به گزارش مشرق، شبکه اجتماعی ایکس روز جمعه قابلیت تازه‌ای را فعال کرد که موجی از واکنش‌ها و بحث‌های سیاسی را در فضای مجازی به دنبال داشت. این قابلیت جدید، «موقعیت مکانی واقعی» حساب‌ها را نمایش می‌دهد؛ هرچند به دلیل ماهیت آزمایشی، خطاهای فنی و امکان دست‌کاری موقعیت از طریق DNS، فیلترشکن و ابزارهای مشابه، دقت آن همچنان محل تردید است؛ اما بااین‌حال، فعال‌سازی این قابلیت نکات قابل‌توجهی را درباره شبکه‌های سازمان‌یافته در فضای مجازی روشن کرده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش زیادی از حساب‌هایی که خود را به اسرائیل منتسب می‌کنند، در واقع از «هند» آنلاین می‌شوند. همچنین مشخص شده یک حساب با عنوان «کانون حقوق بشر ایران» از کشور «آلبانی» مدیریت می‌شود و به گروهک منافقین وابسته است.
این یافته‌ها تصویری روشن‌تر از نحوه فعالیت برخی شبکه‌های رسانه‌ای در پلتفرم ایکس را ارائه می‌دهد؛ شبکه‌هایی که با هویت‌های پوششی و موقعیت‌های جعلی، نقش پررنگی در شکل‌دهی به روایت‌های سیاسی دارند.
ابزار جنگی لو رفت
مهرماه سال جاری بود که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در صحبت‌هایی به اینفلوئنسرهای شبکه‌های اجتماعی گفت که شبکه‌های اجتماعی «مهم‌ترین ابزار جنگی» هستند و باید از آن‌ها برای «پیشبرد اهداف اسرائیل» استفاده شود. نتانیاهو با اشاره به اینکه اسلحه‌ها با گذشت زمان تغییر می‌کنند، گفت که امروز نمی‌توان با شمشیر مبارزه کرد.
نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تأکید کرد باید «با ابزارهایی مبارزه کنیم» که در میادین جنگی که در آن‌ها درگیر هستیم، کاربرد دارند. او مهم‌ترین این ابزارها را رسانه‌های اجتماعی دانست و به موضوع تیک‌تاک اشاره کرد: «مهم‌ترین خریدی که اکنون در جریان است، تیک‌تاک است و امیدوارم این اتفاق بیفتد چون می‌تواند پیامدهای زیادی داشت باشد و بعدی ایکس.» نتانیاهو اضافه کرد که «باید با ایلان صحبت کنیم و او یک دوست است.»
به دنبال این نشست، اسنادی منتشر شد که مشخص می‌کرد اینفلوئنسرهایی که برای اسرائیل در اینستاگرام و تیک‌تاک محتوا تولید می‌کنند، برای هر پست حدود «۷ هزار دلار» دریافت می‌کنند.
در همین راستا اسناد ثبت‌شده طبق قانون «FARA» نشان می‌دهد شرکت «Bridges Partners» که برای وزارت خارجه اسرائیل فعالیت می‌کند، از ژوئن تا نوامبر سال جاری «۹۰۰ هزار دلار» بودجه گرفته تا میان «۱۴ تا ۱۸ اینفلوئنسر»، کمپینی به نفع اسرائیل پیش ببرد.
با درنظرگرفتن اینکه این گروه بین ۷۵ تا ۹۰ پست تولید کرده‌اند، درآمد هر پست بین ۶۱۴۳ تا ۷۳۷۲ دلار برآورد می‌شود؛ رقمی که نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری سنگین اسرائیل در جنگ روایت‌هاست. نتانیاهو هم در جلسه مذکور که برای «تقویت انرژی رسانه‌ای اسرائیل» برگزار شد، صراحتاً به نقش اینفلوئنسرها اشاره کرد و گفت: «باید مقابله کنیم. چطور؟ با اینفلوئنسرهایمان.»
این سخنان او بخشی از راهبرد لورفته اسرائیل در بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیجیتال برای اثرگذاری بر افکار عمومی جهانی است؛ راهبردی که پیش‌تر در فعالیت‌های «یگان اطلاعاتی ۸۲۰۰»، قراردادهای سنگین تجاری با «گوگل» و «یوتیوب» و مجموعه‌ای از پروژه‌های نفوذ رسانه‌ای نمود پیدا کرده بود. اکنون نوبت به ایکس رسیده است؛ پلتفرمی که مالک آن یعنی همان فردی که نتانیاهو از لزوم «دوستی» با او سخن می‌گفت، با آخرین به‌روزرسانی پلتفرمش، پشت پرده بخشی از شبکه حساب‌های وابسته به رژیم صهیونیستی را ناخواسته افشا کرده است.
