خیال خام خلع سلاح
سخنگوی نخست‌وزیری دولت لبنان در اقدامی معنادار خطاب به اصحاب رسانه، گفت: «خلع‌سلاح گروه‌های فلسطینی در کمپ‌های آوارگان از ماه ژوئن (اوایل خردادماه) در چارچوب سیاست انحصار سلاح در دست دولت اجرا خواهد شد.» بیشتر رزمندگان فلسطینی در اردوگاه‌های پناهندگان مستقر هستند که بیروت نفوذ چندانی بر آنها ندارد.
در همین راستا، چهارشنبه هفته گذشته جوزف عون، رئیس‌جمهور لبنان با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در بیروت دیدار کرد و دو طرف از روند خلع‌سلاح جنبش‌های فلسطینی حمایت کردند. به‌گزارش نیویورک‌تایمز، ریشه‌های عمیق فلسطینی‌ها در اردوگاه‌های پناهندگان چالشی جدی در تحقق پروژه خلع‌سلاح به‌شمار می‌رود که انتظار می‌رود با میانجی‌گری ترکیه و قطر حل و فصل شود.
پیشتر نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان در مصاحبه‌ای با شبکه العربیه در مارس ۲۰۲۵ اظهار کرد: «دوران دیکته‌های حزب‌الله بر دولت لبنان به پایان رسیده است.» این جمله به‌عنوان یکی از قوی‌ترین مواضع او علیه حزب‌الله تلقی شده و بازتاب گسترده‌ای داشته است.
سلام تأکید کرد که لبنان نباید به‌عنوان پایگاهی برای تهدید امنیت کشورهای حوزه خلیج‌فارس، به‌ویژه عربستان‌سعودی، استفاده شود. او خواستار تقویت همبستگی عربی شد که به‌طور غیرمستقیم به معنای تحدید منطقه‌ای حزب‌الله است. نخست‌وزیر لبنان همچنین اخیرا ادعا کرد: «دوران صدور انقلاب ایران به اتمام رسیده است» که یورش دیگری به جایگاه مقاومت در کرانه شرقی مدیترانه ارزیابی میشود.
محمد رعد، رئیس فراکسیون پارلمانی حزب‌الله در واکنش به سخنان نواف سلام، مبنی بر پایان دوران صدور انقلاب ایران، گفت: «نمی‌خواهم به این اظهارنظر واکنش نشان دهم، تا آنچه از دوستی باقی‌مانده، حفظ شود.»
با وجود ژست‌های سیاسی دولت بیروت، رامز دمشقیه، مسئول کمیته مشترک لبنانی-فلسطینی نظارت بر کمپ‌ها، خاطرنشان کرد: «دو طرف هنوز به چارچوبی برای آغاز فرآیند خلع سلاح نرسیده‌اند.» این اردوگاه‌ها در اواخر دهه ۱۹۴۰ برای پذیرش ۱۱۰ هزار فلسطینی آواره پس از تشکیل رژیم‌صهیونیستی در لبنان ایجاد شدند.
سازمان آزادی‌بخش فلسطین (PLO) پس از خروج از اردن، تشکیلات خود را به جنوب لبنان منتقل کرد و نگرانی مارونی‌ها از افزایش جمعیت اهل سنت در ساختار سیاسی فرقه‌ای بیروت، مقدمات جنگ داخلی لبنان از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ را فراهم آورد. مداخله ارتش اشغالگر قدس در سال۱۹۸۲ و تصرف مناطق جنوبی لبنان، منجر‌به ظهور جنبش مقاومت ضد‌رژیم‌صهیونیستی تحت عنوان حزب‌الله در کرانه شرقی مدیترانه شد.
پیشتر نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان در مصاحبه‌ای با شبکه العربیه در مارس ۲۰۲۵ اظهار کرد: «دوران دیکته‌های حزب‌الله بر دولت لبنان به پایان رسیده است.» این جمله به‌عنوان یکی از قوی‌ترین مواضع او علیه حزب‌الله تلقی شده و بازتاب گسترده‌ای داشته است.
