به گزارش خبرآنلاین، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل امروز برای پنجمین بار در یک سال گذشته به آمریکا سفر کرد.
دیدار امشب نخستوزیر اسرائیل و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا که به گفته کاخ سفید قرار است ساعت یک بعدازظهر به وقت محلی (۲۱:۳۰ شب به وقت تهران) در اقامتگاه شخصی ترامپ (مارا لاگو) در پالم بیچ فلوریدا انجام شود، ششمین دیدار دو رهبر از زمان آغاز به کار رسمی دونالد ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری خود است.
رئیس جمهور آمریکا گفتهاست که دیدار امشب با نتانیاهو به درخواست نخستوزیر اسرائیل انجام خواهد شد.
به گفته مقامهای آمریکا و اسرائیل، محور اصلی مذاکرات رهبران آمریکا و اسرائیل در واپسین روزهای سال ۲۰۲۵، موضوع اجرای مرحله دوم از آتشبس غزه است.
مرحله دوم آتشبس غزه
مقامهای آگاه آمریکایی میگویند که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، به شدت تمایل دارد تا فاز دوم آتشبس از ماه آینده میلادی (ژانویه) آغاز شود و هیئت صلح (شورای رهبری جدید نوار غزه به انتخاب آمریکا) و نیروی تثبیتکننده بینالمللی در غزه مستقر شوند.
در برابر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل همچنان در این فرآیند کارشکنی میکند و به بهانه خلع سلاح حماس حملات را در نوار غزه ادامه میدهد و از خروج ارتش از مناطق اعلام شده، خودداری میکند.
شوش بدروسیان، سخنگوی دولت اسرائیل، پیش از پرواز به همراه نخستوزیر گفت که نتانیاهو درباره فاز دوم آتشبس غزه بحث خواهد کرد که شامل اطمینان از «خلع سلاح حماس و غیرنظامی شدن غزه» است.
مرحله اول آتشبس در ماه اکتبر آغاز شد؛ درست چند روز پس از دومین سالگرد حمله اولیه به رهبری حماس به اسرائیل که منجر به کشته شدن حدود ۱۲۰۰ نفر شد. از ۲۵۱ گروگانی که در آن زمان اسیر شده بودند، همه به جز یک نفر (اعم از زنده یا کشته شده) زنده یا مرده تحویل شدهاند. اکنون نوبت به بخش بعدی و به مراتب پیچیدهتر ماجرا رسیده است. طرح ۲۰ مادهای ترامپ (که به تأیید شورای امنیت سازمان ملل نیز رسیده است) چشماندازی جاهطلبانه را برای پایان دادن به حکومت حماس بر غزه ترسیم میکند.
مونا یعقوبیان، مدیر و مشاور ارشد برنامه خاورمیانه در اندیشکده «مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی»، به انپیآر میگوید جنبههای کلیدی بسیاری در فاز دوم آتشبس وجود دارد که رهبر اسرائیل با آنها موافق نیست یا حتی به طور علنی با آنها مخالفت کرده است. او گفت: «فکر میکنم متقاعد کردن نتانیاهو توسط ترامپ، ماموریت بسیار دشواری خواهد بود.»
یعقوبیان همچنین افزود: «نحوه انجام این کار و نوع فشاری که او بر نتانیاهو وارد میکند، نکته مهمی است که باید منتظر آن بود.» او همچنین اشاره کرد که این دو نفر ممکن است «تضاد گستردهتری در رویکردهای خود نسبت به منطقه» نشان دهند.
تلاش برای تغییر توجه به سمت ایران
رسانههای آمریکایی و اسرائیلی از دو هفته پیش فضاسازیها در مورد تلاش بنیامین نتانیاهو برای اقناع ترامپ به همکاری در حمله جدید به ایران را آغاز کردهاند.
