سرویس جهان مشرق - ولیعهد سعودی محمد بن سلمان قصد دارد در تاریخ ۱۸ نوامبر ۲۰۲۵ یک سفر رسمی به واشنگتن انجام دهد تا با رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ گفتوگوهای سطح بالا داشته باشد. این سفر پس از دیدار ترامپ از ریاض در مه ۲۰۱۵ انجام میشود؛ دیداری که در آن ترامپ از اصلاحات اقتصادی عربستان سعودی تمجید کرد و آمادگی خود را برای گسترش همکاریهای امنیتی و فناوری بین دو کشور اعلام کرد.
مقامات کاخ سفید امیدوارند در این سفر به توافقهای کلیدی در زمینههای امنیت، انرژی و سرمایهگذاری دست یابند که جایگاه عربستان را به عنوان شریک اصلی در سیاست منطقهای ترامپ تقویت کند. اما از همه مهم تر، در این سفر ریاض قصد دارد برای کسب موافقت واشنگتن بر سر خرید جنگندههای رادارگریز اف-۳۵ ای لایتنینگ ۲ فشار بیاورد؛ معاملهای که در دورهٔ دولت قبلی بایدن متوقف شده بود. ترامپ آمادگی خود را برای پیشبرد این معامله اعلام کرده و آن را «گامی بزرگ برای صنعت نظامی آمریکا» توصیف کرده است.
تحلیلگران صهیونیست هشدار دادهاند که این معامله — که ارزش آن چندین میلیارد دلار تخمین زده میشود — ممکن است برتری نظامی کیفی رژیم صهیونیستی را که دهههاست طبق قانون آمریکا تضمین شده، تضعیف کند.

دو طرف همچنین در حال تدوین یک توافق دفاعی مشابه توافق همکاری امنیتی آمریکا و قطر در سال ۲۰۱۴ هستند؛ توافقی که شامل تضمینهای امنیتی دوجانبه و گسترش حقوق حضور نظامی آمریکا در عربستان است.
مقامات رسمی گفتهاند این توافق ممکن است در جریان این سفر امضا شود و چارچوبی دفاعی شبیه به یک ناتوی کوچک در منطقهٔ خلیج فارس ایجاد کند. حامیان این اقدام معتقدند که این توافق، حملات ایران و یمنیها را متوقف خواهد کرد.
همچنین انتظار میرود بن سلمان برای دستیابی به یک توافق هستهای غیرنظامی بر اساس مادهٔ ۱۲۳ قانون آمریکا تلاش کند؛ قانونی که به شرکتهای آمریکایی اجازه میدهد در برنامهٔ انرژی هستهای غیر نظامی عربستان مشارکت کنند.
خواستههای عربستان شامل اجازهٔ محدود برای غنیسازی اورانیوم است؛ موضوعی که دولتهای پیشین آمریکا با آن مخالفت کردهاند. با این حال، ترامپ آمادگی خود را برای بازنگری در این شرایط اعلام کرده و مدعی شده این پروژه اهداف چشمانداز ۲۰۳۰ برای تنوعبخشی به اقتصاد عربستان را پیش میبرد. در آن سو نگرانیهای مداوم سران رژیم صهیونیستی دربارهٔ گسترش فناوریهای هستهای در کشورهای منطقه همچنان وجود دارد.

گفتوگوها همچنین شامل همکاری در زمینههای هوش مصنوعی، پروژههای زیرساختی و تنوع منابع انرژی خواهد بود؛ با انتظارات سرمایهگذاری مشترک به ارزش دهها میلیارد دلار. ترامپ این برنامهها را به دستور کار اقتصادی خود یعنی شعار «اول آمریکا» مرتبط کرده و بر اصل اقدام متقابل و مشارکت بخش خصوصی در پروژههای بزرگ تأکید کرده است.
تسلیحات آمریکایی و مفهوم حفظ برتری کیفی نظامی اسرائیل
یکی از علل اساسی حمایت و کمکهای بی چون و چرای آمریکا به صهیونیستها، به راهبرد سیاسی کاخ سفید در رابطه با این رژیم بر میگردد که به شکل ویژه در اصول سیاست خارجی و دفاعی آمریکا در رابطه با رژی صهیونیستی آشکار است و آن "مفهوم حفظ برتری کیفی نظامی اسرائیل - (QME)" است.
مفهوم حفظ برتری کیفی نظامی اسرائیل (Qualitative Military Edge - QME) یکی از اصول کلیدی سیاست خارجی و دفاعی ایالات متحده در قبال رژیم صهیونیستی است که از دهههای گذشته شکل گرفته و در قوانین و سیاستهای آمریکا نهادینه شده است.
این سیاست به معنای اطمینان از این است که این رژیم از نظر فناوری، تسلیحات و توان نظامی نسبت به سایر کشورهای منطقه غرب آسیا برتری داشته باشد.
سیاست حفظ برتری کیفی نظامی اسرائیل ریشه در روابط استراتژیک آمریکا و اسرائیل دارد که از زمان تأسیس رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ به تدریج تقویت شده است. اما این مفهوم به طور خاص در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، پس از جنگهای اعراب و اسرائیل (مثل جنگ ششروزه ۱۹۶۷ و جنگ یوم کیپور ۱۹۷۳)، شکل گرفت.

