به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «ایران و عصر روشنگری» ویراسته سیروس مسروی، ویتنی منیز و جان کریستین لاروسن به‌تازگی با ترجمه شهربانو صارمی توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۲۱ توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد چاپ شده است.
کتاب پیش‌رو یک‌مجموعه مقاله است که مرکز موضوعی آن، شیوه‌های متنوع و پیچیده رابطه اروپای مدرن و شرق است. سیروس مسروی و ویتنی منیز هم که مقدمه کتاب را نوشته‌اند، می‌گویند تعامل فکری اروپا و ایران، پیشینه‌ای کهن و غنی دارد و مقالات کتاب نشان می‌دهند این‌تعامل در عصر روشنگری به اوج رسید. سوالاتی که نویسندگان مقالات این‌کتاب در پی پاسخ به آن‌ها بوده‌اند، حول محور چنین‌موضوعی قرار دارند: مواجهه عصر روشنگری با ایران چه تاثیری در مدرنیته داشت؟
هدف از گردآوری و تدوین «ایران و عصر روشنگری» ارائه دیدگاه‌های گوناگون در پاسخ به این‌پرسش است؛ بدون تحمیل الگو یا چارچوبی فراگیر.
کتاب پیش‌رو ۹ مقاله را شامل می‌شود که با اسم نویسندگانشان به این‌ترتیب‌اند:
«پس‌زمینه: شناخت اروپاییان از ایران پیش از عصر روشنگری» از سیروس مسروری و جان کریستین لاورسن
«مدارای دینی، عدم مدارا و قدرت مطلقه در ایران دوران صفوی و بازنمودهای آن در سفرنامه‌های اروپایی اوایل عصر روشنگری» از جان مارشال
«الهیات ایرانی و شکست الهیات مسیحی: بِل و مسئله شر» از مارتا گارسیا آلونسو
«میهن‌دوستی شرقی؟ بازنمایی‌های فرانسوی از نادرشاه در قرن هجدهم» از رولاندو مینوتی
«ایران مداراجو در نامه‌های ایرانی مونتسکیو» از آنتونیو کارلوس دوس سانتوس
«نامه‌های یک ایرانی اثر جورج لیتلتون: ایران و سیاست در ادبیات داستانی انگلیس در سده هجدهم» از سیرورس مسروی
«ولتر و ایران، یا نحوه به کارگیری شرق در برابر غرب» از میرتیل میریکام‌بوردو
«ایران در دایره‌المعارف دیدرو» از ویتنی مَنیر
«طایفه در خور در احترام: منتقدان رادیکال دینِ در اواخر سده هجدهم و گبرها» از اریکا جوی مانّوچّی
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
در نیمه دوم سده هفدهم بعضی علما پیوسته این‌مطالبه را داشتند که سیاست‌های دینی با قیدوبند بیشتری اعمال شود و این‌که خود شاهان باید در اجرای سیاست‌های دینی از علما دستور بگیرند. به گفته شاردن، «پرهیزکاران» و «سرسپردگان» و آن‌هایی که «خود را کسانی می‌دانستند که به وظایف دینی عمل می‌کنند» این‌سوال را پیش می‌کشیدند که چگونه فرمانروایانی که «می‌نوشند و پیرو هوی و هوس‌اند» می‌توانند «نورانیت لازم برای هدایت مومنان» را داشته‌باشند و «مسائل باطنی و شبهه‌های مربوط به دین را آن‌طورکه نماینده خدا باید حل کند حل کنند.» به گفته شاردن، برخی از وعاظ می‌گفتند «چون مجتهد مقدس است» و صاحب «علم»، شاه باید «نماینده» مجتهد باشد. اما طبق نوشته‌های او، این‌دیدگاه هنوز در میان علما فراگیر نبود چه برسد در میان مردم، و تاکید می‌کند که آن‌ها به‌شدت از اولوهیت شاهان حمایت می‌کردند. در پایان سده هفدهم وقتی مجلسی دوم به مقام شیخ‌الاسلامی رسید، از خوانش سختگیرانه تشیع پشتیبانی کرد، و صوفیان را «مرتد» یا «کافر» نامید که می‌بایست «هلاک» می‌شدند.
این‌کتاب با ۳۵۸ صفحه، شمارگان ۷۷۰ نسخه و قیمت ۳۵۰ هزار تومان منتشر شده است.