بر اساس گزارش رسانهها نتانیاهو قصد دارد در دیدار امشب خود پرونده موشکهای بالستیک ایران را به عنوان یک تهدید برای ترامپ تشریح کند و چراغ سبز واشنگتن را برای آغاز دور جدیدی از جنگ با ایران برای مقابله با توان موشکی ایران کسب کند.
سخنگوی دولت اسرائیل پیش از پرواز به فلوریدا گفت: «نتانیاهو موضوع خطری را که ایران نه تنها برای منطقه خاورمیانه، بلکه برای ایالات متحده ایجاد میکند، مطرح خواهد کرد.»
مشخص نیست که واکنش رئیس جمهور آمریکا به درخواستهای نتانیاهو برای آتشافروزی مجدد در خاورمیانه چه خواهد بود. مقامهای آگاه در آمریکا به رسانهها گفتهاند که تمرکز ترامپ بر حفظ جهتگیری به سمت آتشبس و تقویت زمینههای آتشبس در غزه است و نسبت به اقدامهای تهاجمی نتانیاهو در سوریه، لبنان و غزه نارضایتی دارد.
گاردین مینویسد برای نتانیاهو، یکی از اولویتهای اصلی متقاعد کردن ترامپ است تا به اسرائیل اجازه دهد برای جلوگیری از بازسازی آسیبهای وارد شده به برنامه هستهای ایران (در جریان جنگ کوتاه تابستان امسال با اسرائیل و آمریکا) یا تقویت توانمندیهای موشکهای بالستیک این کشور، دست به اقدام بزند. مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، روز شنبه اعلام کرد که کشورش در یک جنگ تمامعیار با آمریکا، اسرائیل و اروپا قرار دارد. وی افزود که این درگیری «پیچیدهتر و دشوارتر» از جنگ ایران و عراق است که بیش از یک میلیون کشته و مجروح در هر دو طرف بر جای گذاشت.
استمرار اختلاف نظر در خصوص لبنان و سوریه
رسانههای محلی اسرائیل اعلام کردند که تلاشها برای دستیابی به یک توافق امنیتی میان اسرائیل و سوریه با پیشرفت قابلتوجهی همراه نبوده و این موضوع نیز در دستور کار دیدار مارا لاگو خواهد بود.
اسرائیل در طول ماههای اخیر پیشرویهای نظامی و حملات به خاک سوریه را تشدید کردهاست. رسانههای آمریکایی مدعی هستند که ترامپ به دلیل کارشکنی نتانیاهو در تلاش واشنگتن برای تثبیت اوضاع در سوریه و تقویت حکومت انتقالی احمد الشرع به شدت از عملکرد اسرائیل در سوریه ناراضی است.
مقامات اسرائیلی همچنین خواستار تلاشهای موثرتر برای خلع سلاح حزبالله، مطابق با آتشبس سال ۲۰۲۴ در لبنان شدهاند.
نگرانیها در مورد تشدید اقدامهای نظامی اسرائیل علیه لبنان و شعلهور شدن یک جنگ جدید بین لبنان و اسرائیل همچنان مورد توجه رسانهها قرار دارد.
اسرائیل در طول بیش از یک سالی که از آتشبس میان حزبالله و اسرائیل میگذرد، هرگز به آتشبس پایبند نبودهاست و در هفتههای گذشته به بهانه بازسازی توان نظامی حزبالله حملات به جنوب لبنان و حتی بیروت را تشدید کردهاست.
مقامهای لبنانی بارها خواهان دخالت آمریکا برای توقف تجاوزهای اسرائیل و پایبندی نتانیاهو به مفاد آتشبس شدهاند. اما اسرائیل توقف حملات را به خلع سلاح کامل حزبالله لبنان موکول کردهاست.
نگرانیهای انتخاباتی نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو با ائتلاف شکننده حاکم پاییز سال آینده با انتخابات سراسری در اسرائیل مواجه خواهد شد که ممکن است به طولانیترین دوران نخستوزیری تاریخ این رژیم پایان دهد. البته برخی رسانههای اسرائیلی خبر دادهاند که اگر نتانیاهو شرایط را برای بازگشت به قدرت از طریق انتخابات مساعد ببیند، ممکن است بعد از دیدار با ترامپ، تصمیم به انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودرس بگیرد.
