سفر تاریخی پوتین به دهلینو؛ هند در مرز بازتعریف جایگاه خود میان واشنگتن و مسکو
در میانه تحولات ژئوپلیتیک آسیا، نشست پوتین و مودی در دهلینو نشان داد که هند دیگر بازیگری تحت فشار نیست، بلکه قدرتی در حال ظهور است که میکوشد توازن روابط خود با آمریکا و روسیه را بازنویسی کند؛ نشستی که افق همکاریهای اقتصادی و نظامی دو کشور را تا سال ۲۰۳۰ ترسیم کرد.
به گزارش ایلنا به نقل از ارمنیوز، در نشستی که همزمان با تحولات ژئوپلیتیک مهم برگزار شد، هند نشان داد دیگر تنها کشوری تحت فشار نیست، بلکه به قدرتی آسیایی تبدیل شده که میتواند موقعیت خود را میان واشنگتن و مسکو بازتعریف کند. این نشست با حضور ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و نارندرا مودی، نخستوزیر هند، برگزار شد و راهبردهای اقتصادی و امنیتی بلندمدت دو کشور تا سال ۲۰۳۰ را ترسیم کرد. در این اجلاس بر گسترش همکاریها در حوزههای دفاع، انرژی و فناوری تأکید شد.
در روزهای چهارم و پنجم دسامبر ۲۰۲۵، پایتخت هند صحنهای از مذاکرات سرنوشتساز میان دو قدرت نوظهور آسیایی بود. این اولین سفر پوتین به هند پس از آغاز جنگ اوکراین بود و پیامهای مهمی به جهان ارسال کرد. رئیسجمهور روسیه در این سفر تأکید کرد که مسکو همچنان منبعی مطمئن برای تأمین انرژی هند است و از فشارهای غربی تأثیری نخواهد پذیرفت. وی با کنایه به آمریکا گفت: «اگر آمریکا حق خرید سوخت هستهای ما را دارد، چرا هند چنین امتیازی نداشته باشد؟»
پوتین همچنین اعلام کرد که تبادلات تجاری میان دو کشور علیرغم کاهش اندک حجم معاملات، همچنان در جریان است و همکاریها در حوزه دفاع، سلامت، حملونقل و نیروی کار در حال گسترش است.
نارندرا مودی نیز روابط با روسیه را خللناپذیر و پایدار توصیف کرد و آن را به «ستاره قطب» تشبیه نمود. هند و روسیه در این نشست، چشمانداز همکاری اقتصادی تا سال ۲۰۳۰ را اعلام کردند و هدفگذاری کردند که حجم تجارت دوجانبه تا آن زمان به ۱۰۰ میلیارد دلار برسد؛ اقدامی که نشان از تلاش هند برای تحکیم همکاری بلندمدت و مستقل از نوسانات سیاست بینالملل دارد.
کارشناسان میگویند هند در حال حرکت روی خطی باریک میان آمریکا و روسیه است و این نشست، تمایل مشترک مودی و پوتین برای ایجاد شراکتی انعطافپذیر را نشان میدهد؛ شراکتی که قادر باشد در برابر فشار قدرتهای بزرگ مقاومت کند و توازن قوا در آسیا و اقیانوس آرام را بازتعریف نماید.
روسیه، هند را به عنوان کانالی استراتژیک و اقتصادی در شرایط تحریم میبیند، چرا که هند به تسلیحات، انرژی و فناوری روسیه وابسته است و در عین حال حفظ رابطه با آمریکا برای دهلینو اهمیت دارد.
دکتر نزار بوش، استاد علوم سیاسی دانشگاه مسکو در گفتوگو با ارمنیوز ابراز عقیده کرد که غرب تصور میکرد با تحریمها میتواند روسیه را منزوی کند، اما این کشور منابع مالی، نظامی و علمی گستردهای دارد که امکان تأثیرگذاری بینالمللی آن را حفظ میکند. وی تأکید کرد که همکاریهای تکنولوژیک، صنعتی و نظامی میان هند و روسیه در حال گسترش است و خرید تسلیحات پیشرفتهای مانند سوخو-۳۰، سوخو-۳۵ و سامانههای دفاع هوایی اس-۴۰۰ و برنامهریزی برای دریافت اس-۵۰۰ بخشی از این همکاریهاست.
همچنین دکتر مارکو مسعد از شورای سیاستهای خاورمیانه در واشنگتن میگوید: هند و روسیه نیازمند یکدیگرند و فشارهای آمریکا باعث شده دو کشور به دنبال شکلهای گستردهتری از همکاری سیاسی و فناوری باشند. حدود ۶۰ درصد توان نظامی هند وابسته به تسلیحات روسی است و دهلینو از قیمتهای پایین انرژی پس از بحران اوکراین بهرهمند شده است.
کارشناسان تأکید میکنند که این نزدیکی هند و روسیه یک اتحاد نظامی ثابت نیست، بلکه رابطهای انعطافپذیر مبتنی بر منافع اقتصادی و دفاعی است که بسته به تحولات بینالمللی میتواند گسترش یابد یا محدود شود. حتی با پایان بحران اوکراین یا لغو تحریمها، منافع مشترک همچنان محور اصلی توسعه روابط باقی خواهد ماند.