سلام تأکید کرد که لبنان نباید به‌عنوان پایگاهی برای تهدید امنیت کشورهای حوزه خلیج‌فارس، به‌ویژه عربستان‌سعودی، استفاده شود. او خواستار تقویت همبستگی عربی شد که به‌طور غیرمستقیم به معنای تحدید منطقه‌ای حزب‌الله است. نخست‌وزیر لبنان همچنین اخیرا ادعا کرد: «دوران صدور انقلاب ایران به اتمام رسیده است» که یورش دیگری به جایگاه مقاومت در کرانه شرقی مدیترانه ارزیابی میشود.
محمد رعد، رئیس فراکسیون پارلمانی حزب‌الله در واکنش به سخنان نواف سلام، مبنی بر پایان دوران صدور انقلاب ایران، گفت: «نمی‌خواهم به این اظهارنظر واکنش نشان دهم، تا آنچه از دوستی باقی‌مانده، حفظ شود.»
با وجود ژست‌های سیاسی دولت بیروت، رامز دمشقیه، مسئول کمیته مشترک لبنانی-فلسطینی نظارت بر کمپ‌ها، خاطرنشان کرد: «دو طرف هنوز به چارچوبی برای آغاز فرآیند خلع سلاح نرسیده‌اند.» این اردوگاه‌ها در اواخر دهه ۱۹۴۰ برای پذیرش ۱۱۰ هزار فلسطینی آواره پس از تشکیل رژیم‌صهیونیستی در لبنان ایجاد شدند.
سازمان آزادی‌بخش فلسطین (PLO) پس از خروج از اردن، تشکیلات خود را به جنوب لبنان منتقل کرد و نگرانی مارونی‌ها از افزایش جمعیت اهل سنت در ساختار سیاسی فرقه‌ای بیروت، مقدمات جنگ داخلی لبنان از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ را فراهم آورد. مداخله ارتش اشغالگر قدس در سال۱۹۸۲ و تصرف مناطق جنوبی لبنان، منجر‌به ظهور جنبش مقاومت ضد‌رژیم‌صهیونیستی تحت عنوان حزب‌الله در کرانه شرقی مدیترانه شد.
اهداف پشت‌پرده
به‌نقل از العربیه، جوزف عون بارها در محافل عمومی و خصوصی از ضرورت خلع سلاح حزب‌الله سخن گفته است.
در واقع، استراتژی غرب، رژیم‌صهیونیستی و دولت، بهره‌برداری از ادعای انحصار سلاح در دست دولت علیه جایگاه حزب‌الله در سپهر سیاسی لبنان است. در حالی که محور مقاومت در کرانه شرقی مدیترانه، تقویت دوباره ظرفیت‌های سیاسی و نظامی خود را در دستور کار قرار داده است، ستون پنجم تل‌آویو، تخریب چهره حزب‌الله را از طریق برچسب‌هایی نظیر «یاغی» یا «شبه‌نظامیان بیگانه» دنبال می‌کند.
در راستای همین روند، مُحند حاج‌علی، پژوهشگر اندیشکده کارنگی مستقر در بیروت، اعتقاد دارد: «خلع سلاح فلسطینی‌ها یک آزمون است؛ اگر به آسانی محقق شود، شاید دولت را به سمت خلع‌سلاح حزب‌الله نیز سوق دهد.»
هرچند این پروژه با چالش‌های جدی مواجه است اما اولا جنبش حزب‌الله حامیان قابل توجهی در ضاحیه جنوبی بیروت و دره بقاع دارد که به‌گواهی نتایج انتخابات شهرداری‌ها در مواقع لازم پای‌کار مقاومت هستند. دوما بخش قابل توجهی از توان رزمی مقاومت در لبنان همچنان فعال است و در نهایت، سیستم سیاسی طایفه‌ای لبنان به سختی می‌تواند به اجماعی برای جایگزینی خدمات رفاهی و خدماتی حزب‌الله دست یابد.
به‌نقل از العربیه، جوزف عون بارها در محافل عمومی و خصوصی از ضرورت خلع سلاح حزب‌الله سخن گفته است.
