حصاری: پژوهش «فصل انگور» ۵۰ساله است/ راوی عشق خالص، محکم و ماندگار شدیم

پدر و مادری را می‌بینم که در یک فضای سنتی بزرگ شده‌اند، اما عشق‌شان خالص، محکم و ماندگار است.

ابراهیم حصاری، کارگردان مستند کوتاه «فصل انگور» که جایزه بهترین کارگردانی مستند کوتاه را از نوزدهمین جشنواره فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» دریافت کرده است، در گفت‌وگو با میزان درباره موضوع این فیلم گفت: موضوع فیلم کرونا بود، اما در واقع کرونا حاشیه ماجراست. اصل قصه، عشقی است که بین پدر و مادرم وجود دارد. من سال‌ها شاهد این عشق بودم و خیلی دوست داشتم این حس و احساسی که همیشه جلوی چشمم بوده را ثبت کنم و اولین مستندم درباره چیزی باشد که کاملاً می‌شناسم و با آن زندگی کرده‌ام؛ یعنی پدر و مادرم. 

این کارگردان ادامه داد: خوشحالم که این فیلم چه در داخل ایران و چه در جشنواره‌های خارجی ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کرد و جوایز مختلفی هم گرفت؛ از جشنواره حقیقت که یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های مستند ایران است تا جشنواره‌های بین‌المللی مثل فلارتیانا و TRT که جایزه اول را گرفت. این بازخوردها برای من خیلی ارزشمند بود. 

حصاری درباره اهمیت پژوهش در مستندسازی عنوان کرد: پژوهش در مستند خیلی مهم است، اما پژوهش این فیلم در واقع پژوهش زیستی بود. من ۵۰ سال با این آدم‌ها زندگی کرده‌ام. یکی از مشکلات ما این است که درباره چیزهایی فیلم می‌سازیم که آن‌ها را نمی‌شناسیم، درک نکرده‌ایم و با آن‌ها زیست نداشته‌ایم. حتی اگر تکنیک بلد باشیم، وقتی به اصل ماجرا مسلط نباشیم، آن حس به مخاطب منتقل نمی‌شود. 

وی در ادامه به مفهوم درام در مستند پرداخت و گفت: این تصور که مستند درام ندارد، به نظر من اشتباه است. مگر می‌شود قصه زندگی یک آدم را تعریف کنیم و بگوییم درام ندارد؟ درام، خودِ زندگی است. مستند چیزی جز روایت درام زندگی یک انسان نیست. بعضی‌ها فکر می‌کنند اگر درام وارد مستند شود، فیلم داستانی می‌شود، در حالی که این‌طور نیست. مهم این است که از حقیقت دور نشویم، اما مستند هم باید جذاب باشد تا مخاطب را پای فیلم بنشاند. 

این کارگردان افزود: حتی در مستند حیات‌وحش هم قصه وجود دارد. وقتی یک پرنده را دنبال می‌کنید که مسیری را طی می‌کند، آن خودش یک قصه است. داشتن روایت درست، مستند را همه‌گیرتر می‌کند. 

حصاری درباره شکل‌گیری ایده فیلم در دوران کرونا گفت: خانه‌نشینی کرونا برای من فقط جرقه نبود، یک شوک بود. من برای چند لحظه احساس کردم ممکن است مادرم را از دست بدهم. مادرم بیماری‌های زمینه‌ای داشت و کرونا شوخی‌بردار نبود. همین ترس باعث شد این فرصت را غنیمت بدانم و تا وقتی هستند، ادای دینی به آن‌ها داشته باشم و قصه‌شان را ثبت کنم. 

وی ادامه داد: این فیلم برای خودم یکی از محبوب‌ترین کارهایی است که ساخته‌ام. در اکران‌های خارج از کشور، مخاطبان خیلی با فیلم ارتباط گرفتند؛ بعضی‌ها گریه می‌کردند و این برای من خیلی جذاب بود. مسئله‌ای را مطرح کردم که این روزها کمتر می‌بینیم؛ عشق و نزدیکی آدم‌ها. کرونا آدم‌ها را از هم دور می‌کرد، اما پدر من این فاصله را شکست. مراقبتش از مادرم باعث شد از آن بحران سخت عبور کنیم. 

حصاری با اشاره به وضعیت روابط خانوادگی در جامعه امروز گفت: این روزها جدایی‌ها آن‌قدر زیاد شده که حتی وقتی می‌خواهی احوال همسر یک دوست را بپرسی، مردد می‌شوی. در کنار این، من پدر و مادری را می‌بینم که در یک فضای سنتی بزرگ شده‌اند، اما عشق‌شان خالص، محکم و ماندگار است. شاید گفت‌وگوی زیادی نداشته باشند، اما نبود یکی از آن‌ها، دیگری را دچار دلگیری می‌کند. 

وی با بیان نمونه‌هایی از زندگی روزمره والدینش افزود: پدرم هیچ کاری را نمی‌گذارد مادرم انجام دهد؛ از آشپزی و شستن لباس گرفته تا کارهای ساده. یک بار آن‌ها قهر بودند، پرسیدم چرا؟ گفتند پدر رفته دیده مادر خودش لباس شسته و ناراحت شده که چرا این کار را کرده. برای دو آدم سنتی، این رفتار خیلی خاص و جالب است. 

این کارگردان درباره ارتباط شخصیت‌ها با دوربین نیز گفت: از ۳۰ سال قبل، من با دوربین کنارشان بودم. دوربین برای آن‌ها غریبه نبود و بخشی از من محسوب می‌شد. به همین دلیل جلوی دوربین راحت بودند. نزدیک شدن به یک رابطه خصوصی زن و شوهری با دوربین کار خیلی سختی است، مخصوصاً برای اولین مستند، اما این اعتماد کمک بزرگی به من کرد. 

حصاری در پایان تأکید کرد: موفقیت‌های این فیلم را مدیون همین شخصیت‌ها هستم. صداقت و عشق واقعی آن‌ها چیزی بود که مخاطب با آن ارتباط گرفت. 

انتهای پیام/