گرفتن پرز لباس، یکی از دغدغه‌های اصلی این روزها است مخصوصاً اگر لباسی باشد که آن را بسیار دوست داشته باشید. انواع لباس زنانه و لباس مردانه تیره با پارچه‌های حساس خیلی زود پرز میدهند که اکثر افراد ممکن است با این موضوع روبه‌رو شده باشند. پرزها علاوه بر اینکه باعث می‌شوند لباس‌ها کهنه و نامرتب به نظر برسند، جلوه ظاهری را تحت تأثیر قرار میدهند. ولی نیاز نیست از این به بعد نگران پرز دادن لباس‌هایتان باشید زیرا با چند روش ساده میتوانید برای همیشه از شر پرزهای مزاحم خلاص شوید.
با استفاده از ابزارهای ساده‌ای مانند تیغ یا چسب و روش‌های طبیعی مثل سرکه و سنگ پا، میتوانید به پرز دادن لباس‌هایتان پایان دهید. همچنین برای پیشگیری از پرز گرفتن، انتخاب پارچه مناسب و رعایت اصول شستشو کمک زیادی به این موضوع میکند. امروز در این راهنمای جامع و کامل، به صورت علمی و کاربردی بررسی خواهیم کرد که چرا لباس‌ها پرز میدهند، چگونه می‌توان از این اتفاق پیشگیری کرد و مؤثرترین و سریع‌ترین راه‌حل‌های خانگی برای احیای دوباره لباس‌های پرزدار چیست؟ پس تا انتها همراه ما باشید.
پرز چیست و چرا بوجود می آید؟
پرز (Pill) به توده‌های کوچک و درهم‌پیچیده از الیاف شل گفته میشود که بر روی سطح پارچه، به‌خصوص در نقاط سایش و اصطکاک، تشکیل می‌شوند. درک دقیق علت تشکیل این گلوله‌های مزاحم، نخستین گام در جهت کنترل و پیشگیری از آن‌هاست.
چه الیاف و پارچه هایی بیشتر پرز میدهند؟
- الیاف کوتاه و ضعیف: پارچه‌هایی که از الیاف کوتاه‌تر بافته شده‌اند (مانند برخی پنبه‌های کم کیفیت یا الیاف پشمی کوتاه)، الیاف آزاد بیشتری دارند که به راحتی از بافت خارج می‌شوند.
- ترکیبات الیافی (Blend): اغلب ترکیبی از الیاف مصنوعی (مثل پلی‌استر، آکریلیک، نایلون) با الیاف طبیعی (مثل پنبه یا پشم) بیشترین پرزدهی را دارند. چرا؟ الیاف طبیعی (مثل پنبه) ضعیف‌تر هستند و هنگام اصطکاک زودتر پاره شده و آزاد می‌شوند. اما الیاف مصنوعی (پلی‌استر) بسیار قوی هستند و پس از آزاد شدن، به دلیل استحکام بالا، پاره نمی‌شوند و محکم به سطح پارچه گره می‌خورند و همان گلوله پرز را تشکیل میدهند.
- پشم و کشمیر: الیاف پشمی، به ویژه پشم‌های لطیف‌تر مانند کشمیر، به دلیل ساختار فلس‌مانند و طبیعت لطیف‌شان، به شدت مستعد پرزدهی هستند.
کدام پارچه ها و الیاف کمتر پرز میدهند؟
- ابریشم و کتان: این الیاف عموما الیاف بلندتری دارند و ساختار بافت آنها محکم‌تر است، بنابراین کمتر پرز میدهند.
- پلی‌استر و نایلون خالص (با کیفیت بالا): در حالی که ترکیبات آنها پرز میدهند، پلی‌استر و نایلون خالص با الیاف بلند و محکم (Filament) به ندرت دچار پرزدهی می‌شوند.
