آیا خورشید یک ستارهی کوتوله است؟
با وجود قطر ۱٫۴ میلیون کیلومتری و عظمت خیرهکننده، خورشید از دید اخترشناسان یک «ستاره کوتوله» است. این ستاره زردرنگ رشتهی اصلی با گذشت میلیاردها سال، سرانجام به غول سرخ تبدیل خواهد شد.
خورشید بزرگترین جرم در منظومهی شمسی است؛ این ستاره با قطری حدود ۱٫۴ میلیون کیلومتر، بیش از ۱۰۰ برابر پهنتر از زمین است. با وجود این عظمت، ستارهی ما اغلب «کوتوله» نامیده میشود. پس آیا خورشید واقعاً یک ستارهی کوتوله است؟
تونی وونگ، استاد اخترشناسی میگوید: «از دید فنی، خورشید یک ستارهی رشتهی اصلی از نوع G است، بهطور مشخص یک ستارهی G۲V. حرف V نشان میدهد این ستاره یک کوتوله است.»
با این حال، زرد نامیدن خورشید تا حدی درست نیست؛ زیرا بیشترین خروجی مرئی خورشید در طولموجهای سبز قرار دارد. اما خورشید تمام رنگهای مرئی را گسیل میکند، بنابراین رنگ واقعی نور خورشید سفید است.
ستارگان نوع G همچنین از G۰ تا G۹، به ترتیب کاهش اندازه، طبقهبندی میشوند. ستارگان کلاس G از حدود ۹۰ درصد جرم خورشید تا حدود ۱۱۰ درصد جرم خورشید متغیر هستند.
خورشید آنچه اخترشناسان «ستارهی رشتهی اصلی» مینامند است؛ ردهای که بیشتر ستارگان را شامل میشود. درون این ستارگان، واکنشهای هستهای هیدروژن را به هلیوم همجوشی میکنند و مقادیر خارقالعادهای انرژی آزاد میشود. میان ستارگان رشتهی اصلی، رنگ توسط جرم ستاره تعیین میشود.
کارلس بادنس، استاد فیزیک و اخترشناسی میگوید: «خورشید زرد است، اما ستارگان رشتهی اصلی با جرم کمتر نارنجی یا قرمز هستند و ستارگان پرجرمتر رشتهی اصلی آبی هستند.»
خورشید با افزایش سن، بهآهستگی در حال تغییر است. وونگ میگوید: «از زمانی که وارد رشتهی اصلی شده، حدود ۱۰ درصد بزرگتر شده و بسیار بزرگتر هم خواهد شد.» با این حال، حتی با رشد اندازه، خورشید تا آخرین مرحلهی زندگیاش همچنان یک کوتوله به شمار خواهد رفت.
حدود ۵ میلیارد سال دیگر، خورشید سوخت هیدروژنی خود را از دست خواهد داد و شروع به متورم شدن میکند تا به یک غول سرخ تبدیل شود و دوران کوتوله بودن خود را پشت سر بگذارد. بادنس میگوید: «خورشید مدار زهره و شاید زمین را هم در بر خواهد گرفت و دمای سطح آن کاهش مییابد و به رنگ قرمز درخواهد آمد.»
