به گزارش مشرق، «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا و یکی از چهره‌های شناخته‌شده جریان نئومحافظه‌کار در این کشور با انتقادی بی‌سابقه از دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، از نبود انسجام، ناآگاهی و ناکارآمدی در تیم سیاست خارجی دولت آمریکا سخن گفت.
بولتون در ادامه حملات به مقامات دولت آمریکا، «استیون ویتکاف» مذاکره‌کننده ارشد آمریکا در پرونده‌های هسته‌ای ایران، جنگ روسیه و اوکراین و جنگ غزه را «فردی فاقد تجربه در حوزه‌هایی چون ایران، روسیه، سلاح‌های هسته‌ای و کنترل تسلیحات» خواند.
او همچنین با اشاره به عدم توانایی واشنگتن در مهار برنامه هسته‌ای ایران و نبود انسجام در تیم مذاکره‌کننده دولت ترامپ گفت: «باید دید آیا ترامپ به خط قرمزش پایبند می‌ماند یا باز هم ترجیح می‌دهد گفت‌وگو را ادامه دهد.»
بولتون که خود سال‌ها در جایگاه سیاست‌گذار ارشد در حوزه امنیت ملی فعالیت داشته، در گفت‌وگویی با «پروژه لینکن» درباره تیم مسئول گفت‌وگو با ایران گفت: «استیون ویتکاف، نماینده ترامپ در امور ایران و روسیه، هیچ‌چیز درباره ایران، سلاح‌های هسته‌ای، کنترل تسلیحات یا خلع سلاح نمی‌داند... اما مستقیماً به ترامپ گزارش می‌دهد.»
او در ادامه، این انتخاب را نشانه‌ای از مدل تصمیم‌گیری ترامپ دانست و افزود: «ترامپ به‌جای وفاداری، خواهان اطاعت محض از اطرافیانش است. او کسانی را انتخاب می‌کند که فقط دستوراتش را اجرا کنند.»
بولتون همچنین تصریح کرد که این ضعف فنی و سیاسی، تنها به حوزه ایران محدود نمی‌شود و «ما در مورد ۲ موضوع از حساس‌ترین موضوعات امنیتی، یعنی ایران و اوکراین، هیچ تیم تخصصی در میدان نداریم.»
یک روایت شخصی از سیاست خارجی
سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل با اشاره به درک شخصی ترامپ از سیاست خارجی گفت: «ترامپ فلسفه سیاسی ندارد. او معتقد است اگر با یک رهبر خارجی رابطه شخصی خوبی داشته باشد، یعنی روابط ایالات متحده با آن کشور خوب است.»
مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا افزود: «اگر ترامپ با پوتین دوست باشد، پس همه چیز بین آمریکا و روسیه خوب است. اما پوتین فکر نمی‌کند دوست ترامپ است، او معتقد است می‌تواند او را بازی دهد و همین کار را هم در موضوع اوکراین انجام داده است.»
بولتون همچنین گفت: «تصویری که این وضعیت به متحدان ما منتقل می‌کند این است که ما حس راهبردی خود را از دست داده‌ایم. ونس (معاون ترامپ) در جریان کارزار انتخاباتی‌اش برای سنا گفت که برایش اهمیتی ندارد در اوکراین چه می‌گذرد.»
مخالفت بولتون با حق ایران برای برخورداری از برنامه غنی‌سازی اورانیوم
او در ادامه گفت‌وگوی خود، ضمن انتقاد دوباره از سیاست ترامپ برای مذاکره با ایران، مدعی شد: «ایران نباید برنامه غنی‌سازی اورانیوم داشته باشد. اختلاف نظر درباره اینکه آیا ایران باید اجازه غنی‌سازی اورانیوم برای اهداف راکتورهای غیرنظامی داشته باشد یا نه، موضوع جدیدی نیست. این بحث مدت‌هاست که جریان دارد.»
موضع تند مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا علیه هرگونه مذاکره با ایران تازگی ندارد. او پیش از این نیز در مقاطع مختلف خواهان برخورد نظامی با ایران شده و در دوره مسئولیت خود در شورای امنیت ملی آمریکا یکی از طراحان اصلی سیاست «فشار حداکثری» علیه تهران بود.
در همین راستا، او در این گفت‌وگو با حمله به توافق برجام، ادعا کرد: «اشکال اساسی توافق ۲۰۱۵ این بود که به ایران امکان غنی‌سازی داد. وقتی به سطح غنی‌سازی رآکتوری می‌رسید، عملاً دو سوم راه تا سطح تسلیحاتی را طی کرده‌اید.»