چگونه پرز لباس را بگیریم؟
ازبین بردن پرز لباس در خانه
روش های زیادی برای ازبین بردن پرز لباس وجود دارد که بسیاری از آنها با وسایل دردسترس در خانه قابل انجام است. از جمله:
- استفاده از غلتک پرزگیر: برای این منظور غلتک چسبی را روی سطح پرزدار به صورت مکرر بکشید. این روش سریع و آسان برای پرزهای سطحی به خوبی جواب میدهد اما برای پرزهای عمقی و گلوله ای چندان راهگشا نیست.
- استفاده از نوار چسب پهن: مقداری نوار چسب پهن را دور دستتان بچسبانید (سمت چسبنده رو به بیرون) و روی لباس ضربه بزنید. این روش در صورتی که به غلتک پرزگیر دسترسی ندارید جوابگو است فقط توجه داشته باشید فشار زیادی وارد نکنید چرا که ممکن است بقایای چسب روی پارچه باقی بماند.
- استفاده از تیغ های اصلاح یکبارمصرف (ژیلت): در این روش لباس را روی یک سطح صاف و سخت پهن میکنیم و تیغ را با زاویه بسیار کم (نزدیک به سطح) و بسیار ملایم و کوتاه روی پارچه میکشیم. این روش برای پرزهای گلوله ای بسیار موثر است اما باید توجه کنید درصورت اعمال فشار زیاد امکان پاره شدن پارچه وجود دارد پس دقت کنید که بیش از حد تیغ را روی پارچه فشار ندهید. همچنین برای پارچه های ظریف نباید از این روش استفاده کنید.
- سنگ پا یا سنگ مخصوص پرزگیری: برای این کار سنگ را با ملایمت و در جهت بافت پارچه روی لباس پشمی یا پارچه‌های محکم بکشید. این روش برای لباس های پشمی و پارچه های ضخیم موثر است اما برای پارچه های ظریف و نازک امکان نخکش شدن دارد.
- اسفنج ظرفشویی زبر و مرطوب: یک اسفنج تمیز (یا پد شستشوی ظرف) را کمی مرطوب کنید و به آرامی در یک جهت روی پارچه بکشید. این روش پرز و موی حیوانات را به خود جذب میکند، توجه کنید که اسفنج را کمی مرطوب کنید نه کاملا خیس.
- دستکش ظرفشویی لاستیکی: دستکش لاستیکی را بپوشید و دست خود را روی لباس بکشید، برای جمع‌آوری موی حیوانات خانگی و پرز عالی است. در این روش الکتریسیته ساکن تولید شده پرزها را جذب میکند.
- شانه لباس: برای گرفتن پرز لباس، شانه لباس یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین ابزارها است که می‌توان از آن برای پاک کردن پرزها استفاده کرد. این روش مخصوصا برای لباس‌هایی که پرزهای ریز و نرمی دارند بسیار مناسب است. برای استفاده از شانه، یک شانه دندانه‌ریز را به آرامی از بالا به پایین روی لباس بکشید. این کار باعث میشود که پرزها در بین دندانه‌ها جمع شوند و لباس شما به سرعت از پرزهای اضافی پاک شود. دقت کنید که این کار را به آرامی انجام دهید تا به بافت لباس آسیبی وارد نشود. شانه‌های مخصوص پرزگیری معمولاً برای لباس‌های پشمی و بافتنی بسیار مفید هستند، زیرا به خوبی پرزهای ریز و مخفی را از بین می‌برند. علاوه بر این، این روش هیچ‌گونه آسیبی به پارچه نمی‌زند و برای لباس‌هایی با الیاف حساس مناسب است. استفاده از شانه به ویژه برای لباس‌هایی که به دلیل سایش زیاد دچار پرز می‌شوند مانند نواحی آستین و پشت، بسیار مفید است.
گرفتن پرز لباس با دستگاه پرزگیر برقی
اگر لباس‌های بافتنی زیادی دارید، بهترین و مطمئن‌ترین سرمایه‌گذاری، خرید یک دستگاه پرزگیر برقی است.
این دستگاه‌ها با یک تیغه چرخنده در زیر یک پوشش محافظ مشبک، گلوله‌های پرز را بریده و در یک محفظه جمع‌آوری می‌کنند و ایمن‌ترین روش پرزگیری، کارایی بالا و نتایج حرفه‌ای بدون آسیب زدن به بافت لباس محسوب میشود.
