گروسی: ایران و آژانس به توافق فنی برای ازسرگیری فعالیتها رسیدند | گام فنی تهران-آژانس؛ آیا فشارهای داخلی مشکلساز میشود؟
رویداد۲۴| رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، امروز و در سخنرانی افتتاحیه مجمع عمومی عادی آژانس ضمن دفاع از توافق هفته گذشته قاهره با عباس عراقچی، خطاب به نمایندگان کشورهای عضو گفت: «این توافق به روند بازرسی، اطلاعرسانی و اجرا را به روشنی مشخص میکند و در عینحال نگرانیهای ایران را در نظر دارد. این موافقتنامه، کاملا منطبق با معیارهای متناسب توافق تضمینهای کلی منعقد شده میان ایران و آژانس است.»
وی تاکید کرد: «از سرگیری راستیآزماییها در تهران نشانه خوبی است که توافقها و رایزنیها ممکن هستند و هیچچیز جای گفتوگو را در جستوجو برای یافتن راهحلهای پایدار برای چالشهای بینالمللی نمیگیرد.»
هشدار مهم گروسی
اظهارات تازه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بار دیگر توجهها را به روابط حساس ایران و آژانس جلب کرده است. گروسی در آغاز شصتوهشتمین کنفرانس عمومی آژانس تأکید کرد که توافقنامه امضا شده با تهران، مراحل فنی لازم برای از سرگیری فعالیتهای ضروری در ایران را مشخص میکند، اما همزمان هشدار داد که تنشهای هستهای فعلی جهان میتواند برخی کشورها را به استفاده از سلاحهای هستهای سوق دهد؛ هشداری که وزن آن در شرایط کنونی منطقه دوچندان است.
این توافق، که در جریان مذاکرات قاهره میان ایران و آژانس حاصل شد، از همان ابتدا واکنشهای رادیکال داخلی در ایران را برانگیخت. گروهها و جریانهای سیاسی که هرگونه تعامل با آژانس را زیر ذرهبین دارند، توافق را با تردید و انتقاد مواجه کردهاند و این امر فشار سیاسی بر تهران را افزایش میدهد. در عین حال، برای آژانس، حصول این توافق یک گام مهم برای حفظ دسترسی به سایتهای هستهای ایران و نظارت بر فعالیتهاست؛ امری که برای اطمینانبخشی به جامعه جهانی ضروری به نظر میرسد.
توافق فنی یا سیاستی پیچیده؟
تحلیلگران بینالمللی معتقدند این توافق در عین حال که جنبه فنی دارد، نمادی از دیپلماسی پیچیده ایران با نهادهای بینالمللی است. تجربه روابط پرچالش تهران با آژانس پس از جنگ اخیر ایران و اسرائیل و همچنین فشارهای غربیها، نشان میدهد که هر حرکت کوچک در این حوزه، میتواند بازتاب وسیعی در سطح جهانی داشته باشد. شبکه الجزیره، به نقل از گروسی، گزارش داد که آژانس همچنین حضور دائمی خود در نیروگاه هستهای زاپوریژیا در اوکراین را حفظ کرده و مسیرهایی برای کمک به کشورهایی که از انرژی هستهای استفاده میکنند، فراهم کرده است؛ موضوعی که نشاندهنده نگاه چندجانبه آژانس به امنیت هستهای جهانی است.
به این ترتیب، توافق با ایران نه تنها ابعاد فنی دارد، بلکه آزمونی برای ثبات و شفافیت دیپلماسی هستهای تهران محسوب میشود. ایران با امضای این توافق، پیام روشنی به جامعه بینالملل ارسال میکند که همچنان به همکاری فنی و نظارتی متعهد است، اما همزمان باید مراقب واکنشهای داخلی و فشارهای سیاسی باشد که میتواند مسیر اجرای توافق را پیچیدهتر کند.
در نهایت، توافق ایران و آژانس و اظهارات گروسی به روشنی نشان میدهد که هر تصمیم هستهای تهران، نه تنها بر امنیت ملی، بلکه بر چشمانداز منطقهای و جهانی تأثیر مستقیم دارد و تعادل میان فنی و سیاسی، کلید موفقیت در این مسیر است.