گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: برگزاری مراسم تشییع پیکر شهید سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان و سید هاشم صفی الدین عضو ارشد حزب الله در ورزشگاه کمیل شمعون بیروت، این پرسش را مطرح کرده که کمیل شمعون که بود؟
کمیل شمعون (1900-1987) یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی لبنان در قرن بیستم بود. او از سال 1952 تا 1958 رئیس‌جمهور لبنان بود و در دوره زمامداری‌اش تلاش کرد لبنان را به یک کشور غرب‌گرا و متحد با ایالات متحده تبدیل کند. دوران ریاست‌جمهوری او با تنش‌های داخلی و منطقه‌ای همراه بود، که در نهایت به مداخله نظامی آمریکا در لبنان انجامید.
در دهه 1950، با وقوع بحران کانال سوئز و افزایش نفوذ ناصرگرایی در جهان عرب، شکاف‌های سیاسی در لبنان عمیق‌تر شد. شمعون که روابط نزدیکی با غرب و به‌ویژه آمریکا و بریتانیا داشت، سیاستی را در پیش گرفت که موجب نارضایتی گروه‌های طرفدار ناسیونالیسم عربی شد. او از پیوستن به پیمان بغداد (1955) حمایت کرد، هرچند که لبنان به‌طور رسمی به این پیمان نپیوست.
بحران اصلی در سال 1958 رخ داد، زمانی که مخالفان، به رهبری رهبران مسلمان و ملی‌گرایان عرب، علیه سیاست‌های شمعون شورش کردند. آنها او را متهم به نقض توازن طائفه‌ای و تلاش برای تمدید دوره ریاست‌جمهوری‌اش کردند. در این شرایط، شمعون از آمریکا درخواست کمک کرد. هم‌زمان، وقوع انقلاب 1958 عراق و سرنگونی نظام سلطنتی این کشور، نگرانی غرب را درباره گسترش نفوذ شوروی و ناصرگرایی در منطقه افزایش داد.
در پاسخ به این تحولات، آمریکا در چارچوب دکترین آیزنهاور و به درخواست رسمی شمعون، در 15 ژوئیه 1958 حدود 14 هزار نیروی نظامی را به بیروت اعزام کرد. این اقدام با هدف حمایت از دولت لبنان و جلوگیری از سقوط آن انجام شد. در نهایت، با پایان بحران، فؤاد شهاب به ریاست‌جمهوری رسید و نیروهای آمریکایی از لبنان خارج شدند.
نقش کمیل شمعون در این ماجرا نشان‌دهنده سیاست خارجی غرب‌گرایانه او و تلاش برای حفظ قدرت در برابر نیروهای ناصرگرا و چپ‌گرا بود. اقدام او زمینه‌ساز اولین حضور مستقیم نظامی آمریکا در جهان عرب شد و تأثیری عمیق بر تحولات بعدی لبنان گذاشت.
منابع:
- Adeed Dawisha – Arab Nationalism in the Twentieth Century: From Triumph to Despair
- William Harris – Lebanon: A History, 600–2011
- Fawwaz Traboulsi – A History of Modern Lebanon
- The Eisenhower Doctrine and American Intervention in Lebanon (1958)
نمایی از استادیوم کمیل شمعون در روز مراسم تشییع پیکر شهید نصرالله و صفی الدین