در واقع، استراتژی غرب، رژیم‌صهیونیستی و دولت، بهره‌برداری از ادعای انحصار سلاح در دست دولت علیه جایگاه حزب‌الله در سپهر سیاسی لبنان است. در حالی که محور مقاومت در کرانه شرقی مدیترانه، تقویت دوباره ظرفیت‌های سیاسی و نظامی خود را در دستور کار قرار داده است، ستون پنجم تل‌آویو، تخریب چهره حزب‌الله را از طریق برچسب‌هایی نظیر «یاغی» یا «شبه‌نظامیان بیگانه» دنبال می‌کند.
در راستای همین روند، مُحند حاج‌علی، پژوهشگر اندیشکده کارنگی مستقر در بیروت، اعتقاد دارد: «خلع سلاح فلسطینی‌ها یک آزمون است؛ اگر به آسانی محقق شود، شاید دولت را به سمت خلع‌سلاح حزب‌الله نیز سوق دهد.»
هرچند این پروژه با چالش‌های جدی مواجه است اما اولا جنبش حزب‌الله حامیان قابل توجهی در ضاحیه جنوبی بیروت و دره بقاع دارد که به‌گواهی نتایج انتخابات شهرداری‌ها در مواقع لازم پای‌کار مقاومت هستند. دوما بخش قابل توجهی از توان رزمی مقاومت در لبنان همچنان فعال است و در نهایت، سیستم سیاسی طایفه‌ای لبنان به سختی می‌تواند به اجماعی برای جایگزینی خدمات رفاهی و خدماتی حزب‌الله دست یابد.
جایگاه ویژه حزباللّه
در زمانی که مناصب سیاسی دولت نوپای لبنان میان اقوام مختلف این کشور تازه استقلال‌یافته از فرانسه تقسیم می‌شد، شیعیان عمدتا ساکن زمین‌های حاشیه‌ای روستایی بودند؛ این مناطق در میان شهروندان لبنان با عنوان «کمربند مصیبت» شناخته می‌شدند. به‌گزارش تحقیقاتی-توسعه‌ای ایرفد (IRFED)، نواحی حاشیه‌ای این کشور فاقد هرگونه زیرساخت‌های ضروری مانند برق، آب و خدمات بهداشتی بودند.
شرایط اسفناک شیعیان لبنان با ظهور امام موسی صدر دگرگون شد؛ این رهبر کاریزماتیک، «حرکت المَحرومین» را تأسیس کرد که شاخه نظامی آن، «حرکت امل»، به حمایت از مطالبات ساکنان «کمربند مصیبت» اختصاص یافت.
در ادامه همین روند، جنبش حزب‌الله به‌عنوان نهادی مدافع شیعیان با رویکرد ناسیونالیستی، در مقابله با اشغالگری صهیونیست‌ها و برای برقراری امنیت در لبنان وارد عرصه‌های سیاسی و نظامی شد. این جنبش در نهایت با عقب‌نشینی کامل ارتش اشغالگر قدس از خاک لبنان در سال ۲۰۰۰ جایگاه منحصربه‌فرد خود را تثبیت کرد. با توجه به ضعف ساختاری دولت، حزب‌الله با ارائه خدمات عمومی به اقشار مختلف جامعه، محبوبیت قابل توجهی در میان شهروندان لبنانی کسب کرده است؛ موضوعی که کارزارهای آمریکایی-صهیونیستی به‌منظور تضعیف این جنبش را با دشواری روبه‌رو ساخته است.
در زمانی که مناصب سیاسی دولت نوپای لبنان میان اقوام مختلف این کشور تازه استقلال‌یافته از فرانسه تقسیم می‌شد، شیعیان عمدتا ساکن زمین‌های حاشیه‌ای روستایی بودند؛ این مناطق در میان شهروندان لبنان با عنوان «کمربند مصیبت» شناخته می‌شدند. به‌گزارش تحقیقاتی-توسعه‌ای ایرفد (IRFED)، نواحی حاشیه‌ای این کشور فاقد هرگونه زیرساخت‌های ضروری مانند برق، آب و خدمات بهداشتی بودند.
