لندن پس از واکنش مقتدرانه تهران، موضع زیاده‌خواهانه خود درباره غنی‌سازی صفر در ایران را اصلاح کرد
عقب‌نشینی روباه پیر
در میانه کش‌وقوس‌های دیپلماتیک هسته‌ای، ماجرای تازه‌ای از پافشاری غرب بر زیاده‌خواهی و ایستادگی ایران بر اصول ملی و حقوقی خود، سرفصل خبر‌ها و تحولات قرار گرفت، ماجرایی که این بار نه در وین یا نیویورک، بلکه در اظهارات یک سفیر و واکنش‌های زنجیره‌ای دیپلماتیک آشکار شد؛ تهدید به فعال‌سازی مکانیزم ماشه، تلاش برای تحمیل «غنی‌سازی صفر» و در نهایت عقب‌نشینی از موضعی که برای ایران به معنای عبور از خطوط قرمز بود در روز‌های اخیر رقم خورد.
بازی سفیر در واشنگتن
ماجرا از اظهارات پیتر ماندلسون، سفیر انگلیس در ایالات متحده آمریکا آغاز شد؛ جایی که او در نشستی سیاسی به صراحت گفت: «ما از آنچه ویتکاف در مذاکرات انجام داده، حمایت می‌کنیم. این مذاکرات پیشرفتی داشته‌اند، هرچند مشخص نیست که آیا در نهایت می‌توانند دولت ایران را متقاعد کنند که باید راهی برای خروج از این وضعیت بیابد یا با گزینه‌ای بسیار بدتر مواجه شود.».
اما آنچه باعث التهاب در فضای دیپلماتیک شد، بخش دوم اظهارات او بود که با مطرح کردن مسأله غنی‌سازی صفر گفت: «ما در اروپا نیز از قابلیت مکانیزم ماشه برخوردار هستیم. زمان برای فعال‌سازی مکانیزم بازگشت خودکار تحریم‌ها به سرعت در حال گذر است. آن‌ها باید نسبت به این موضوع نیز هوشیار باشند.»
لندن به‌واسطه هشدار با این پیام تهدید‌آمیز خواستار پایان غنی‌سازی در ایران شد. اما این اظهارات بلافاصله با واکنش شدید تهران
مواجه شد.
مذاکره بی‌مذاکره، اگر...
در واکنشی سریع و حساب‌شده، سید‌عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اگر موضع انگلیس غنی‌سازی صفر در ایران باشد - که نقض صریح معاهده عدم اشاعه و تعهدات بریتانیا به عنوان یکی از اعضای باقی‌مانده در برجام به شمار می‌رود - در این صورت دیگر موضوعی بین ما برای گفتگو درباره پرونده هسته‌ای باقی نمی‌ماند.»
او در ادامه تأکید کرد که ایران با حسن‌نیت به تعامل با اعضای اروپایی ادامه داده، حتی در شرایطی که آمریکا مانع از نقش‌آفرینی آن‌ها در روند مذاکرات شده است.
در حاشیه سفر رئیس‌جمهور به عمان نیز عراقچی صراحت بیشتری به خرج داد: «در موضوع غنی‌سازی با هیچ‌کس شوخی نداریم. اگر موضع آن‌ها غنی‌سازی صفر است، واقعا دیگر هیچ صحبتی با آن‌ها در موضوع هسته‌ای نداریم.»
عقب‌نشینی رسمی لندن
تنها چند ساعت پس از انتشار واکنش ایران، وزارت خارجه انگلیس در بیانیه‌ای رسمی تلاش کرد از شدت مواضع سفیر خود بکاهد. در این بیانیه آمده بود: «ما از ایران خواسته‌ایم به پیشنهاد رئیس‌جمهور ترامپ برای رسیدن به راهکاری مذاکره‌شده بپردازد و ما در حمایت از ثبات منطقه‌ای و تامین صلح در منطقه غرب آسیا ارتباط نزدیکی با متحدان و شرکایمان داریم.»
تحلیلگران این بیانیه را عقب‌نشینی آشکار از تهدید مستقیم تلقی کردند. لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال نیز نوشت: «بریتانیا با این استدلال که ماندلسون آشکارا حمایتی از موضع غنی‌سازی صفر نکرده است، در حال عقب‌نشینی از موضع خود است.» او همچنین به تناقضات آشکار بین اظهارات ماندلسون و موضع رسمی لندن اشاره کرد؛ تناقضی که نشانه‌ای از فشار ایران و ناکامی دیپلماسی تهدید بود.
عقب‌نشینی در برابر قدرت ایران
در مجموع، آنچه که این مناقشه دیپلماتیک روشن کرد، یک اصل کلیدی است: زبان تهدید و فشار رسانه‌ای نمی‌تواند جمهوری اسلامی ایران را از پیگیری حقوق قانونی خود منصرف کند. تهران با اتکا به منطق حقوقی، پایداری در دیپلماسی و حمایت داخلی از صنعت هسته‌ای، توانسته مواضع خود را تثبیت کند و اروپا را وادار به عقب‌نشینی از ادعا‌های یک‌جانبه کند.
«عقب‌نشینی روباه پیر» تنها یک عقب‌نشینی تاکتیکی نیست، بلکه نشانه‌ای از واقعیتی عمیق‌تر است: ایران امروز، نه صرفا یک کشور در حال مذاکره، بلکه بازیگری مقتدر و تعیین‌کننده در معادله امنیت و دیپلماسی منطقه‌ای و بین‌المللی است.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در اجلاس امنیتی مسکو:
ایران بر حفظ چرخه سوخت تأکید دارد
علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در سیزدهمین اجلاس بین‌المللی مقامات بلندپایه امنیتی در مسکو گفت: یکجانبه‌گرایی در سیاست بین‌المللی و تحمیل اراده قدرت‌های مستکبر به ملت‌ها، فجایع زیادی در جهان خلق کرده و امروز منطقه غرب آسیا نمایشگاهی از این جنایات است.
دکتر احمدیان با اشاره به حوادث تلخ یمن، لبنان، سوریه، افغانستان و عراق تاکید کرد: بنیاد سیاست یکجانبه‌گرایی غرب، بر ظلم و استثمار ملت‌ها بنا شده است و همه دنیا شاهد جنایتی بی‌سابقه در غزه است که علاوه بر کشتار غیر انسانی، زنان و کودکان با گرسنگی، مرگ تدریجی را به چشم می‌بینند.
توجه به کرامت و مشارکت همه انسان‌ها در فرآیند امنیت موضوع دیگری بود که دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان به آن پرداخت و گفت: کشور‌های سلطه‌گر با استفاده از ابزار تحریم و تکنولوژی قصد دارند ملت‌ها را از حقوق مسلم خود محروم کنند که نمونه آن تلاش برای محدود کردن حق استفاده صلح‌آمیز از دانش هسته‌ای در ایران است.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی تأکید کرد: تهران ضمن استقبال از گفت‌وگوها، بر استقلال هسته‌ای و حفظ چرخه سوخت و غنی‌سازی اصرار دارد.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی خطاب به کشور‌های حاضر در اجلاس گفت: امروز تحکیم پایه‌های چندجانبه‌گرایی و حرکت به سمت نظام چند‌قطبی، رهیافتی است که صلح و عدالت را برای همه ملت‌ها به ارمغان خواهد آورد.
پیشنهادی باخبر
تبلیغات
