به گزارش همشهری آنلاین، شواهد حاصل از آزمایشهای بالینی، تحقیقات حیوانی و بررسیهای نظارتی، رنگهای خاصی را به تغییرات رفتاری و واکنشهای آلرژیک مرتبط میدانند. محققان در این تحقیق به بررسی رنگهای خوراکی رایج در غذاهای بستهبندی شده، ارتباط بالقوه آنها با اختلال کمتوجهی یا بیشفعالی، واکنشهای آلرژیک و تنفسی، تعاملات میکروبیوم روده در کودکان و جایگزینهای طبیعی برای این رنگها پرداختند.
رنگهای خوراکی
افزودنیهای رنگی مصنوعی، اغلب بهدلیل رنگهای زنده، پایدار و ظاهر یکنواختشان در غذاها و نوشیدنیهای فرآوری شده استفاده میشوند. رایجترین رنگهای دارای گواهی شامل قرمز شماره ۴۰ (قرمز آلوورا)، زرد شماره پنج (تارترازین)، زرد شماره ۶ (زرد غروب خورشید) و آبی شماره یک (آبی درخشان) هستند.
رنگ قرمز شماره ۴۰ در نوشیدنیهای ورزشی، آبنبات، چاشنیها و غلات صبحانه و رنگ زرد شماره پنج در آبنبات، نوشابه، چیپس، پاپ کورن و غلات صبحانه استفاده میشود. رنگ زرد شماره ۶ اغلب در آبنبات، سسها، محصولات پخته شده و میوههای کنسرو شده یافت میشود، در حالی که رنگ آبی شماره یک در بستنی، نخود فرنگی کنسرو شده، سوپهای بستهبندی شده، بستنی یخی و پوشش روی شیرینی وجود دارد. این رنگها توسط سازمانهای نظارتی اصلی برای استفاده تایید شدهاند، هرچند کاربردهای مجاز و الزامات برچسبگذاری آنها با توجه به حوزه قضایی متفاوت است.
متابولیسم و جذب در کودکان
کودکان در مقایسه با بزرگسالان، بهدلیل توده بدنی کمتر و مصرف بیشتر غذاهای غنی از رنگ، مواجهه بیشتری با رنگهای مصنوعی متناسب با وزن خود دارند. عدم بلوغ رشدی آنزیمهای کبدی و سیستمهای انتقال رودهای میتواند تبدیل زیستی و حذف را تغییر دهد و بهطور بالقوه باعث افزایش مواجهه سیستمیک با متابولیتهای رنگ شود. در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، الگوهای غذایی محدودکننده ممکن است خطر کمبود ریزمغذیها، ازجمله کمبود روی را افزایش دهد که میتواند دفاع آنتیاکسیدانی با واسطه «متالوتیونین»، نوعی پروتئین را مختل کند.
مصرف محصولات با غلظت رنگ بالا مانند شربتها، پاستیلها و نوشیدنیهای با رنگ روشن میتواند میزان جذب را در برخی از کودکان به آستانههای قابل قبول دریافت روزانه نزدیک یا بیشتر کند. در مجموع، جذب نسبی بالاتر و ظرفیت سمزدایی در حال تکامل کودکان، آنان را نسبت به بزرگسالان در برابر رنگهای با کد FD&C حساستر میکند. کد FD&C این مفهوم را دارد که برای استفاده در غذا، دارو و محصولات آرایشی-بهداشتی مجاز است.
در این باره:
کدام پاستیل ها برای کودکان مناسب ترند؟ | همه آنچه باید درباره پاستیل بدانید + روش تهیه پاستیل خانگی
بایدها و نبایدهای تغذیه کودک بیشفعال برای کنترل رفتار و انرژی
اختلال کمتوجهی یا بیشفعالی و رفتار
سیگنالینگ دوپامین و آزادسازی هیستامین با واسطه سیستم ایمنی بهعنوان مکانیسمهای بالقوهای مطرح شدهاند که از طریق آنها رنگهای غذایی ممکن است بر برانگیختگی و رفتار در کودکان مستعد تاثیر بگذارند. اریتروسین (قرمز شماره ۳) بهدلیل اثرات آن بر سیگنالدهی تیروئید و پیامدهای عصبی-رفتاری مورد بررسی قرار گرفته است.