از بین بردن پرز لباس در چرخه شستشو
اگر لباس پس از شست و شو پرز گرفته است میتوانید از سرکه سفید و ورق های خشک کن استفاده کنید.
- سرکه سفید: لباس را دوباره بشویید و در چرخه آبکشی یک فنجان سرکه سفید به محفظه نرم‌کننده اضافه کنید. سرکه به شل شدن و جدا شدن الیاف پرز کمک میکند.
- ورق خشک‌کن (Dryer Sheet): لباس را همراه با ۲ تا ۳ ورق خشک‌کن (ورق‌های ضد الکتریسیته ساکن) در ماشین خشک‌کن (با کمترین حرارت ممکن) قرار دهید. این ورق‌ها الکتریسیته ساکن را کاهش داده و پرزها را جذب می‌کنند.
چرا لباس‌ها پرز می‌گیرند؟
لباس‌ها ممکن است به دلایل مختلفی پرز بگیرند که به عوامل متنوعی از جمله جنس پارچه، نحوه استفاده و شرایط شستشو بستگی دارد. ممکن است مانتو مورد علاقه‌تان یا شلوار مردانه یا شلوار زنانه ای که تازه خریدید پرز داده باشد، یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار، نوع الیاف به‌کار رفته در پارچه است. پارچه‌های ساخته شده از الیاف طبیعی مانند پنبه و پشم، به دلیل نرمی و ساختار بافت‌شان، بیشتر در معرض پرزدهی قرار دارند، به‌ویژه زمانی که الیاف دچار ساییدگی شوند.
همچنین پارچه‌های ترکیبی با الیاف مصنوعی، مانند پلی‌استر، ممکن است به مرور زمان و با افزایش سایش، پرز تولید کنند.
اصطکاک یکی دیگر از دلایل اصلی پرز گرفتن لباس است. هرچه لباس‌ها بیشتر در معرض تماس با سطوح سخت یا سایش مکرر قرار گیرند، الیاف آنها دچار آسیب می‌شوند و پرزها آزاد می‌شوند. برای مثال، کشیدن آرنج روی میز یا مالیدن لباس به سطوح زبر می‌تواند به ایجاد پرز منجر شود.
روش‌های نادرست شستشو و نگهداری (علت اصلی پرز دادن در ماشین)
- شستشو با دور تند ماشین لباسشویی: چرخش‌های سریع و خشن ماشین، اصطکاک بین لباس‌ها را به شدت افزایش داده و الیاف را از بافت خارج میکند.
- آب داغ و شوینده‌های قوی: آب داغ و مواد شیمیایی قوی می‌توانند ساختار الیاف را تضعیف کنند و آنها را مستعد پارگی و آزاد شدن سازند.
- شستشوی مختلط: قرار دادن پارچه‌های پرزدهنده (مانند حوله یا سویشرت پشمی) در کنار پارچه‌های پرزگیر (مانند لباس‌های نخی) باعث انتقال پرزها میشود.
- خشک‌کن با دمای بالا: حرارت زیاد و حرکت چرخشی خشک‌کن، مانند یک کاتالیزور عمل کرده و پرزدهی را تشدید میکند.
بنابراین، برای جلوگیری از پرز گرفتن، بهتر است از شستشوی ملایم، آب سرد و محافظ‌های پارچه استفاده کنید و لباس‌ها را در معرض برخورد مکرر با سطوح سخت قرار ندهید.
چکار کنیم لباس پرز ندهد؟
جلوگیری از پرز دادن، همیشه مؤثرتر و کم‌هزینه‌تر از درمان آن است. با پیروی از این نکات، میتوانید طول عمر و زیبایی لباس‌های خود را به حداکثر برسانید.
اقدامات پیشگیرانه در شستشو
- برگرداندن لباس‌ها: تمام لباس‌ها، به خصوص تی‌شرت، سویشرت و شلوار، را قبل از شستشو پشت و رو کنید. این کار باعث کاهش اصطکاک مستقیم سطح خارجی لباس با درام (دیگ) ماشین لباسشویی و لباس‌های دیگر میشود.
