دیتاسنترها و ماینینگ کریپتو متهمان اصلی جهش قیمت انرژی

ایالات متحده در سال ۲۰۲۶ با افزایش قابل‌توجه هزینه برق روبه‌رو خواهد شد؛ جهشی که علت اصلی آن رشد بی‌سابقه دیتاسنترها از جمله مراکز پردازش هوش مصنوعی و استخراج ارزهای دیجیتال عنوان شده است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از فوربز، طی دو سال اخیر، دیتاسنترها به بزرگ‌ترین مصرف‌کننده جدید برق در ایالات متحده تبدیل شده‌اند. مدل‌های هوش مصنوعی و پردازش ابری به حجم عظیمی از توان الکتریکی نیاز دارند؛ توان حرارتی-محاسباتی که به‌مراتب بالاتر از دیتاسنترهای سنتی دهه قبل است.

فوربز می‌نویسد که مراکز پردازشی مورد استفاده شرکت‌هایی همچون گوگل، مایکروسافت و آمازون تنها در یک دهه آینده می‌توانند نیاز مصرفی چندین ایالت آمریکا را برابر کنند.

در منطقه جنوب غرب مرکزی آمریکا که تگزاس را نیز شامل می‌شود افزایش مصرف دیتاسنترها به‌قدری شدید بوده که EIA آن را مهم‌ترین عامل جدید فشار بر شبکه برق معرفی کرده است. همین امر موجب شده قیمت برق در این منطقه در سال ۲۰۲۶ بالاتر از میانگین ملی افزایش پیدا کند.

گوگل نیز اعلام کرده که تأسیسات جدید خود در تگزاس را با ترکیب خورشیدی و باتری راه‌اندازی خواهد کرد، اما فوربز تأکید می‌کند که حتی این تدابیر نیز نمی‌تواند تمام بار مصرفی دیتاسنترهای برپایه هوش مصنوعی را خنثی کند.

ماینینگ کریپتو؛ مصرف‌کننده خاموش اما افراطی

مواد استخراج ارز دیجیتال به‌ویژه بیت‌کوین به‌دلیل نیاز دائمی به پردازش و فعالیت ۲۴ ساعته نیز از عوامل بزرگ رشد مصرف برق هستند. فوربز می‌گوید مزرعه‌ها ماینینگ در مناطقی نظیر تگزاس بار شدیدی بر شبکه وارد می‌کنند و به‌طور مستقیم در افزایش پیش‌بینی‌شده هزینه برق مؤثر بوده‌اند.

ماینرها به‌طور متوسط مصرفی برابر با دیتاسنترهای بزرگ دارند، اما برخلاف دیتاسنترهای ابری که به‌طور معمول سیستم‌های بهینه انرژی دارند، بسیاری از تجهیزات ماینینگ همچنان ناکارآمد و قدیمی هستند و میزان انرژی به‌ازای سازوکار استخراج در آن‌ها بسیار بالا است، همین موضوع موجب می‌شود بار اضافه بر شبکه بیشتر شود و نیاز به تولید برق بیشتر در نتیجه افزایش هزینه‌ها پدید آید.

پیش‌بینی قیمت برق در سال ۲۰۲۶

طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا که فوربز آن را تحلیل کرده، میانگین قیمت عمده‌فروشی برق در سال ۲۰۲۶ به حدود ۵۱ دلار به ازای هر مگاولت‌ساعت خواهد رسید؛ رقمی که از میانگین ۴۷ دلاری سال ۲۰۲۵ بالاتر است.

کارشناسان انرژی می‌گویند افزایش تقاضا از سوی صنایع جدید (هوش مصنوعی + کریپتو) در کنار ثبات نسبی سرمایه‌گذاری در ظرفیت نیروگاهی، معادله قیمت را به سمت افزایش هدایت کرده است.

نقش انرژی‌های تجدیدپذیر و آینده انتشار کربن

فوربز گزارش می‌دهد که سهم انرژی تجدیدپذیر خورشیدی و بادی در تولید برق آمریکا در سال ۲۰۲۶ به حدود ۲۶ درصد خواهد رسید؛ رقمی که نسبت به سال جاری رشد دارد، اما همچنان برای پوشش بار مصرف دیتاسنترها کافی نیست.