شرایط اسفناک شیعیان لبنان با ظهور امام موسی صدر دگرگون شد؛ این رهبر کاریزماتیک، «حرکت المَحرومین» را تأسیس کرد که شاخه نظامی آن، «حرکت امل»، به حمایت از مطالبات ساکنان «کمربند مصیبت» اختصاص یافت.
در ادامه همین روند، جنبش حزب‌الله به‌عنوان نهادی مدافع شیعیان با رویکرد ناسیونالیستی، در مقابله با اشغالگری صهیونیست‌ها و برای برقراری امنیت در لبنان وارد عرصه‌های سیاسی و نظامی شد. این جنبش در نهایت با عقب‌نشینی کامل ارتش اشغالگر قدس از خاک لبنان در سال ۲۰۰۰ جایگاه منحصربه‌فرد خود را تثبیت کرد. با توجه به ضعف ساختاری دولت، حزب‌الله با ارائه خدمات عمومی به اقشار مختلف جامعه، محبوبیت قابل توجهی در میان شهروندان لبنانی کسب کرده است؛ موضوعی که کارزارهای آمریکایی-صهیونیستی به‌منظور تضعیف این جنبش را با دشواری روبه‌رو ساخته است.
سنگاندازی در مسیر فعالیت حماس
در مسیر تحدید تحرکات محور مقاومت در منطقه لوانت (شام)، به نقل از آسوشیتدپرس، مقامات لبنانی در ۱۲اردیبهشت به جنبش حماس هشدار دادند که در صورت انجام هرگونه حمله‌ای از خاک لبنان به اراضی اشغالی، با «شدیدترین اقدامات» مواجه خواهند شد. این هشدار از سوی شورای عالی دفاع، بالاترین نهاد نظامی لبنان، صادر شد، چند‌هفته پس از آن‌که چندین لبنانی و فلسطینی به ظن شلیک راکت از لبنان به شمال اراضی رژیم‌صهیونیستی بازداشت شدند. در بیانیه‌ای که توسط سرتیپ محمد المصطفی قرائت شد، آمده است: «شدیدترین اقدامات برای پایان کامل هرگونه اقدامی که به حاکمیت لبنان تعرض کند، اتخاذ خواهد شد.»
رژیم صهیونیستی از طریق مورگان اورتگاس، فرستاده ویژه کاخ سفید در امور لبنان با بیروت ارتباط برقرار و خواسته‌های خود از جمله خلع سلاح حزب‌الله، تحدید محور مقاومت و عادی‌سازی روابط با تل‌آویو را به دولت عون منتقل کرده است.
در مسیر تحدید تحرکات محور مقاومت در منطقه لوانت (شام)، به نقل از آسوشیتدپرس، مقامات لبنانی در ۱۲اردیبهشت به جنبش حماس هشدار دادند که در صورت انجام هرگونه حمله‌ای از خاک لبنان به اراضی اشغالی، با «شدیدترین اقدامات» مواجه خواهند شد. این هشدار از سوی شورای عالی دفاع، بالاترین نهاد نظامی لبنان، صادر شد، چند‌هفته پس از آن‌که چندین لبنانی و فلسطینی به ظن شلیک راکت از لبنان به شمال اراضی رژیم‌صهیونیستی بازداشت شدند. در بیانیه‌ای که توسط سرتیپ محمد المصطفی قرائت شد، آمده است: «شدیدترین اقدامات برای پایان کامل هرگونه اقدامی که به حاکمیت لبنان تعرض کند، اتخاذ خواهد شد.»
رژیم صهیونیستی از طریق مورگان اورتگاس، فرستاده ویژه کاخ سفید در امور لبنان با بیروت ارتباط برقرار و خواسته‌های خود از جمله خلع سلاح حزب‌الله، تحدید محور مقاومت و عادی‌سازی روابط با تل‌آویو را به دولت عون منتقل کرده است.
پیشنهادی باخبر
تبلیغات