- جداسازی هوشمندانه: لباس‌های مستعد پرزدهی (پشمی، حوله) را از لباس‌های پرزگیر (پلی‌استر، نخی تیره) جدا بشویید. چرا که از انتقال پرز و سایش بین دو نوع بافت متفاوت جلوگیری میکند.
- استفاده از کیسه مخصوص شستشو (Laundry Bag): لباس های ظریف، بافتنی، جوراب یا آن‌هایی که زیاد پرز میدهند را داخل کیسه توری قرار دهید. این کار یک لایه محافظ و کاهش تماس فیزیکی با سایر لباس‌ها ایجاد میکند که در جلوگیری از پرز پرز شدن لباس موثر است.
- انتخاب برنامه شستشوی ملایم: همیشه از برنامه “Gentle”، “Handwash” یا “Delicate” با دور چرخش آهسته‌تر استفاده کنید.
- استفاده از آب سرد: تا حد امکان از آب سرد استفاده کنید. آب سرد باعث حفظ استحکام الیاف و جلوگیری از تضعیف آنها توسط حرارت میشود.
- استفاده از نرم کننده و سرکه سفید: از نرم‌کننده مایع لباس یا ۱/۴ فنجان سرکه سفید در چرخه آبکشی استفاده کنید، نرم‌کننده، الیاف را روان کرده و از اصطکاک می‌کاهد. سرکه نیز بقایای شوینده را خنثی کرده و الیاف را سفت میکند.
نکات مهم در خشک کردن لباس
- اجتناب از خشک‌کن: بهترین روش، خشک کردن در هوای آزاد و دور از نور مستقیم خورشید است.
- دمای پایین خشک‌کن: در صورت استفاده از خشک‌کن، حتما از برنامه با دمای کم یا بدون حرارت (Air Dry) استفاده کنید و زمان را کوتاه نگه دارید.
ازبین بردن پرز متناسب با جنس پارچه و لباس
جدا از روش هایی که بالاتر گفته شد، باید این نکته را در نظر داشته باشید که پرزدهی در هر نوع پارچه به دلیل ساختار الیاف، نیاز به روش‌های خاص خود را دارد.
لباس‌های پشمی و بافتنی (پرزدهی زیاد):
- پیشگیری: شستشوی دستی با آب سرد و شامپوی مخصوص پشم یا یک شوینده ملایم. حتماً از نرم‌کننده استفاده کنید. هنگام خشک کردن، لباس را صاف پهن کنید تا سنگینی آب باعث کش آمدن الیاف نشود.
- ازبین بردن: بهترین روش استفاده از دستگاه پرزگیر برقی یا سنگ پومیس (سنگ پا) با احتیاط کامل است. تیغ اصلاح نیز می‌تواند مؤثر باشد، اما خطرناک‌تر است.
لباس‌های نخی و پنبه‌ای (پرزهای نرم‌تر):
- پیشگیری: شستشو با آب سرد و دور آهسته. پشت و رو کردن لباس نخی تیره الزامی است.
- ازبین بردن: پرزهای نخی عموما نرم‌تر هستند. استفاده از غلتک پرزگیر یا نوار چسب معمولا برای جمع‌آوری آنها کفایت میکند.
الیاف مصنوعی (پلی‌استر و اکریلیک) (پرزهای محکم)
- پیشگیری: استفاده کمتر از خشک‌کن و شستشوی جداگانه.
- ازبین بردن: پرزهای پلی‌استری به دلیل استحکام زیاد، محکم به پارچه چسبیده‌اند. تیغ اصلاح یا دستگاه پرزگیر برقی تنها روش‌هایی هستند که می‌توانند این گلوله‌های محکم را از پارچه جدا کنند.