دست نتانیاهو از هند بیرون زد
این اتفاق پس از آن رخ داد که X قابلیت نمایش محل فعالیت حساب‌ها را فعال کرد و مشخص شد برخی اکانت‌هایی که خود را «حامی اسرائیل» معرفی می‌کردند و از امکانات سرزمین‌های اشغالی تعریف و تمجید می‌کردند، نه در آمریکا بودند و نه حتی در اسرائیل؛ بلکه عمدتاً در هند، بنگلادش، نیجریه و تایلند فعالیت می‌کردند. این اتفاق نگاه‌ها را دوباره متوجه شبکه‌های سازمان‌یافته‌ای کرد که با هویت‌های پوششی، روایت‌های سیاسی مشخص را پیش می‌برند.
اضافه‌شدن قابلیت جدید نمایش «کشور مبدأ» در شبکه اجتماعی ایکس، فضای تازه‌ای از شفافیت و البته جنجال را رقم زد. کاربران با کلیک روی تاریخ عضویت هر حساب، وارد صفحه‌ای می‌شدند که به‌طور مشخص نشان می‌داد یک حساب از کدام کشور به ایکس پیوسته و از کجا پست منتشر می‌کند؛ اطلاعاتی که در بسیاری موارد با موقعیت مکانی درج‌شده در پروفایل تفاوت داشت. داده‌های به‌دست‌آمده از این قابلیت، تصویر تازه‌ای از فعالیت برخی شبکه‌های سیاسی و رسانه‌ای در ایکس ارائه داد. مشخص شد که بسیاری از حساب‌هایی که پیش‌تر به‌عنوان صفحات وابسته به اسرائیل شناخته می‌شدند، نه از داخل اسرائیل بلکه از هند مدیریت می‌شوند. همچنین آشکار شد صفحه‌ای با عنوان «کانون حقوق بشر ایران» از آلبانی اداره می‌شود و وابستگی آن به گروهک منافقین تأیید شد.
تقابل ماسک و ماگا
در میانه این جدال‌های پیش‌آمده به دنبال یک به‌روزرسانی پلتفرمی، این گزاره مطرح می‌شود که ایلان ماسک فکرش را هم نمی‌کرد اینچنین جنجال درست کند. اما نگاهی به کنش‌های هوشمندانه ماسک چه در حوزه فضایی و چه در زمینه پلتفرمی، این فرضیه را مطرح می‌کند که او چندان هم نسبت به تبعات این تغییر، ناآگاه نبوده است. سوای از پرونده‌های مرتبط با ایران و اسرائیل، ویژگی جدید ایکس در آمریکا هم جدال‌آفرین شد.
برخی حساب‌ها و خبرگزاری‌های نزدیک به بدنه دموکرات، دست به افشای حساب‌های پرطرف‌دار ترامپ زدند. بر اساس این افشاگری‌ها، بخش قابل‌توجهی از حساب‌های مرتبط با جریان «ماگا» (MAGA) که عمدتاً طیف راست افراطی و مدافق ترامپ را تشکیل می‌دهند و بر ناسیونالیسم آمریکایی تأکید دارند، از جاهایی غیر از ایالات متحده مدیریت می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، حساب «MAGA NATION» با نزدیک به ۴۰۰ هزار دنبال‌کننده که از اروپای شرقی مدیریت می‌شود، یا «Dark Maga» از تایلند، «MAGA Scope» از نیجریه و «America First» از بنگلادش؛ این صفحات خود را «میهن‌پرست آمریکایی» معرفی می‌کنند و حتی سویه‌های مهاجرستیزانه حادی را دنبال می‌کنند؛ اما هیچ‌کدام در آمریکا مستقر نیستند.
برون‌سپاری جنگ روایت‌ها
قابلیت جدید X به‌طور ناخواسته نقطه کور مهمی را در معماری جنگ روایت‌ها نشان می‌دهد. اینکه بخش قابل‌توجهی از حساب‌های منتسب به اسرائیل و حتی جریان ماگا از هند، آلبانی، نیجریه و تایلند اداره می‌شوند، نشان می‌دهد بازیگران سیاسی مدت‌هاست از جغرافیای به‌صرفه برای تولید انبوه محتوای مدیریت شده استفاده می‌کنند؛ بنابراین می‌توان گفت امروز حتی جنگ روایت‌ها هم در دسته مقوله‌های برون‌سپاری‌شده صورت‌بندی می‌شود.
