به گزارش خبرگزاری ایمنا، هفته بسیج یادآور ارزشهای والا، مقاومت و جانفشانیهای دلاورمردان و شیرزنانی است که با ایثار و فداکاری خود، به نمادی برای عزت و افتخار ملت ایران بدل شدند. بسیج مکتب عشق و دلدادگی، غیرت و فداکاری است که در صحنههای مختلف تاریخ، از مظلومان دفاع کرده است. این هفته فرصتی برای زنده نگهداشتن روح بسیجی و ترغیب نسل جوان به پیروی از آرمانهای اسلامی و ملی اختصاص دارد. بسیجیانی که با ایمان و عشق، در برابر ظلم ایستادهاند و همواره در خدمت جامعه هستند و چه خوش گفت پیر جماران که «ملتی که شهادت دارد، اسارت ندارد» چرا که در سایه همین شهادتها ایران تحت ظلم از سیطره ابرقدرتهای شرق و غرب رها شد.
نقش اسطورهای زنان در دفاع از ارزشهای دینی
در این میان نقش بانوان بسیجی در پیشبرد اهداف و آرمانهای انقلاب، اگر از مردان بیشتر نباشد کمتر نبوده است. همانها که بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در وصفشان فرمودند: «ملتی که بانوانش در میدانهای جنگ با ابرقدرتها و در مواجه شدن با قوای شیطانی قبل از مردها در این میدانها حاضر شدهاند، پیروز خواهد شد.» زنان در دوران هشت سال دفاع مقدس، نقشهای متنوع و مؤثری ایفا کردند. آنها در پشتیبانی و خدمترسانی با تدارک آذوقه و لباس برای رزمندگان یا حتی بهعنوان پرستار در پشت خاکریزها نقشآفرین بودند و گاهی نگهبانی از مهمات و ساخت سنگر را برعهده داشتند، گاهی هم اسلحه بر دوش در خط مقدم و در معرکه دفاع از وطن حضور پیدا میکردند، اما مهمترین نقش آنها تربیت نسل جدید و تشویق مردان خانواده به حضور در جبهه و تقویت روحیه مقاومت بود. آنها حتی با بخشیدن داراییهای خود و جمعآوری کمکهای مالی، حمایت اقتصادی از جبههها را فراهم میکردند که این مشارکتها نشاندهنده عزم و اراده قوی زنان ایرانی در دفاع از وطن بود.
بهمعنای وسیعتر، زنان بسیجی امروز هم در ادامه همان دوران، در حفظ کرامت و منزلت زن مسلمان و به منظور استحکام شجره طیبه و تنومند انقلاب اسلامی از طریق فعالیتهای متنوع فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مشارکت میکنند. آنها در نقشهای کلیدی از جمله تحکیم بنیان خانواده، فرزندآوری و تربیت نسل آینده با الگوهای اسلامی و انقلابی، مشاوره و آموزش خانواده، آموزشهای مهارتی، فعالیتهای فرهنگی و هنری، ترویج فرهنگ عفاف، فعالیتهای جهادی، مقابله با تهدیدات نرم و ارتقای مهارتهای اقتصادی زنان و بهطور کلی حفظ و پاسداری از ارزشهای انقلاب به فعالیت میپردازند که این اقدامات به تقویت هویت و کرامت زنان در جامعه اسلامی کمک میکند.
در راستای بررسی جوانب این موضوعات با مینو اصلانی، رئیس اندیشکده زن و خانواده دانشگاه جامع امام حسین (ع) به گفتوگو پرداختیم. وی سوابقی چون ریاست حوزه زن در دانشکده عالی دفاع ملی، مسئول کمیته فرهنگی بانوان ایران و عراق، مسئول امور زنان ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس بسیج جامعه زنان را در کارنامه کاری خود دارد.