آیا پرز دادن نشانه بی‌کیفیتی پارچه است؟
لزوما خیر. در حالی که پارچه‌های با الیاف کوتاه‌تر و کیفیت پایین‌تر بیشتر پرز میدهند، حتی الیاف طبیعی و باکیفیت مانند پشم مرینوس یا کشمیر نیز به دلیل ساختار الیاف ظریف خود، مستعد پرزدهی هستند. این پدیده بیشتر به نحوه سایش و نگهداری شما بستگی دارد.
بهترین راه از بین بردن پرز لباس پشمی و بافتنی چیست؟
بهترین و ایمن‌ترین روش، استفاده از دستگاه پرزگیر برقی است. استفاده از سنگ پا نیز برای بافت‌های درشت و محکم پشمی مؤثر است، اما باید با احتیاط صورت گیرد.
چرا لباس‌های پلی‌استری پرز میدهند؟
معمولا پلی‌استر خالص پرز نمی‌دهد. پرزدهی بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که پلی‌استر با الیاف طبیعی (مثل پنبه) ترکیب شود. الیاف پنبه جدا شده و الیاف محکم پلی‌استر آنها را به صورت یک گره محکم روی سطح لباس نگه می‌دارند.
سرکه سفید در ماشین لباسشویی چه تأثیری بر پرز دارد؟
سرکه سفید یک نرم‌کننده طبیعی است. اضافه کردن آن به چرخه آبکشی به روان شدن الیاف و کاهش الکتریسیته ساکن کمک میکند، که این عوامل باعث می‌شوند پرزهای شل شده به جای چسبیدن به لباس، از طریق آبکشی از بین بروند.
آیا می‌توان از سشوار برای از بین بردن پرز استفاده کرد؟
خیر، سشوار نه تنها پرز را از بین نمی‌برد، بلکه حرارت آن می‌تواند الیاف مصنوعی را ذوب کرده و پرزها را به پارچه محکم‌تر بچسباند. برای پرزگیری باید از روش‌های مکانیکی (مانند تیغ، غلتک، یا دستگاه پرزگیر) استفاده کرد.
جمع بندی
همانطور که خواندیم، پرزدهی لباس یک راز پیچیده نیست، بلکه نتیجه منطقی تعامل الیاف با محیط پیرامون، به ویژه اصطکاک ناشی از سایش و شستشوی نامناسب است. پرز دادن لزوما به معنای یک لباس بی‌کیفیت نیست؛ بلکه نشانه‌ای است که الیاف پارچه، به کمک ما برای مراقبت بهتر نیاز دارند.
درس‌های کلیدی که آموختیم، در سه اصل ساده خلاصه می‌شوند:
لباس را پشت و رو کنید، ملایم بشویید: با برگرداندن لباس‌ها، استفاده از آب سرد و برنامه‌های شستشوی ملایم، اصطکاک را در ماشین لباسشویی به حداقل برسانید.
سرکه و نرم‌کننده، دوستان الیاف شما: اضافه کردن سرکه سفید یا نرم‌کننده در چرخه آبکشی، بافت الیاف را نرم کرده و از گره خوردن و چسبیدن پرز جلوگیری میکند.
ابزار درست برای کار درست: برای احیای لباس‌های پرزدار، از ابزارهای مطمئنی مانند دستگاه پرزگیر برقی (بهترین گزینه) یا روش‌های خانگی مؤثری چون تیغ اصلاح (با احتیاط) و غلتک پرزگیر استفاده کنید.
حفظ زیبایی و طول عمر کمد لباس، نیازمند کمی آگاهی و تغییر در عادات روزمره است. با به‌کارگیری این راهکارها، نه تنها میتوانید از شر پرزهای مزاحم خلاص شوید، بلکه دیگر نیازی نخواهید داشت که لباس‌های محبوب خود را به دلیل ظاهری کهنه، زودتر از موعد کنار بگذارید.
نگهداری هوشمندانه، تمدید عمر لباس‌های شماست. همین امروز این نکات را به کار ببندید و از داشتن لباس‌هایی تمیز، آراسته و عاری از پرز لذت ببرید. سپاس که تا انتهای مقاله همراه ما بودید.
پیشنهادی باخبر
تبلیغات