بولتون همچنین در تلاشی برای ایجاد اختلاف بین کشورهای منطقه غرب آسیا مدعی شد: «کشورهای خلیج فارس پرسیده‌اند چرا به ما اجازه غنی‌سازی نمی‌دهید، ولی به ایران داده‌اید؟ هیچ پاسخی برای آن وجود ندارد. پس این مسئله، موضوعی جزئی نیست، بلکه هسته‌ی اصلی مناقشه است. ویتکاف به نظر نمی‌رسد اصلاً این مسئله را درک کرده باشد.»
او افزود: «ترامپ خودش، در نامه‌ای به آیت‌الله خامنه‌ای حدود سه یا سه ماه و نیم پیش گفت که ۲ ماه برای مذاکره وقت می‌دهم. خب، به‌نظر من اکنون به پایان همان ۲ ماه نزدیک شده‌ایم. توافقی در راه نیست. حالا باید دید که ترامپ بر خط قرمزش باقی می‌ماند یا اینکه واقعاً می‌خواهد همچنان به مذاکره ادامه دهد.»
بولتون همچنین گفت: «من هیچ توافق قابل قبولی نمی‌بینم و این یعنی پرسشی اساسی اکنون پیش‌روی اسرائیلی‌هاست. آن‌ها از خود می‌پرسند که تا چه زمانی می‌خواهیم منتظر بمانیم و خطر دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای قابل حمل را بپذیریم؟ یا اینکه باید علیه این برنامه اقدام کنیم؟»
مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا در ادامه ادعا کرد: «دیدگاه راهبردی کشورهای عربی منطقه و اسرائیل دربرابر ایران یکی است و پیمان ابراهیم از همین مسئله نشأت می‌گیرد. ایران بزرگترین تهدید علیه امنیت و ثبات در منطقه است.»
بولتون در حالی ایران را «تهدید اصلی صلح و امنیت در خاورمیانه» می‌نامد که در اظهاراتش اشاره‌ای به اقدامات تجاوزکارانه و جنایات جنگی رژیم صهیونیستی نمی‌شود.
این در حالی است که طی ۱۸ ماه گذشته، رژیم صهیونیستی به سوریه، عراق، لبنان و یمن حمله هوایی انجام داده و حمله همه‌جانبه این رژیم به نوار غزه منجر به کشته شدن بیش از ۵۳ هزار غیرنظامی فلسطینی شده که بیش از نیمی از آن‌ها کودک هستند.
با این حال، بولتون در گفت‌وگوی خود بدون اشاره به این تحولات، صرفاً تأکید می‌کند: «در خاورمیانه امروز، تهدید اصلی صلح و امنیت، بی‌هیچ تردیدی، ایران است.»
بولتون که پس از ترک کاخ سفید بارها از ترامپ انتقاد کرده، در این مصاحبه نیز فاصله خود را با رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده بار دیگر آشکار می‌کند.
او در پاسخ به سؤال مجری درباره آینده سیاست خارجی آمریکا در دوره پساترامپ گفت: «باید به دوره پساترامپ فکر کرد. من معتقدم جمهوری‌خواهان همچنان به رویکرد ریگانی بازخواهند گشت. بسیاری از اعضای کنگره صرفاً از ترس ترامپ ساکت مانده‌اند، نه از سر اعتقاد به سیاست‌های او. به‌محض اینکه فضا باز شود، حزب به مسیر سنتی خود بازمی‌گردد.»
هراس بولتون از اتحاد راهبردی تهران، پکن و مسکو
در یکی از بخش‌های مهم این گفت‌وگو، بولتون به شکل‌گیری همکاری راهبردی ایران با ۲ قدرت جهانی یعنی روسیه و چین اشاره کرد و آن را تهدیدی جدی برای جایگاه بین‌المللی آمریکا دانست.
مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا در این‌باره گفت: «ایران یکی از اضلاع بیرونی محور در حال شکل‌گیری میان پکن و مسکو است. اگر ما از منطقه عقب‌نشینی کنیم، چین جای آن را پر می‌کند.»
بولتون همچنین گفت: «ایران و چین در حال تقویت همکاری اقتصادی، فناورانه و ژئوپلیتیکی هستند. این برای آمریکا در قرن پیش‌رو یک چالش بزرگ خواهد بود.»
او از پیوندهای منطقه‌ای میان ایران و کشورهای همسایه، از جمله توافق با عربستان سعودی، به‌عنوان بخشی از این روند یاد نکرد، اما در لحن نگران خود از نزدیکی قدرت‌های شرقی به تهران، به‌روشنی از تغییر موازنه قدرت در سطح بین‌الملل سخن گفت.
بولتون بار دیگر بدون اشاره مستقیم به جایگاه درحال تضعیف آمریکا در سراسر جهان، تأکید کرد که حضور آمریکا در منطقه غرب آسیا باید حفظ شود، چراکه در غیر این صورت «چین بلافاصله جای آن را خواهد گرفت.»
