بوسه تلخ دریاچه ارومیه بر تراز کف

بررسی تازه‌ترین داده‌های منتشرشده از روند تغییرات تراز دریاچه ارومیه طی سال‌های ۱۳۷۴ تا ۱۴۰۴، تصویری نگران‌کننده از وضعیت این دریاچه نیمه‌جان ارائه می‌دهد. 

نمودار منتشرشده نشان می‌دهد که تراز سطح آب دریاچه که در سال ۱۳۷۴ حدود ۱۲۷۸.۲۴ متر بود، در یک روند مداومِ نزولی طی ۳۰ سال گذشته کاهش یافته و در سال ۱۴۰۴ به ۱۲۶۹.۸۲ متر رسیده است؛ رقمی که تنها اندکی بالاتر از «تراز کف دریاچه» قرار دارد.

داده‌ها نشان می‌دهد پس از سال‌های افت شدید در دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰، اجرای «طرح ملی نجات دریاچه ارومیه» در اوایل دهه ۹۰ توانست روند کاهش را برای مدت کوتاهی متوقف کرده و حتی در سال ۱۳۹۶ سطح دریاچه را به ۱۲۷۱.۶۷ متر برساند. اما از سال ۱۳۹۸ به بعد، روند نزولی دوباره شدت گرفته است.

آخرین اندازه‌گیری‌ها حاکی از آن است که دریاچه در سال ۱۴۰۳ به ۱۲۷۰.۴۶ متر رسیده و در سال ۱۴۰۴ با عبور از مرز بحرانی، بیشترین افت سه دهه اخیر را ثبت کرده است.

کارشناسان معتقدند این افت شدید ناشی از ترکیبی از عوامل شامل کمبود بارش، برداشت‌های گسترده آب از حوضه، تغییرات اقلیمی و اجرای ناقص پروژه‌های احیا است. رسیدن تراز دریاچه به «کف تراز» به معنای افزایش ریسک خشک شدن کامل بخش‌های مرکزی و تشدید طوفان‌های نمکی است.

این روند هشدار می‌دهد که دریاچه ارومیه بیش از هر زمان دیگر نیازمند اقدام فوری، مدیریت یکپارچه آب و بازنگری جدی در الگوی مصرف کشاورزی در منطقه است.