ایمنا: تعریف شما از بانوان بسیجی چیست و یک بانوی بسیجی چگونه میتواند به افزایش ایمان، فرهنگ دینی و ترویج ارزشهای انقلابی در جامعه کمک کند؟
اصلانی: هفته بسیج، هفتهای پر افتخار و یادآور یک رویداد بسیار ارزشمند و ماندگار است که باعث شد بسیاری از جوانان کشور عزیزمان با حضور در شجره طیبه بسیج، اتفاقات بزرگی را در کشور رقم بزنند که از جمله این اتفاقات حضور بسیار گسترده در جبهههای حق علیه باطل است. در این میان علاوهبر رزمندگانی که بسیجیوار در دفاع از کشور حضور پیدا کردند، مادران، همسران و دیگر اعضای خانوادههای آنها توانستند با بهرهگیری از فرهنگ بسیجی نقش بسیار مؤثری در حمایت از جبههها و پیروزی هشت سال دفاع مقدس بر همه مستکبرین داشته باشند که اتفاق بسیار مبارکی بود.
بهطور کلی فرهنگ بسیجی فرهنگی است از دل مردم؛ مردمی که با ایستادگی و مقاومت برای پیروزی انقلاب اسلامی تلاش کردند. در واقع بسیج و خانمهای بسیجی با روحیه ایثارگری و فداکاری آشنا و عجین هستند. این بانوان بسیار کمتوقع و پرتلاشاند. یکی از ویژگیهای زنان بسیجی برگرفته از فرهنگ اصیل ایرانی است که همیشه برای حفظ کیان خانواده و برای دفاع از کشور در همه دورانها پیشقدم بودهاند و با پیوستن به تشکیلات بسیج توانستند این ایستادگی و مقاومت را معنایی عمیقتر ببخشند.
در واقع بسیجیان با کسوت سادگی، سادهزیستی، پرتلاش بودن، کمتوقع بودن و بیمزد و منت در قالب گروههای مختلف جهادی به مردم کشورمان خدمت میکنند. یکی از کارهای بسیار اثرگذار بانوان بسیجی کمک به خانوادهها است، در همین رابطه پایگاههای بسیج خواهران تلاشهای زیادی در زمینه مشاورههای خانواده و کمک به فرزندآوری به عنوان یکی از بحرانهای کشور و موکدات رهبر انقلاب انجام میدهند.
آنها با همین روحیههای تلاش و فداکاری و ایثارگری توانستند اعتقادات و باورهای دینی را در بین بسیاری از جوانان تقویت کنند. یکی از مهمترین راهکارهای تقویت باورها و اعتقادات دینی، همین تلاش برای خدمت کردن به مردم است، چرا که وقتی با نام بسیج که برگرفته از اسلام ناب محمدی است به مردم خدمترسانی شود، نسل جوان با فرهنگ دین آشنا میشوند؛ گرچه راههای بسیار زیادی وجود دارد که لازم است به آنها نیز پرداخته شود.
امروز بسیج علاوهبر موضوعات خدمترسانی در مناطق محروم، به تحکیم و تقویت بنیان خانواده کمک میکند و طرحهای بسیار زیادی برای آشنایی با مبانی دینی در دستور کار دارد که از جمله آنها طرح صالحین است. تربیت هزاران مدرس و مربی در این زمینه از افتخارات بسیج است. همچنین راهاندازی مهدهای قرآنی در سطح مساجد هم به خانوادهها برای تقویت باورهای دینی جوانان و کودکان آنها بسیار کمک کرده است.
ایمنا: شما در اندیشکده زن و خانواده دانشگاه امام حسین (ع) چه برنامههایی برای بانوان بسیجی دارید؟
اصلانی: یکی از مباحث این پژوهشگاه و اندیشگاه، تجربهنگاری انقلاب اسلامی است. به بیانی بحث ثبت و ضبط تجربیات بانوانی که در طول چهار دهه پرافتخار انقلاب اسلامی کارهای بزرگی را برای میهن خود به سرانجام رساندهاند در دستور کار ما است. در همین رابطه بحث تربیت پژوهشگر را نیز پیگیری میکنیم که بخشی از این پژوهشگران بانوان بسیجی هستند. در واقع به عنوان اندیشگاه تجربهنگاری تلاش میکنیم تا درهای بسیار زیبایی که از طریق بسیج به روی کشور باز شده را ثبت و ضبط کنیم و در قالبهای سرفصلهای درسی آموزشی به نسل جوان هدیه کنیم.