شکست در انتخابات میتواند باعث پایان زندگی سیاسی نتانیاهو شود. نتانیاهو با چندین پرونده قضایی فساد و رشوه در اسرائیل مواجه است و در عین حال تحقیقات در مورد دلایل شکست اطلاعاتی اسرائیل در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس هم میتواند عملکرد او را زیر سوال ببرد.
او برای باقی ماندن در قدرت به شدت به تنشزاییهای جدید در منطقه و حمایت کامل دونالد ترامپ نیاز دارد.
نظرسنجیها نشان میدهند که ائتلاف فعلی نتانیاهو در صورت برگزاری انتخابات در زمان حاضر، برای تشکیل دولت با دشواری جدی روبرو خواهد بود؛ چرا که بسیاری از رأیدهندگان از شکستهایی که منجر به حمله حماس در سال ۲۰۲۳ شد، تلاشها برای تداوم معافیت اکثر مردان یهودی ارتدوکس (حریدی) از خدمت سربازی اجباری و مجموعهای از رسواییهای دیگر خشمگین هستند.
به گفته تحلیلگران، یک رابطه نزدیک با ترامپ میتواند جذابیت نتانیاهو را در میان رأیدهندگان مردد و حامیان سنتیاش تقویت کند؛ به همین دلیل بروز هرگونه اختلاف علنی میان این دو رهبر بسیار بعید به نظر میرسد.
انتظار میرود نتانیاهو تلاش کند ترامپ را متقاعد کند که اسرائیل (که برای بسیاری از نیازهای دفاعی خود به آمریکا وابسته است) باید برتری تکنولوژیک نظامی خود را نسبت به دشمنان منطقهای حفظ کند. بسیاری از مقامات اسرائیلی زمانی که ترامپ در سال جاری اعلام کرد اجازه فروش جنگندههای F-35 را به عربستان سعودی خواهد داد، شوکه شدند. این هواپیماهای رادارگریز پیشرفته، کلید موفقیتهای اسرائیل علیه ایران در جنگ تابستان امسال بودند.
ترامپ از نتانیاهو ناامید شدهاست
گرشون باسکین، یکی از مدیران موسسه «اتحاد برای دو کشور» که در مذاکرات غیررسمی با حماس شرکت داشته، معتقد است زمان این دیدار بسیار مهم است. او به خبرگزاری فرانسه گفت: «فاز دوم باید آغاز شود. فکر میکنم آمریکاییها متوجه شدهاند که دیر شده است، زیرا حماس زمان زیادی برای بازسازی حضور خود داشته است.»
پایگاه خبری «اکسیوس» روز جمعه گزارش داد که ترامپ میخواهد اولین جلسه «هیئت صلح» جدید غزه را در ماه ژانویه در مجمع داووس سوئیس برگزار کند. با این حال، مقامات ارشد کاخ سفید از آنچه تلاشهای نتانیاهو برای به تأخیر انداختن روند صلح میبینند، ابراز نارضایتی کردهاند.
یوسی مکلبرگ، کارشناس خاورمیانه در اندیشکده چتمهاوس به فرانس ۲۴ میگوید: «نشانههای فزایندهای وجود دارد که دولت آمریکا از نتانیاهو ناامید شده است. سوال اینجاست که آنها چه خواهند کرد، زیرا فاز دوم در حال حاضر به هیچ کجا نمیرسد.»
مکلبرگ افزود که نتانیاهو با نزدیک شدن به سال انتخابات در اسرائیل، احتمالاً تلاش میکند توجهات را از غزه به سمت ایران منحرف کند: «همه چیز به ماندن در قدرت مرتبط است.»
۴۲/۴۲
