ایلنا گزارش میدهد؛
افزودنیهای غیرمجاز و تقلبی در نانهای سنتی/هشدار جدی درباره کیفیت نان مردم
با وجود افزایش قیمت نان و استفاده برخی نانواییها از افزودنیهای غیرمجاز برای بهبود ظاهر یا حجم خمیر، گزارشهای مردمی و هشدارهای کارشناسان نشان میدهد کیفیت نان مصرفی مردم البرز در وضعیت مطلوبی نیست. این در حالی است که دانشگاه علوم پزشکی استان از آغاز پویش ملی «نان و سلامت» خبر میدهد؛ پویشی که هدف آن ارتقای فرهنگ مصرف نان سالم و توجه دوباره به کیفیت یکی از مهمترین اقلام سفره ایرانیان است.
به گزارش خبرنگار ایلنا از البرز، کیفیت نان؛ مسئلهای است که هر روز جدیتر میشود و افزودن مواد غیرمجاز مانند جوششیرین، بهبوددهندههای فاقد مجوز یا استفاده از آردهایی با درصد سبوس بسیار پایین، از مهمترین مواردی است که در سالهای اخیر نگرانی مردم را افزایش داده است. با وجود افزایش قیمت نانهای سنتی مانند سنگک و بربری، همچنان شاهد عرضه محصولاتی هستیم که یا طعم و ماندگاری مطلوب ندارند یا از نظر ارزش تغذیهای بسیار فقیر شدهاند.
نان با طعم افزودنی و گرانی/گلایههای مردم از کاهش کیفیت
مردم میگویند کیفیت نان این روزها بهدلیل استفاده از برخی افزودنیها کاهش یافته و طعم نامطبوعی مانند کپک یا مواد شیمیایی در آن احساس میشود.
آنها معتقدند برخی نانواییها برای سریعتر شدن فرآیند پخت و افزایش ماندگاری نان، بدون اطلاع مشتریان از مواد افزودنی استفاده میکنند که سلامت مصرفکنندگان را به خطر میاندازد. شهروندان ابراز نگرانی کردهاند که این روند باعث کاهش اعتماد به نانواییهای محلی شده و دیگر نان مثل گذشته تازه و طبیعی نیست. در کنار کیفیت، قیمت نان هم باعث گلایه مردم شده است.
آنها میگویند که افزایش هزینه مواد افزودنی و فرآوری نان باعث شده قیمت نانهای سنتی و صنعتی بهطور محسوس افزایش پیدا کند و بار مالی بیشتری بر خانوادهها تحمیل شود. برخی شهروندان تأکید کردهاند که انتظار دارند نانواییها با استفاده از روشهای طبیعی و سنتی، هم کیفیت نان را حفظ کنند و هم قیمت آن منطقی و مناسب باقی بماند تا مصرفکنندگان مجبور به پرداخت هزینههای اضافی نباشند.
ارتباط مستقیم کیفیت نان با سلامت مردم
یکی از کارشناسان حوزه سلامت در گفتوگو با ایلنا معتقد است که «کیفیت نان» تنها یک مسئله صنفی یا اقتصادی نیست، بلکه بهطور مستقیم با سلامت عمومی جامعه ارتباط دارد؛ از مشکلات گوارشی تا افزایش دورریز نان و هدررفت منابع ملی. به همین دلیل طرح «نان سالم» به عنوان یک برنامه ملی، از ۱۵ تا ۳۰ آذر در استان البرز اجرا میشود.
وی اصافه کرد: با وجود آغاز پویش ملی «نان و سلامت» در البرز، این هشدار جدی است که تا زمان اصلاح استاندارد آرد، جلوگیری از افزودنیهای غیرمجاز و افزایش نظارتهای بینبخشی، کیفیت نان مردم همچنان در معرض تهدید خواهد بود. شهروندان نیز میتوانند با گزارش تخلفات، در ارتقای سلامت عمومی نقش مؤثری داشته باشند.