دفتر ارزیابی خطرات بهداشت محیط کالیفرنیا، بررسی سیستماتیک از ۲۷ کارآزمایی بالینی کودکان را انجام داد و دریافت که ۱۶ مورد از این کارآزماییها، شواهدی از ارتباط بین مواجهه با رنگهای مصنوعی و پیامدهای نامطلوب رفتاری را گزارش کردهاند و ۱۳ مورد تاثیرات آماری معنیداری را نشان دادهاند. سه تحقیق سمشناسی حیوانی، پشتیبانی همگرا از این یافتهها ارائه کردند و احتمال بیولوژیکی را تقویت کردند.
واکنشهای آلرژیک
رنگهای آزو مانند تارترازین میتوانند در داخل بدن به آمینهای آروماتیک تبدیل شوند که ممکن است بهعنوان حساسکننده عمل کنند. گزارشهای بالینی، ایجاد کهیر، خارش و علائم شبیه آسم را پس از مواجهه، در افراد حساس مشخص کردند. تحقیقات بر روی کودکان بهطور مداوم واکنشهای آلرژیک و شبه آلرژیک مرتبط با مصرف رنگ مصنوعی، بهویژه در کودکانی که بیماریهای زمینهای آتوپیک دارند را گزارش میکنند.
تعاملات میکروبیوم روده
رنگهای آزو میتوانند قبل از جذب توسط آزوردوکتازهای (آنزیم کاهنده پیوند آزو) میکروبی روده تجزیه شوند. دفتر ارزیابی خطرات بهداشت محیط کالیفرنیا تاکید کرده است که این متابولیتهای مشتقشده از میکروب بهدلیل پتانسیل تاثیرگذاری بر محور روده-مغز، نیاز به ارزیابی سمشناسی بیشتری دارند.
تحقیقات روی جوندگان، اختلال میکروبیوم، التهاب روده و استرس اکسیداتیو را پس از قرار گرفتن مزمن در معرض برخی از رنگهای مصنوعی آشکار میکند که نشاندهنده مکانیسمهای بالادستی قابل قبول برای اثرات سیستمیک و عصبی-رفتاری است.
سرطانزایی
برخی از رنگها، از جمله اریتروسین و آمارانت، اثرات ژنوتوکسیک (توانایی یک ماده برای آسیب رساندن به دیانای) یا تشدیدکننده تومور را در مدلهای حیوانی در دوزهای بالا نشان دادهاند. میزان مصرف روزانه فعلی اغلب با استفاده از تحقیقات سمشناسی قدیمیتر تعیین شده که اهداف عصبی-رفتاری یا مرتبط با میکروبیوم را ارزیابی نمیکردند و همین امر موجب شده است که درخواستهایی برای ارزیابی مجدد با استفاده از روشهای مدرن مطرح شود.
جایگزینهای بدون رنگ
رنگ قرمز چغندر (بتنین، E۱۶۲) رنگهای صورتی تا قرمز ایجاد میکند و برای محصولات لبنی، شیرینیها و غلات مناسب است. هرچند واکنشهای آلرژیک نادر گزارش شده است، اما میزان جذب روزانه آن ثابت نشده و جذب آن کم و دفع آن از طریق ادرار سریع است.
عصاره زردچوبه (کورکومین، E۱۰۰) رنگ زرد تا نارنجی-زرد ایجاد میکند و سمیت کمی، با میزان جذب روزانه ثابت ۱۵.۷۵ میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن دارد.
عصاره پاپریکا (کاپسانتین/کاپسوروبین، E۱۶۰c) رنگهای زرد تا قرمز ایجاد میکند و میزان جذب روزانه آن ۲۴ میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن است.
راهنماییهای عملی برای والدین
والدین میتوانند با خواندن فهرست مواد تشکیلدهنده برای رنگهای FD&C مانند قرمز شماره ۴۰، زرد شماره پنج، زرد شماره ۶، آبی شماره یک و آبی شماره دو، میزان مواجهه با رنگ را کاهش دهند و در صورت دسترسی، باید فرمولاسیونهای بدون رنگ داروها و مکملها انتخاب شوند. نتایج ارزیابیهای مواجهه نشان میدهد که یک وعده از برخی نوشیدنیها میتواند بخش قابلتوجهی از میزان جذب روزانه برای قرمز شماره ۴۰ در کودکان را تشکیل دهد که بر اهمیت جذب تجمعی تاکید میکند.