اهداف قانون حفظ برتری کیفی نظامی اسرائیل - (QME)
در سیاست QME چندین هدف استراتژیک و سیاسی مشخصا دنبال میشود:
تضمین امنیت رژیم صهیونیستی
در نگاه آمریکا، رژیم صهیونسیتی به دلیل موقعیت جغرافیایی و درگیریهای متعدد با کشورهای همسایه (مانند ایران و یا محور مقاومت) به توان نظامی بالا و قوی نیاز دارد. QME تضمین میکند که اسرائیل بتواند در برابر این تهدیدات دفاع کند.
بازدارندگی منطقهای به واسطه تسلیحات مدرن
برتری نظامی اسرائیل به عنوان عاملی برای بازدارندگی در برابر حملات احتمالی عمل میکند. در نگاه سران کاخ سفید، این سیاست به صهیونیستها امکان میدهد تا بدون نیاز به درگیریهای گسترده، از وقوع جنگ جلوگیری کند. همچنین، لازم است که هیچ کشوری در منطقه از چنین سطح مدرنی از تسلیحات برخوردار نباشد.
تقویت اتحاد استراتژیک
آمریکا رژیم صهیونیستی را به عنوان یک متحد کلیدی در غرب آسیا میبیند. حمایت نظامی از این رژیم منجر به تقویت قدرت نظامی صهیونیستها در منطقه شده و به تبع آن، به آمریکا فرصت نفوذ استراتژیک گسترده در منطقه میدهد.

توازن در فروش تسلیحات
آمریکا به کشورهای عربی مثل عربستان، امارات و مصر نیز تسلیحات میفروشد اما تا به امروز خطوط قرمزی مشخصی را در این رابطه حفظ کرده است. قانون QME تضمین میکند که این فروشها به گونهای باشد که برتری نظامی رژیم صهیونیستی حفظ شود.
چرا صهیونیستها نسبت به سفر پیش روی بن سلمان نگران هستند؟
همانطور که در بالا عنوان شد، مهم ترین معیار معاملات تسلیحاتی آمریکا در منطقه غرب آسیا تا به امروز، حفط موقعیت برتر نظامی رژیم صهیونیستی به واسطه در دست داشتن آخرین فناوریهای تسلیحاتی از جمله جنگندههای نسل پنج است، فناوریهایی که در هیچ یک از کشورهای منطقه وجود ندارد. پس چنانچه قرار باشد دولت دیگری در منطقه چنین تسلیحات مدرنی در دست داشته باشد (از جمله جنگندههای اف ۳۵) پس صهیونیستها باید نگران تبعات چنین اتفاقی باشند، چرا که اکنون یک بازیگر رقیب در این زمینه وجود دارد.
روزنامه یدیعوت آحارانوت در واکنش به انتشار خبری مبنی بر تلاش عربستان برای خرید جنگندههای اف ۳۵ از آمریکا نوشت که این اقدام بیانگر موافقت بی سابقه واشنگتن با مجهز شدن عربستان به پیشرفتهترین جنگندهها است. این روزنامه صهیونیستی اضافه کرد که توافق مذکور در چارچوب تماسهای گستردهای صورت میگیرد که عربستان از طریق آن می کوشد یک توافق دفاعی فراگیر با آمریکا امضا کند.
در این گزارش آمده است که این تحرکات یک تغییر گسترده در سیاستهای همیشگی آمریکا طی دهههای گذشته مبنی بر عدم فروش جنگندههای پیشرفته به کشورهای عربی که دست به عادی سازی علنی با تل آویو نزدهاند به شمار میرود.
بزرگترین مسئله برای صهیونیستها، از دست رفتن مزیت نظامی خود در منطقه است. یکی از اصلی ترین مسائلی که سران این رژیم بر اساس آن اقدام به مانور قدرت در برابر کشورهای منطقه میکند، برتری تسلیحاتی نظامی است. در واقع جلوه نمایی اصلی صهیونیستها در برابر شیوخ عرب منطقه، تسلیحات مدرنی است که دولتهای عربی آرزوی داشتن آن را دارند و تا به امروز کاخ سفید این آرزوی آنهارا براورده نکرده است.
مسئله دیگر در خطر افتادن طرحهای رژیم صهیونیستی از جمله طرحهایی مانند "اسرائیل بزرگ" است. صهیونیستها برای عملی کردن پروژههای متجاوزانه خود نیاز به وضعیتی دارد که در آن کشورهای هدف قادر به مقاومت نباشند، همانند اتفاقی که امروز در سوریه در حال رخ دادن است. به گفته منابع رسمی سوریه، اصلی ترین علت عدم رفع واقعی تحریمهای این کشور، لابیصهیونیستها در آمریکاست تا اینگونه ارتش این کشور قادر به بازسازی خود و مقاومت در برابر تجاوزات ارتش رژیم صهیونیستی نباشد.
در حال حاضر، برخی از کارشناسان ارزیابی میکنند که تحقق خواسته کشورهایی همچون عربستان و ترکیه در تحویل جنگندههای مدرن، بسیار بعید است، چرا که سران آمریکا نیز به خوبی میدانند چنین اقدامی منجر به تضعیف تسلیحاتی مهم ترین متحد امنیتی خود، یعنی رژیم صهیونیستی خواهد شد و آنها از اینکه این جنگندهها هرگز بر علیه رژیم صهیونیستی استفاده نخواهد شد، اطمینان ندارند.


