«نیمه تاریک ماه»؛ در جستجوی لایه‌های پنهان شخصیت‌ها

نمایش «نیمه تاریک ماه» داوود بنی‌اردلان روی صحنه است. این نمایش در پردیس تئاتر شهرزاد اجرا می‌شود و داوود بنی‌اردلان این نمایش را یک بار دیگر سال ۹۸ روی صحنه برده بود.
«نیمه تاریک ماه»؛ در جستجوی لایه‌های پنهان شخصیت‌ها
آفتاب‌‌نیوز :

نمایش «نیمه تاریک ماه» به کارگردانی داوود بنی‌اردلان باز تولید نمایشی به همین نام است که در سال ۱۳۹۸ اجرا شده. داستان نمایش «نیمه تاریک ماه» که مضمونی روانشناختی دارد حکایت چند زوج جوان است که برای شام دور هم جمع می‌شوند. در حالی که همه آنها تصورشان بر این است که زندگی کامل و عاشقانه‌ای دارند، اما صاحبخانه ایده‌ای را مطرح می‌کند که با عملی شدن آن، اتفاقات عجیبی می‌افتد و تمام تصورات این زوج‌ها به هم می‌ریزد.

نمایش «نیمه تاریک ماه» اقتباسی از فیلم «غریبه‌های تمام عیار» است، اثری که تاکنون بیشترین بازسازی از آن در سینما اتفاق افتاده است. چه دلیلی باعث شد شما آن را برای روی صحنه نمایش انتخاب کنید؟

دلیل اصلی انتخاب این اثر، جهان‌شمول بودن آن است. در واقع نمایش زمان و مکان مشخصی ندارد و به همین دلیل نسخه‌های مختلفی از آن درکشور‌های مختلفی از جمله اسپانیا، یونان، ترکیه، کشور‌های عربی اجرا یا تولید شده است. این موضوع اهمیت و جذابیت متن را نشان می‌دهد و برای مخاطب ایرانی نیز می‌تواند جذابیت داشته باشد. در واقع داستان در یک لوکیشن محدود روایت می‌شود که اجرای صحنه‌ای آن دشواری کمتری دارد. البته در فیلم هم با چند لوکیشن روبه‌رو هستیم، اما محدودیت مکانی به‌گونه‌ای است که اقتباس آن برای تئاتر ساده‌تر می‌شود. همین ویژگی من را به اجرای نسخه ایرانی این اثر ترغیب کرد.

برای بومی‌سازی چنین داستانی کدام بخش‌ها را تغییر دادید تا آن را به فضای فرهنگی و اجتماعی مخاطب امروز نزدیک‌تر کنید؟

به این موضوع اعتقادی ندارم که برای نمایش روابط بین آدم‌ها، لزوما باید آن را از فیلتر بومی‌سازی عبور داد. بومی‌سازی به زمانی برمی‌گرددود که آثار نویسندگانی مانند «مولیر» که با فرهنگ ما کشور تفاوت داشت برای اولین‌بار در ایران تولید شود. چرا آن دوران، متون این نویسنده در ایران اجرا می‌شد، اما از آثار «شکسپیر» خبری نبود؟ به این دلیل بود آن زمان آثار «مولیر» در عثمانی ترجمه شده و کشور ما به دلیل نزدیکی‌اش به این کشور از متون این نویسنده در نمایش‌های صحنه‌ای خود استفاده کرد.

برای اینکه اجرا‌های شما تفاوت‌هایی با فیلم غریبه‌های کامل داشته باشد، چه تغییراتی در مفهوم و انتخاب بازیگران ایجاد کردید؟

هدف اصلی ما در این نمایش فاش کردن لایه درونی آدم‌هاست. در طول اجرا ویدئو پروژکشن روی بازیگران و چند صحنه زوم می‌کند و خاموش می‌شود. در لحظه خاموشی حرکت بازیگران اسلوموشن می‌شود و اپرا پخش می‌شود. شاید این تنها جایی است که آدم‌ها خودشان هستند و به روال عادی زندگی برمی‌گردند و در معرض موبایل یا صفحه نمایش نیستند. آنچه در این نمایش برای من اهمیت دارد مشاهده سه وجه از شخصیت انسان‌هاست. ما همگی در زندگی عادی دارای سه وجه هستیم؛ انسان‌ها در جامعه و در مواجهه با دوستان و همکاران به یک شکل هستند، در رابطه با شریک و پارتنر زندگی‌شان وجهی دیگر از خودشان را عیان می‌کنند و در خلوت‌شان وجهی دیگر از خود را افشا می‌کنند که شاید برای خودشان هم ناشناخته باشد. این نمایش نیز همین حال را دارد و شخصیت‌ها در حال عیان کردن وجوه مختلف خود با دوستان، پارتنر و خلوت خودشان در آن مهمانی هستند.

اما درباره انتخاب بازیگران، هدف من دعوت از طیف گسترده‌تری از تماشاگران به سالن تئاتر است، نه فقط علاقه‌مندان حرفه‌ای. برای این کار از افرادی بهره گرفتیم که در حوزه‌های مختلف شناخته‌شده هستند و در عین حال توانایی اجرا دارند؛ مثل دوستان پادکست «رختکن بازنده‌ها»، سیاوش صفاریان‌پور، مژده محمدی و همچنین بهزاد عمرانی که در اجرا‌های قبلی جزو بازیگران این کار بوده است. اهورا نیازی که از بازیگران جدید این نمایش است سال‌ها در حوزه اجرا فعالیت داشته است. حسین امیدی، الهه حسینی و مرجان اتفاقیان هم که از بازیگران حوزه تئاتر و سینما هستند. این ترکیب می‌تواند نسل‌های مختلف، علی الخصوص نسل جوانی را که در حوزه‌های مختلف یا حتی کسانی که پیش‌تر با تئاتر ارتباطی نداشتند، به سالن بکشاند.

استقبال تماشاگران از نمایش چطور بوده است؟

خوشبختانه سالن هرشب پر بوده و حتی بیشتر از ظرفیت هم تماشاگر داشتیم. معمولا بینندگان با نمایش ارتباط برقرار می‌کنند و بعضی از آنها می‌گویند کاش هشدار داده می‌شد که با پارتنر خود به تماشای نمایش نیاییم، چون ممکن است با چالش رو‌به‌رو شویم. در نهایت، همه ما بخشی از نیمه تاریک خودمان را داریم و قرار نیست این نیمه تاریک آشکار شود. این نمایش برای مخاطب عام طراحی شده و به تماشاگر فرصتی می‌دهد تا خود و زندگی‌اش را بررسی و بازنگری کند.

آیا برنامه‌ای برای نمایش «نیمه تاریک ماه» در آینده دارید؟

پس از پایان اجرا در تهران اگر شرایط فراهم شود، در مهر یا آبان ماه اجرا‌هایی در شهر‌های مختلف خواهیم داشت. البته مدت زمان این اجرا‌ها کوتاه خواهد بود، چون اعضای گروه برنامه‌های دیگری را در تهران دارند.

پیشنهادی باخبر