با وجود افزایش تولید انرژی پاک، انتشار CO₂ از تولید برق تنها اندکی کاهش پیدا می‌کند، بر اساس پیش‌بینی EIA، انتشار دی‌اکسیدکربن در سال ۲۰۲۶ حدود ۴.۸ میلیارد مترمکعب خواهد بود، این یعنی جهش مصرف برق توسط فناوری‌های نوظهور، جلوی تأثیر مثبت انرژی‌های تجدیدپذیر را می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد کاهش چشم‌گیری در آلودگی مشاهده شود.

آیا نجات‌بخش خواهند بود؟

فوربز اشاره می‌کند که برخی شرکت‌ها به سراغ انرژی هسته‌ای نسل جدید و ژئوترمال رفته‌اند؛ با وجود این، تأثیر این منابع بر شبکه برق آمریکا «تا دهه ۲۰۳۰ محدود» خواهد بود. به‌عبارت دیگر: مصرف دارد با سرعت بالایی افزایش پیدا می‌کنند، اما تولید نمی‌تواند به همان سرعت رشد کند، همین نبود توازن موجب افزایش قیمت برق خواهد شد.

دیتاسنترها و ماینینگ کریپتو متهمان اصلی جهش قیمت انرژی

پیامدهای اقتصادی افزایش قیمت انرژی

شرکت‌هایی که از دیتاسنترهای بزرگ بهره می‌برند ممکن است بخشی از هزینه اضافه برق را در قیمت خدمات خود اعمال می‌کنند. این یعنی استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی، پردازش ابری، ذخیره‌سازی داده و سرویس‌های ممکن است گران‌تر شود. صنایع انرژی‌بر همچون فولاد، تولید خودرو، شیمیایی و نیمه‌هادی‌ها به‌طور مستقیم از افزایش قیمت برق آسیب خواهند دید و ممکن است قیمت نهایی محصولاتشان افزایش پیدا کند. در نهایت، افزایش قیمت عمده‌فروشی دیر یا زود به قبض‌های خانگی انتقال پیدا می‌کند. خانوارهای کم‌درآمد بیشترین آسیب را خواهند دید.

چالش‌های شبکه برق آمریکا

با رشد انفجاری دیتاسنترها، درخواست‌های اتصال به شبکه (interconnection queue) در برخی ایالت‌ها چند برابر ظرفیت موجود شده است. تکیه بر خورشیدی + باتری کافی نیست؛ کارشناسان توصیه می‌کنند ژئوترمال عمیق، بادهای فراساحلی و هسته‌ای کوچک (SMR) نیز باید اضافه شوند. مصرف مراکز پردازشی جدید برای مدل‌های هوش مصنوعی نیازمند بازطراحی کامل معماری سرمایش، ریزتراشه‌ها و مدیریت بار است.

شبکه برق آمریکا باید ظرفیت ذخیره‌سازی را چند برابر کند تا بتواند بار مصرفی پایدار دیتاسنترها را مدیریت کند.

هوش‌مصنوعی برای مدیریت شبکه

در آینده نزدیک، خودِ هوش مصنوعی می‌تواند شبکه برق را هوشمندتر کرده و مصرف را بهینه کند. سال ۲۰۲۶ سالی با مصرف بی‌سابقه برق خواهد بود و فناوری‌های جدید از جمله هوش مصنوعی و کریپتو در خط مقدم این افزایش قرار دارند. در حالی که انرژی پاک با سرعت رشد می‌کند، رشد مصرف برق حتی سریع‌تر است و همین موضوع موجب افزایش قیمت و تداوم انتشار کربن در سطح بالا شده است، اگر سیاست‌گذاری‌ها، نوآوری‌های صنعتی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها هم‌زمان اتفاق نیفتد، شبکه برق آمریکا با موجی از چالش‌ها روبه‌رو خواهد شد.

پیشنهادی باخبر