ماجرای گران شدن لبنیات چیست؟

طی هفته‌های اخیر، بازار لبنیات با التهاب و نوسانات قابل توجهی رو‌به‌رو شد به طوریکه قیمت برخی اقلام قیمت آنها روزانه و هفتگی تغییر کرده است که این امر نتیجه‌ای جزء کوچک شدن سبد مصرفی خانوار ندارد چراکه درآمد آنها سنخیتی با افزایش قیمت و تورم کالا‌ها ندارد.

برخی کارشناسان صنعت لبنیات جذابیت صادرات شیرخشک را عامل اصلی افزایش قیمت شیرخام و لبنیات مطرح کردند، درحالیکه انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی عامل گرانی را شیوع بیماری تب برفکی و کاهش تولید شیرخام و کمبود و گرانی نهاده‌های دامی می‌دانند، اما آنچه حائز اهمیت است افزایش‌های مرتب قیمت لبنیات بدنبال گرانی شیرخام طی ماه‌های اخیر بوده است، هرچند این نوسانات و التهابات بازار لبنیات همه ساله چند بار اتفاق می‌افتد، بی آنکه مجوزی برای آن صادر شود.

اخیرا یکی از مدیران کارخانه‌های لبنی در واکنش به افزایش ۵۰ هزارتومانی یک قلم کالا در مدت زمان ۹ روز گفته بود: ۳ بار افزایش قیمت از ابتدای آذر تا ۹ آذر ۳۰ درصد است و ما به جای آنکه به یکباره قیمت را ۳۰ درصد افزایش دهیم، اجازه دادیم مردم در طول ۱۰ روز لبنیات ارزان‌تر مصرف کنند، درحالیکه بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش قیمت بیش از ۳۰ درصد است و کارخانه‌ها هر بار افزایش قیمت را روی قیمت قبلی نه قیمت پایه اولیه اضافه می‌کنند که براین اساس درصد افزایش به نفع کارخانه تولیدی نه مصرف کننده.

در جلسه اخیر تنظیم بازار قیمت مصوب ۴ قلم محصول لبنی تعیین و روز گذشته با هدف مدیریت بازار شیر و محصولات لبنی اصلی ابلاغ شد، در مورد قیمت شیر خام و ۴ قلم محصول لبنی اصلی بازنگری انجام و بر استقرار بازرس‌های نظارتی برای کنترل بر قیمت‌های بازار تاکید شد. بر این اساس قیمت شیر خام درب کارخانه کیلویی ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان، شیر نایلونی ۹۰۰گرم ۱.۵ درصد چربی ۳۸هزار و ۷۰۰ تومان، شیر بطری ۱۰۰۰ گرمی ۱.۵ درصد چربی ۴۸ هزار و ۷۰۰ تومان، پنیر uf ۴۰۰ گرمی ۱.۵ درصد چربی ۹۴ هزار و۵۰۰ تومان و ماست ۲۰۰۰ گرمی ۱.۵ درصد چربی ۱۱۸ هزار تومان مصوب شد.

با توجه به نوسانات اخیر بازار لبنیات، معاون اول رئیس جمهور با اظهار گلایه مندی در خصوص بازار لبنیات گفت: برای کاهش قیمت پیشنهاد شده که صادرات شیر خشک را ممنوع کنیم، همچنین اگر قیمت‌ها داوطلبانه اصلاح نشود این حداقل کاری است که انجام می‌دهیم.

عارف گفت: ما اهرم‌های قانونی و حاکمیتی داریم که در شرایط لازم می‌توانیم از آن استفاده کنیم، ولی بنای ما این نیست که از این اهرم‌ها و برخورد‌های دادگاهی که گاهی لازم است استفاده کنیم. خود تولیدکنندگان باید این موضوع را رعایت کنند و قیمت لبنیات را متعادل کنند تا بتوانند لبنیات را با قیمت مناسب تهیه کنند.

کمبودی در عرضه محصولات لبنی نداریم/ بیماری تب برفکی علت افزایش قیمت شیرخام

سیاوش سلیمی رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی گفت: طی ماه‌های اخیر قیمت شیرخام بتدریج افزایش یافت که کمبود توزیع نهاده‌ها و افزایش قیمت منجر به گرانی شیرخام و محصولات لبنی شد.

به‌گفته وی، در حال حاضر کمبودی در عرضه محصولات لبنی در فروشگاه‌ها نداریم و گزارشی در خصوص کمبود عرضه لبنیات نداریم و تنها کمبود نهاده‌های یارانه دار منجر به افزایش قیمت شد.

سلیمی شیوع بیماری تب برفکی را از دیگر عوامل گرانی قیمت شیرخام اعلام کرد و افزود: روزانه بیش از هزارتن تولید شیرخام در استان تهران کاهش یافت که براین اساس شیرکمتری توسط کارخانجات ارسال شد و گرانی قیمت ارتباطی به صادرات شیرخشک ندارد، کمااینکه ارزش پایه صادرات شیرخشک ۳.۵۷ رقم غیرمنطقی گذاشتندکه براین اساس صادرات روبه توقف می‌رود چراکه ۲.۵ دلار سقف قیمت جهانی است که این امر امکان پذیر نیست و در نتیجه با استمرار این روند صادرات کاهش چشمگیری خواهد داشت که بعد از اتمام بیماری تب برفکی با مازاد تولید شیرخام رو‌به‌رو می‌شویم.

افزایش صادرات شیرخشک عامل اصلی گرانی قیمت شیرخام در بازار

علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی از افزایش چشمگیر قیمت لبنیات در بازار خبر داد و گفت: قیمت شیرخام در ۸ ماهه امسال معادل ۶۰ سال گذشته رشد قیمت داشته است که متاسفانه وزارت جهاد راهکاری برای کنترل یا حتی قصد کنترل بازار را ندارد.

ظفری ادامه داد: اگر مبنا را ۲۹ اسفند سال گذشته قرار دهیم، نرخ شیرخام تابه امروز ۱۲۰ درصد رشد قیمت داشته که براین اساس از ۱۸ هزارتومان به ۳۹ هزارتومان رسیده است. براین اساس هیچ بنگاه اقتصادی در طول ۸ ماه امکان افزایش ۱۲۰ درصدی سرمایه در گردش ندارد.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی با اشاره به تاثیر افزایش قیمت لبنیات بر تولید و سرانه مصرف بیان کرد: با توجه به افزایش چندبرابری قیمت ها، برخی کارخانه‌ها تولید را کاهش دادند و تعدادی هم تعطیل شدند که با توجه به کاهش قدرت خرید خانوار، سرانه مصرف بین ۳۰ تا ۳۵ کیلوست.

ظفری افزایش صادرات شیرخشک را اصلی‌ترین عامل گرانی قیمت شیرخام در بازار اعلام کرد و گفت: افزایش صادرات شیرخشک بدلیل جذابیت نوسان نرخ ارز مهم‌ترین عامل گرانی شیرخام است و افزایش قیمت شیرخام ناشی از کاهش تولید و شیوع بیماری تب برفکی بهانه‌ای بیش نیست.

افزایش قیمت محصولات لبنی در بازه‌های کوتاه‌مدت، واکنش مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و مسئولان را به دنبال داشته و بار دیگر موضوع پایداری قیمت‌ها در زنجیره تامین محصولات اساسی را به کانون توجه افکار عمومی بازگردانده است که انتظار می‌رود با تشدید نظارت‌ها جلوی گرانفروشی و التهابات بازار گرفته شود.