پیاده‌روها علیه فرمان‌ها؛ چطور دوبلین چهره شهر را تغییر داد؟

نتایج تازه‌ترین داده‌ها و نظرسنجی‌های رسمی نشان می‌دهد که شهر دوبلین با وجود افزایش تعداد خودروها در سراسر ایرلند، همچنان یکی از پایتخت‌های اروپا با کمترین وابستگی به خودرو شخصی محسوب می‌شود.

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، ساختار فشرده شهری، شبکه حمل‌ونقل عمومی گسترده و فرهنگ پیاده‌روی در این شهر موجب شده است تا دوبلین برخلاف روند ملی، جایگاه خود را به عنوان «شهر کم‌خودرو» حفظ کند. براساس گزارش جدید «سازمان ملی حمل‌ونقل ایرلند» (NTA) در سال ۲۰۲۳، گرچه در سراسر کشور خودرو همچنان اصلی‌ترین وسیله تردد است و حدود ۷۱ درصد از سفرها با خودرو انجام می‌شود، اما در دوبلین این رقم به‌مراتب پایین‌تر است. در پایتخت و حومه آن تنها ۵۴ درصد از سفرها با خودرو صورت می‌گیرد، در حالی که این رقم در مناطق روستایی به بیش از ۸۰ درصد می‌رسد.

این گزارش نشان می‌دهد که شهروندان دوبلینی بیش از هر شهر دیگری در ایرلند به پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه عمومی گرایش دارند. حدود ۳۰ درصد از سفرهای روزانه در این شهر به‌صورت پیاده انجام می‌شود و سهم اتوبوس، دوچرخه و قطار شهری (Luas) در حمل‌ونقل عمومی نیز در مجموع به بیش از ۱۲ درصد می‌رسد. همچنین ۸۱ درصد از سفرهای درون‌شهری دوبلین کمتر از ۱۰ کیلومتر است، موضوعی که استفاده از خودروی شخصی را کمتر ضروری می‌سازد.

پیاده‌روها علیه فرمان‌ها؛ چطور دوبلین چهره شهر را تغییر داد؟

با وجود این دستاوردها، داده‌های ملی نشان می‌دهد که تعداد ثبت خودروهای جدید در ایرلند در حال افزایش است. آمارها از رشد حدود ۲۷ درصدی ثبت خودروهای تازه و افزایش واردات خودروهای کارکرده حکایت دارد. در عین حال، استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی نیز در پایتخت روندی صعودی دارد؛ به‌گونه‌ای که در سال ۲۰۲۳، میزان سفر با اتوبوس در دوبلین حدود ۹ درصد بیشتر از دوران پیش از همه‌گیری کرونا گزارش شده است.

در کنار این تحولات، نظرسنجی‌های اخیر از گرایش مردم به تغییر الگوی سفر نیز خبر می‌دهند. بر اساس «شاخص گوکار» (GoCar Index 2025) که با همکاری مؤسسه تحقیقاتی Amárach انجام شده است، نزدیک به ۷۰ درصد از رانندگان ایرلندی اعلام کرده‌اند در صورت بهبود قابل توجه شبکه حمل‌ونقل عمومی حاضرند خودروی شخصی خود را کنار بگذارند. افزون بر این، ۱۵ درصد از شرکت‌کنندگان گفته‌اند در فکر فروش خودروی دوم خانوار خود هستند و حدود ۱۰ درصد نیز احتمال می‌دهند در آینده نزدیک از مالکیت خودرو به‌طور کامل صرف‌نظر کنند.

افزایش هزینه‌های سوخت، بیمه و نگهداری خودرو از دلایل اصلی این تغییر نگرش عنوان شده است. در همین حال، خدمات اشتراک خودرو نظیر GoCar نیز سهم قابل‌توجهی از بازار را در دوبلین به خود اختصاص داده‌اند؛ به‌گونه‌ای که از هر پنج نفر شهروند دوبلینی، یک نفر تاکنون از این خدمات بهره برده است و استفاده از آن میان ساکنان مجتمع‌های آپارتمانی به بیش از ۳۰ درصد رسیده است.

تحلیلگران شهری معتقدند اگرچه تمایل به کاهش مالکیت خودرو در دوبلین افزایش یافته، تحقق آن منوط به تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی، بهبود پیوستگی مسیرهای دوچرخه‌سواری و اجرای سیاست‌های حمایتی از سفرهای اشتراکی و پاک است.

پیاده‌روها علیه فرمان‌ها؛ چطور دوبلین چهره شهر را تغییر داد؟

به باور کارشناسان، آینده دوبلین به‌عنوان یکی از پایتخت‌های «کم‌خودروی» اروپا وابسته به تصمیم‌های سیاست‌گذاران در زمینه مالیات، قیمت‌گذاری پارکینگ، یارانه‌های حمل‌ونقل و گسترش زیرساخت‌های پایدار است؛ تصمیم‌هایی که می‌تواند مسیر این شهر را به‌سوی کاهش واقعی وابستگی به خودروهای شخصی تثبیت کند یا در صورت غفلت، دوباره به افزایش استفاده از خودرو بینجامد.

بدین ترتیب، دوبلین در آستانه انتخابی تعیین‌کننده قرار دارد؛ انتخاب میان حفظ هویت سبز و انسان‌محور خود یا پیوستن به موج جهانی بازگشت به خودرو.

پیشنهادی باخبر