ایمنا: رهبر معظم انقلاب در بیاناتی بر همه مسلمانان فرض دانستند که با امکانات خود در کنار مردم لبنان و حزبالله سرافراز بایستند و پس از آن شاهد بودیم که در اقصی نقاط ایران عزیزمان بانوان غیرتمند به صف شدند و با تقدیم طلاهای خود به عنوان باارزشترین دارایی یک زن، به این فرمان رهبر انقلاب لبیک گفتند. این روحیه از کجا نشئت گرفته است و چه میشود که یک بانوی آزاده چنین ایثاری را از خود بروز دهد؟
اصلانی: به نظر من، نقش رهبر معظم انقلاب در پرورش این روحیه در بسیجیان و خواهران بسیجی بسیار مؤثر است. وقتی که حضرت امام (ره) «ارزش مبارزه و تلاش زنان را بالاتر و ارزشمندتر از مردان اعلام فرمودند» یا رهبر انقلاب فرمودند که «خانمها سربازان خط مقدم انقلاب بودند» به تعبیر من این معنا را میدهد که زنان در خط مقدم مقابله با دشمن و هجمههای فرهنگی دشمن بوده و هستند و این روحیه خدمتی که برای کمک به مستضعفان و مقابله با استکبار چه در مرزها و چه در حیطه انقلاب اسلامی در هر کجای جهان وجود دارد را یک بانوی بسیجی میتواند ایجاد کند. آنها در هر کجای دنیا که مردمی تحت ظلم قرار میگیرند و احتیاج به کمک دارند سراپا حاضر هستند و به طرق مختلف از بذل مال تا جان خود میگذرند تا به مردم مستضعف و ظلم دیده کمک کنند. این روحیه ناشی از اسلام ناب و هدایتهای رهبر انقلاب است که در بسیجیان شکل میگیرد. در واقع داشتن این روحیه یکی از ویژگیهای ولایتمداری است که بسیجیان خود را در همه حوزههای فردی، اجتماعی، سیاسی و … تحت تعلیم و تربیت ولایت قرار میدهند و گوش به فرمان ولایت هستند و بسیجیان در این سیر تربیتی که امام راحل و رهبر معظم انقلاب در سایه انقلاب اسلامی آغاز کردند، قرار دارند.
بر این اساس دیدن چنین رفتارهایی از بانوان بسیجی بسیار طبیعی است. همانطور که نسل قبل این بانوان نیز از فرزندان خود برای کمک به جبههها میگذشتند امروز هم دختران آنها که پرورشیافته همان مادران هستند، از همهچیز خود برای کمک به مردم لبنان میگذرند. بهعبارتی اهدای طلا توسط زنان جامعه یک فرایندی طبیعی است و فوقالعادهای نیست، چراکه این در ذات یک بانوی بسیجی است که ایثارگر، فداکار و موقعیتشناس باشد، بهموقع عمل کند و در خدمت مردم باشد.
یکی از ویژگیهای بسیجی داشتن بصیرت و بهموقع عمل کردن است. رهبر انقلاب در این زمینه میفرمایند که «بسیجی کسی است که بهموقع و بههنگام عمل میکند»، در واقع بسیجی خاموش نیست، بلکه هر زمانی که به او نیاز است در معرکه حضور خواهد داشت و بنابراین امروز نیز حضور زنان بسیجی برای کمک به مردم مظلوم غزه و لبنان را میتوان یک بحث فرایندی دانست و اگر باز هم در هر کجای جهان، مردمی تحت ظلم واقع شوند و نیاز به کمک داشته باشند بسیجیان از جمله زن و مرد آماده فداکاری هستند.
