چرا بعد از گریه حالمان بهتر می‌شود؟
بعد از گریه، ناگهان آرام می‌شویم. اما چه اتفاقی درون بدن می‌افتد که غم جایش را به آرامش می‌دهد؟ علم پاسخ شگفت‌انگیزی برای این سؤال دارد.
همه ما بارها شنیده‌ایم که گریه نشانه ضعف است و حتی گفته شده «مرد که گریه نمی‌کند». اما حقیقتی که علم و تجربه روزمره نشان می‌دهد، کاملاً برعکس است: گریه، یکی از قدرتمندترین واکنش‌های طبیعی انسان برای مدیریت فشارهای روانی و جسمانی است.
اشک‌ها، پیام‌آور احساسات عمیق ما هستند و وقتی به درستی تجربه شوند، نه تنها بار روانی را سبک می‌کنند، بلکه می‌توانند ذهن و بدن را به آرامش برسانند، عملکرد مغز را بهبود بخشند و حتی توانایی مدیریت هیجانات را تقویت کنند.
اشک؛ وسیله‌ای برای کاهش فشار روانی
مطالعات نشان داده‌اند که گریه باعث کاهش سطح کورتیزول، هورمون استرس، می‌شود و فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر، بدن پس از گریه، وارد حالت آرامش می‌شود و فشارهای روانی تخلیه می‌گردد.
پژوهشی در سال ۲۰۱۰ در مجله Cognition and Emotion نشان داد افرادی که گریه می‌کنند، پس از تجربه موقعیت‌های استرس‌زا، احساس آرامش و کاهش تنش بیشتری دارند. همچنین، تحقیق دیگری در University of South Australia نشان داد که گریه به کاهش فشار خون و تنش عضلانی کمک می‌کند و می‌تواند یک مکانیسم طبیعی برای جلوگیری از اضطراب مزمن باشد.
گریه و سلامت مغز و قلب
گریه نه تنها به آرامش روانی منجر می‌شود، بلکه تأثیرات فیزیولوژیک قابل‌توجهی بر بدن دارد. هنگام گریه، بدن مقدار زیادی اندورفین ترشح می‌کند؛ موادی شیمیایی که به طور طبیعی موجب تسکین درد و بهبود خلق‌وخو می‌شوند. به همین دلیل، بسیاری از افراد پس از گریه احساس سبکی، رهایی و حتی سرخوشی خفیفی را تجربه می‌کنند.
از نظر فیزیولوژیکی، گریه باعث کاهش ضربان قلب و فشار خون می‌شود و بدن را از حالت تنش به وضعیت آرامش منتقل می‌کند. این فرآیند به ویژه در افرادی که دچار اضطراب‌های مزمن یا فشارهای عصبی هستند، می‌تواند مانند یک تنظیم‌کننده طبیعی برای سیستم عصبی عمل کند.
از سوی دیگر، تخلیه هیجانات از طریق گریه، تمرکز ذهنی را افزایش می‌دهد و به مغز فرصت بازسازی و پردازش دوباره احساسات را می‌دهد.
پژوهشی که در مجلهBiological Psychology منتشر شد نشان می‌دهد افرادی که به‌صورت طبیعی و بدون سرکوب احساسات خود گریه می‌کنند، در مدیریت هیجانات، تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی و بازگشت از استرس عملکرد بهتری دارند. به عبارت دیگر، اشک‌ها نه تنها باری از دل برمی‌دارند، بلکه به تعادل سیستم عصبی و سلامت قلب و مغز کمک می‌کنند.
گریه؛ مهارتی برای مدیریت هیجانات
گریه سالم می‌تواند به ما کمک کند احساسات خود را بهتر بشناسیم و مدیریت کنیم. پژوهش‌های روانشناسی نشان داده است که افرادی که به طور منظم گریه می‌کنند، درک عاطفی و همدلی بیشتری با دیگران دارند و به همین دلیل در روابط اجتماعی خود موفق‌تر عمل می‌کنند. گریه، در واقع نوعی تخلیه سالم هیجانی است که به فرد کمک می‌کند خشم، غم و فشار روانی را به شیوه‌ای طبیعی و بی‌خطر رها کند، بدون اینکه این احساسات درونی انباشته شوند یا به شکل رفتارهای پرخطر بروز پیدا کنند.
به همین دلیل، بسیاری از روان‌شناسان امروزه گریه را نه نشانه ضعف، بلکه نوعی هوش هیجانی بالا می‌دانند. کسی که می‌تواند احساسات خود را بشناسد، بیان کند و از طریق گریه آرام شود، در واقع در مسیر تعادل روانی گام برمی‌دارد. بنابراین، گریه را باید به عنوان مهارتی برای خودشناسی و سلامت روان شناخت؛ مهارتی که اگر به درستی درک شود، می‌تواند به ما کمک کند زندگی عاطفی سالم‌تر و روابط انسانی عمیق‌تری داشته باشیم.
گریه، وقتی به‌درستی تجربه شود، می‌تواند نقش یک داروی طبیعی برای روان انسان داشته باشد. برای اینکه اثرات مثبت آن کامل‌تر و عمیق‌تر شود، لازم است شرایطی فراهم شود که فرد بتواند بدون فشار یا قضاوت، احساسات خود را آزادانه بیان کند. شناخت دقیق هیجانات و دلیل ناراحتی یا غم پیش از گریه، باعث می‌شود تخلیه روانی کامل‌تر باشد و فرد پس از گریه احساس آرامش واقعی کند.
به هر ترتیب، گریه یک ابزار طبیعی و تکاملی برای کاهش استرس، بهبود خلق و خو و حفظ سلامت روان است. هر بار که فرد اشک می‌ریزد، بخشی از فشارهای پنهان درونش آزاد می‌شود و ذهن و بدن فرصتی برای بازسازی می‌یابند.
