ممنوعیت صادرات سیب‌ زمینی/ چگونه وزارت جهاد کشاورزی درگیر بحران خودساخته شد؟

افزایش قیمت سیب‌زمینی در هفته‌های اخیر، دولت را به دو تصمیم متناقض و شتابزده کشانده است. از یک طرف، وزیر جهاد کشاورزی مجوز واردات ۵۰ هزار تن سیب‌زمینی را صادر می‌کند و از طرف دیگر، سرپرست معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی با ارسال نامه‌ای به رئیس سازمان توسعه تجارت، از ممنوعیت صادرات سیب‌زمینی و چند نوع حبوبات به مدت دو ماه خبر می‌دهد.

به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، در نامه سرپرست معاونت وزیر جهاد به معاون وزیر صمت، که بر اساس اختیارات تفویض شده به وزیر جهاد کشاورزی تنظیم شده، از رئیس سازمان توسعه تجارت خواسته شده است که به‌منظور جلوگیری از افزایش قیمت سیب‌زمینی و انواع حبوبات و ایجاد تعادل در بازار، صادرات این محصولات به مدت دو ماه از تاریخ ابلاغ این بخشنامه ممنوع شود.

حالا این سوال مطرح می‌شود که چرا وزارت جهاد کشاورزی تا رسیدن به این وضعیت بحرانی، هیچ‌گونه پیش‌بینی و برنامه‌ریزی دقیقی برای بازار داخلی و صادرات سیب‌زمینی نداشته است که امروز مجبور به واردات و ممنوعیت صادرات شویم؟

چند هزار تن سیب زمینی صادرات شد؟

در شرایطی که از ابتدای سال تا پایان دی ماه، بیش از ۳۳۵ هزار تن سیب‌زمینی از کشور صادر شده و ارزآوری آن به بیش از ۱۰۵ میلیون دلار رسیده، حالا وزارت جهاد کشاورزی وارد عمل شده و تصمیم به توقف صادرات و واردات سیب‌زمینی می‌گیرد. این در حالی است که عدم رصد و برنامه‌ریزی برای بازار داخلی از سوی این وزارتخانه، اکنون منجر به تصمیمات انفعالی و شتاب زده‌ای شده که علاوه بر تحمیل هزینه‌های سنگین به مصرف‌کنندگان داخلی، منابع ارزی کشور را نیز به واردات اختصاص داده است.

ممنوعیت صادرات سیب زمینی که در این نامه اعلام شده، اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت به کاهش قیمت‌ها در بازار داخلی کمک کند، اما این اقدام به‌وضوح نشان‌دهنده فقدان استراتژی منسجم و پیش‌بینی در ماه‌های گذشته است.

اگر وزارت جهاد کشاورزی پیش از بحران سیب‌زمینی، وضعیت تولید و تقاضای داخلی را به‌دقت رصد می‌کرد و به جای سیاست‌های مقطعی، برنامه‌ریزی‌های بلندمدت برای بازار سیب‌زمینی انجام می‌داد، امروز نیازی به چنین اقدامات واکنشی نبود.

وزارت جهادکشاورزی یاد بگیرد

این تصمیمات نه تنها به زیان مصرف‌کنندگان داخلی است، بلکه می‌تواند به بازار‌های صادراتی کشور آسیب وارد کند. از دست دادن ارزآوری از صادرات، در شرایطی که قیمت‌ها در بازار داخلی به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته، نتیجه‌ای جز فشار‌های مالی و تورمی در پی نخواهد داشت. به‌جای اتخاذ سیاست‌های شتابزده و بی‌برنامه، وزارت جهاد کشاورزی باید با رصد دقیق و هوشمندانه، از ابتدا به مدیریت تعادل بین بازار داخلی و صادرات می‌پرداخت و امروز شاهد این نوع بحران‌های اقتصادی نبودیم.

بنابراین، وزارت جهاد کشاورزی باید از این تجربیات تلخ درس بگیرد و به‌جای سیاست‌های کوتاه‌مدت و واکنشی، استراتژی‌های بلندمدت و پایدارتری برای مدیریت بازار‌های داخلی و خارجی محصولات کشاورزی تدوین کند تا در سال آینده، نیازی به تصمیمات اضطراری مانند واردات و ممنوعیت صادرات نباشد.