ایمنا: از نظر شما نقش بانوان بسیجی در تربیت نسلی مقاوم چیست؟ راهبرد عملیاتی زنان در محور مقاومت چه میتواند باشد؟
اصلانی: در واقع امروز عرصه، میدان مقاومت است و کشورهای محور مقاومت نمادی از ایستادگی در برابر استکبار جهانی هستند. در این میدان خانمهای بسیجی و زنان مسلمان ایران اسلامی و همه کشورهای مسلمان و غیرمسلمان و آزاداندیش جهان با هر روشی ایفای نقش میکنند. گروهی در کشورهای غربی با تجمع و اعتراض و حضور در دانشگاهها و بر سر کلاسهای درس اعتراض خود را به جنایتهای وحشیانه رژیم صهیونیستی اعلام میکنند، گروهی در قامت استاد و معلم سعی در آگاهسازی دانشجویان و دانشآموزان خواهند کرد و در کشور ما نیز بانوان نقشهای متنوعی را ایفا میکنند که تلاش آنها بینظیر است.
اما باید در نظر داشت که اولاً شناخت مقاومت بسیار مهم است. اینکه چرا و چگونه جبهه مقاومت شکل گرفت موضوعی است که عزیزان بسیجی دائماً در این زمینهها بحث میکنند و سعی دارند این مسائل را برای نسل جوان تبیین کنند که این یکی از صحنههای نقشآفرینی بانوان بسیجی است. همچنین با توجه به سردی هوا شاهدیم بسیاری از پایگاههای بسیج در سراسر کشور به صورت خودجوش همچون دوران دفاع مقدس مشغول تهیه البسه گرم و مواد غذایی برای سربازان محور مقاومت و مردم بیپناه فلسطین و لبنان هستند؛ پس نقشآفرینی در محور مقاومت در حال گسترش است.
بنابراین راهبرد اساسی بانوان در حوزه محور مقاومت، نخست تربیت نسلی مقاوم است که با تبیین مقاومت برای نسل امروز قابل تحقق خواهد بود. بانوان بسیجی به ویژه مادران و خواهران و همسران شهدا در این زمینه تلاش میکنند تا در جنگ روایتها بتوانند روایت درستی از واقعیت ماجرا ارائه دهند؛ چیزی که دشمن صهیونیستی قصد دارد آن را بهطور کامل واژگون و برعکس منتقل کند، بنابراین جهاد تبیین مهمترین راهبردی است که بسیجیان سرلوحه کار خود قرار دادهاند و در این میان بانوان بسیجی با تبیین فضا برای دانشآموزان، دانشجویان و عموم مردم در این مسیر به زیبایی عمل میکنند.
راهبرد دیگر ارائه انواع کمکها است. بانوان بسیجی با انواع کمکهای رسانهای، نویسندگی و روایتگری در این زمینه تلاش میکنند تا روایتهای درستی را از محور مقاومت منتقل و به نسل حاضر و نسلهای بعد ارائه کنند که در این بین نویسندگان توانایی از جمله «زهره یزدانپناه» فعالیت دارند که در رابطه با محور مقاومت کتابهای بسیار جامعی همچون کتاب «اینجا سوریه است» به رشته تحریر در آورده است و به زیبایی نقش زنان در محور مقاومت سوریه را ترسیم کرده است. راهبرد روایتگری راهبردی است که زنان با تاسی از حضرت زینب (س) به آن میپردازند.
راهبرد سوم نیز همین کمکهای مؤمنانهای است که توسط زنان انجام میگیرد. از کسانی که با بذل طلا و مال خود کمک میکنند تا کسانی که در زمینه تولید البسه گرم و غذا فعالیت میکنند، همه در این رابطه سهیم هستند که بسیار راهبرد مهمی است و این راهبردی است که زنان ما به تاسی از حضرت خدیجه کبری (س) به آن عمل میکنند که توانسته است روحیه بسیاری از مردم لبنان و غزه را تقویت کند.