که معادلات دشمن را بر هم زد.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نقش شهید حسن تهرانی‌مقدم گفت: شهید تهرانی‌مقدم پدر معنوی نیروی هوافضا بود. پس از جنگ، وقتی این نیرو تکیه‌گاهی نداشت، او فعل خواستن را صرف کرد و مسیر خوداتکایی را آغاز نمود. نتیجه آن، شکوفایی و جهش بزرگ هوافضا در دهه‌های بعد بود.