آغاز پویش «نان و سلامت» در البرز
معصومه جودکی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز با اعلام آغاز این پویش در جمع خبرنگاران گفت: نان در فرهنگ ایرانیان نماد برکت است و کیفیت آن نقش تعیینکنندهای در سلامت جامعه دارد. ایران یکی از بالاترین سرانههای مصرف نان در جهان را دارد؛ اما متأسفانه در فرآیند سبوسگیری بیش از ۸۵ درصد ویتامینها، املاح و فیبر از آرد حذف میشود.
وی با بیان اینکه بخشی از ضایعات نان ناشی از کیفیت پایین آرد و روشهای پخت است، افزود: هدف این پویش افزایش آگاهی عمومی درباره مصرف نان کامل، کاهش دورریز و فرهنگسازی برای انتخاب نان سالم است.
به گفته معاون بهداشت دانشگاه، برنامههای آموزشی، جشنوارهها، مسابقات و جلسات آگاهسازی در مراکز خدمات سلامت، مدارس و فضاهای عمومی استان در این بازه اجرا خواهد شد.
هشدار درباره آلودگی و افزودنیهای غیرمجاز در نان
مقصود جعفرینیا، مدیر بهداشت محیط استان البرز نیز در گفتوگو با ایلنا با تأکید بر اینکه کیفیت نان یکی از مهمترین دغدغههای حوزه سلامت است، اظهار داشت: بخش زیادی از مشکلات نان مربوط به ترکیب آرد و افزودنیهای روی نان است که اغلب غیر مجاز و تقلبی هستند؛ مثلا از کنجد نامرغوب و علفهای خشک بجای سبزی استفاده کرده و نان با قیمت گرانتر عرضه میشود.
وی با اشاره به ترکیب غیر استاندارد آرد نیز اضافه کرد: وقتی به آرد، بیش از حد سبوس اضافه میشود یا از بهبوددهندههای نامعتبر استفاده میشود که خمیر بیشتر شود، در نتیجه، نانی به دست مشتری میرسد که ارزش غذایی پایینی دارد و حتی میتواند مشکلات گوارشی ایجاد کند.
این مسئول یادآور شد: گاه برخی نانواییها برای افزایش حجم خمیر یا سهولت در فرآیند پخت، از افزودنیهایی استفاده میکنند که در استانداردهای وزارت بهداشت تعریف نشده یا میزان مصرف آن باید کنترل شود. این موضوع یکی از محورهای اصلی بازرسیهای ماست و هرگونه تخلف در این زمینه مورد پیگیری قرار میگیرد.
مردم حق دارند نان سالم دریافت کنند
جعفرینیا با اشاره به اینکه سلامت نان تنها بازرسی یک دستگاه نیست، تصریح کرد: سلامت نان در یک چرخه چندمرحلهای شکل میگیرد؛ از کیفیت گندم و آرد گرفته تا استانداردهای پخت، تجهیزات نانواییها و نوع نگهداری. ما تنها بخشی از این مسیر هستیم و سایر دستگاهها از جمله شرکت غله، اصناف و جهاد کشاورزی نیز نقش مهمی دارند.
وی افزود: انتظار مردم از ما این است که نان سالم روی سفره خانوار قرار گیرد و ما هم وظیفه داریم با حساسیت بالا و برخورد قانونی، از حقوق مصرفکنندگان دفاع کنیم.
حجم بالای تخلفات نانواییها زیر ذرهبین بازرسان
جعفرینیا در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر اینکه تخلفات نانواییها در آمار بازرسیهای بهداشت محیط همواره جزو بالاترین موارد است، به ایلنا گفت: بخش زیادی از نانواییهای متخلف با گزارش مردمی شناسایی میشوند و تیمهای ما بهصورت روزانه در سطح استان مشغول بازرسی هستند. بیشترین تخلفات مربوط به رعایت نکردن بهداشت فردی، استفاده از افزودنیهای غیرمجاز و کیفیت پایین آرد مصرفی است.
وی تأکید کرد که پرونده نانواییهای متخلف برای بررسی و برخورد قانونی به دستگاههای مسئول ارجاع میشود.
گزارش: معصومه امینزاده
