به گزارش همشهری آنلاین، صابر گلعنبری روزنامهنگار و کارشناس روابط بینالملل: رئیس جمهور آمریکا باز همه را غافلگیر کرد و در دیدار با نخست وزیر کانادا در حالی که او انتظار داشت، از مسائل فیمابین بگوید، اما ترامپ با ادبیات خاص خودش از آتشبس با حوثیها خبر داد و در عین حال هم گفت که قبل از سفرش به خاورمیانه خبر مهمی را اعلام خواهد کرد. وقتی ترامپ میگوید قبل از سفر به خاورمیانه این خبر را اعلام میکند، بدان معناست که جنس این خبر در ارتباط با پروندهای مهم در این منطقه باشد.
متعاقب اظهارات ترامپ، وزارت خارجه عمان اعلام کرد که در مذاکراتی با هدایت ویتکاف در عمان توافق آتشبس میان آمریکا و یمن انجام شده است که به موجب آن دو طرف حملات علیه یکدیگر را از جمله کشتیهای آمریکا در آبهای منطقه متوقف خواهند کرد. این گونه پیداست که حمله موشکی حوثیها به فرودگاه بین المللی اسرائیل در بحبوحه مذاکرات با آمریکا در عمان انجام شده است؛ به این معنا که ترامپ پس از این حمله حوثیها به مذاکرات با آنها ادامه داد و حتی آن را و لو موقتا متوقف نکرد.
فعلا بنا به اعلام منابع رسانهای اسرائیلی مقامات اسرائیل نیز از سخنان ترامپ درباره توافق با یمن غافلگیر شدهاند. در کنار آن هم هنوز روشن نیست که توقف حملات از یمن به اسرائیل نیز بخشی از این توافق آتش بس هست یا نه. بسیار بعید است که حوثیها بدون پایان جنگ غزه حملات خود را به اسرائیل متوقف کنند و از این رو این توافق از دو حالت خارج نیست. نخست این که صرفا توافقی آمریکایی یمنی است و شامل اسرائیل نمیشود. اعلام وزارت خارجه آمریکا مبنی بر این که توافق با حوثیها فقط شامل توقف حملات به کشتیها در دریای سرخ در مقابل توقف حملات آمریکاست، موید این احتمال است. در این حالت میتوان گفت ترامپ اسرائیل را دور زده و صرفا توافقی دو جانبه با صنعا امضا کرده است که در این صورت، این اتفاق شکست بزرگی و خبر بدی برای نتانیاهو است. احتمال دوم این که این توافق به نوعی شامل توقف حملات حوثیها به اسرائیل نیز و لو بعد از مدتی دیگر میشود که در این صورت، به احتمال زیاد با شمول توقف جنگ غزه خواهد بود؛ چون چنان که گفته شد، انصارالله یمن بعید است بدون پایان این جنگ حملات خود را به اسرائیل متوقف کند؛ حملاتی که از دیروز طبق اعلام آنها وارد فاز محاصره هوایی اسرائیل از طریق تداوم حملات به فرودگاه بن گوریون در واکنش به تصمیم دولت نتانیاهو برای گسترش حمله زمینی به نوار غزه شده است.
اما در رابطه با معمای «خبر مهم» ترامپ هم که میخواهد قبل از عزیمتش به عربستان چند احتمال را میتوان مطرح کرد؛ نخست این که این خبر ممکن است اعلام آتشبس در جنگ غزه یا پایان آن است. البته اینجا این پرسش مطرح میشود که اگر ترامپ میخواهد آتشبس در غزه و پایان جنگ را اعلام کند که با این کار حملات حوثیها هم خود به خود بدون توافقی متوقف میشود. پس چرا خود را در معذوریت چنین توافقی قرار دهد که فی نفسه نشانگر شکست حملات آمریکا در یمن است. اما احتمال دوم درباره خبر ترامپ این که ممکن است که درباره مذاکرات با عربستان برای پیوستن آن به توافق ابراهیم و پروژه عادیسازی روابط با اسرائیل باشد. اما این اتفاق هم بدون پایان جنگ غزه میسر نیست؛ چون دستکم بدون توقف این جنگ به عنوان «محملی آبرومندانه» برای ریاض برای این عادیسازی پس از عدم تحقق شرط تشکیل کشور فلسطین ضربه سنگینی به وجهه آن میزند.
کما این که اگر ترامپ پایان جنگ غزه را اعلام کند، به احتمال زیاد بخشی از معامله با عربستان ومحملسازی برای پیوستن آن به توافق ابراهیم باشد. در کل اگر هم تحول مهمی درباره پیوستن عربستان به پروژه عادیسازی روابط با اسرائیل اتفاق افتاده باشد، منطقی این است که باید در سفر یا بعد از آن اعلام نشود نه قبل از آن. احتمال سوم درباره ماهیت «خبر مهم» ترامپ نیز این است که ممکن است در ارتباط با ایران و تحولات مذاکرات با آن باشد. در این صورت، آیا ترامپ میخواهد درباره مذاکرات و توافق احتمالی مطلب مهمی را اعلام کند؟ در کل اگر هم خبر مهم ترامپ ارتباط مستقیمی با ایران نداشته باشد، اما همین توافق دولتش با حوثیها میتواند تسهیلگر توافق با ایران را نیز باشد. به هر حال، ایران نظر به جنس روابطش با صنعا طرف سوم مذاکرات حوثیها و ویتکاف در مسقط و همچنین توافق دو طرف است و دستکم این توافق بدون نظر مساعد آن به دست نیامده است. اما احتمال دیگر هم این که ترامپ چه بسا خبری را اعلام کند که از نظر او مهم باشد، اما عملا از نگاه ناظران چنین نباشد. فعلا باید منتظر باشیم