به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، ویتییر شهری کوچک در جنوب آلاسکا است و بهدلیل ویژگی منحصربهفرد خود شهرت پیدا کرده است که حدود ۸۵ درصد جمعیت آن در یک ساختمان ۱۴ طبقه بهنام برج بگیش (Begich Towers) زندگی میکنند. این ساختمان نهتنها محل سکونت مردم، بلکه میزبان کلیسا، اداره پلیس، دفتر شهردار، فروشگاه مواد غذایی و حتی مدرسهای است که از طریق تونل زیرزمینی به آن متصل شده است. تاریخچه این شهر به دوران جنگ جهانی دوم و حضور ارتش آمریکا بازمیگردد و امروز بهعنوان نمونهای برجسته از «شهر زیر یک سقف» شناخته میشود.
داستان ویتییر در سال ۱۹۴۱ آغاز شد، زمانی که ژنرال سایمون جونیور به دنبال مکانی برای احداث پایگاه مخفی نظامی بود. این پایگاه قرار بود نیروها و تجهیزات را به شهرهای استراتژیک آلاسکا منتقل کند. ویتییر بهدلیل داشتن بندر عمیق که یخ نمیزد، بهترین گزینه برای محافظت طبیعی در برابر حملات هوایی و توپوگرافی نامناسب برای رادار بود. پایگاه H-۱۲ در این مکان ساخته شد و بیش از ۱۲۰۰ نفر را در خود جای داد، اما وجود آن محرمانه و ورود غیرنظامیان ممنوع بود.

پس از پایان جنگ جهانی دوم، ارتش قصد داشت پایگاه را برچیند، اما آغاز جنگ سرد موجب شد تصمیم تغییر کند و تأسیسات تقویت شوند. در نتیجه، ساختمان ۶ طبقه باکنر با امکاناتی چون سالن بولینگ و زندان ساخته شد و سپس در سال ۱۹۵۷ ساختمان ۱۴ طبقه هاج بنا شد که بعدها به برج بگیش تغییر نام داد. زلزله سال ۱۹۶۴ بندر و راهآهن را تخریب کرد و ارتش عقبنشینی کرد؛ ساختمان باکنر متروکه شد اما برج بگیش همچنان باقی ماند. نام شهر نیز به افتخار شاعر قرن نوزدهم، جان گرینلیف ویتییر انتخاب شد.
ارتباط این شهر با گذشته نظامی همچنان پررنگ است. آمار نشان میدهد تعداد کهنهسربازان جنگ ویتنام در ویتییر سه برابر بیشتر از سایر جنگهاست. دادههای جالب دیگری نشان میدهند که در سال ۲۰۲۳، میانگین سن در ویتییر ۲۹.۸ سال بوده و درآمد متوسط خانوار به ۵۷ هزار و ۱۸۸ دلار رسیده که نسبت به سال ۲۰۲۲ (۴۸ هزار و ۸۲۸ دلار) افزایش ۱۷ درصدی داشته است. اقتصاد ویتییر در مجموع ۲۲۰ نفر را به کار گرفته است و مهمترین صنایع آن حملونقل و انبارداری با ۳۹ نفر، املاک با ۳۶ نفر و تولید با ۳۰ نفر است.

ارزش متوسط ملک در ویتییر ۸۳ هزار و ۵۰۰ دلار است که ۲۷ درصد میانگین ملی ۳۰۳ هزار و ۴۰۰ دلار است. نرخ مالکیت خانه در ویتییر ۳۵.۳ درصد است که پایینتر از میانگین ملی ۶۵ درصد قرار دارد. نکته قابل توجه این است که متوسط زمان رفتوآمد در این شهر فقط ۶.۷۴ دقیقه است و همین مسئله موجب شده است که ۲۷.۹ درصد ساکنان ترجیح دهند پیاده به محل کار بروند و در نتیجه تعداد خودروهای هر خانوار کمتر از میانگین ملی باشد؛ بهطور متوسط هر خانوار فقط یک خودرو دارد که بسیار کمتر از میانگین ملی است.
چرا فقط یک ساختمان؟
مردم ویتییر در سال ۱۹۷۳ تصمیم گرفتند تأسیسات نظامی باقیمانده و برج هاج را که بعدها به برج بگیش تغییر نام داد، خریداری کنند و زندگی روزمره خود را در آنها گسترش دهند. امروز جمعیت شهر ۲۴۷ نفر است؛ از این میان حدود ۱۸۰ نفر در برج بگیش سکونت دارند و باقی در مجتمع ویتییر مانور زندگی میکنند. پس از خروج ارتش در دهه ۱۹۶۰، جمعیت شهر بهطور تقریبی ثابت مانده و تغییرات چشمگیری نداشته است. در دورهای، برج بگیش محل سکونت نفتسالاران بود، اما با سقوط قیمت نفت در دهه ۱۹۸۰ ترکیب جمعیت تغییر کرد و مهاجرانی از ساموآی آمریکا، گوام، فیلیپین و هاوایی به این شهر کوچک آمدند.

شرایط آبوهوایی سخت ویتییر با بادهایی که سرعتشان به ۹۶ کیلومتر در ساعت میرسد، بارش برف سنگین تا ارتفاع ۶ متر و سرمای طاقتفرسای زمستان با دمای میانگین منفی ۲۱ درجه، دلیل اصلی تمرکز زندگی در یک ساختمان واحد است. این سبک زندگی قوانین خاص خود را دارد؛ هزینههای ماهانه شامل آب، برق و فاضلاب است و برای دفع زباله مقررات دقیقی وجود دارد، از جمله الزام به قرار دادن آنها در طبقه دوم با وزن مشخص. برج بگیش امکاناتی همچون انبار و رختشویخانه را در اختیار ساکنان قرار میدهد، هرچند استفاده از آنها نیازمند ثبتنام در لیست انتظار است. این مجموعه قوانین و شرایط، زندگی در برج بگیش را به تجربهای متفاوت و منحصربهفرد تبدیل کرده است.
آرکولوژی و تراکم شهری
برج بگیش نمونهای واقعی از آن چیزی است که معمارانی همچون لوکوربوزیه و فرانک لوید رایت در نظریههای خود تصور میکردند: فشردهسازی زندگی شهری در یک ساختمان واحد. حتی پروژههای مدرن همچون مجموعه «دی روتردام» با وجود ترکیب واحدهای مسکونی، اداری و هتل، به اندازه ویتییر به مفهوم «شهر زیر یک سقف» نزدیک نشدهاند. برخی کارشناسان این مدل را نمونهای از «آرکولوژی» میدانند که به دنبال تراکم، یکپارچگی و سهبعدیسازی شهرهاست تا تعادلی میان فعالیتهای انسانی و محیط زیست برقرار شود.

برج بگیش از سه بلوک ۱۴ طبقه تشکیل شده است و ۱۹۷ آپارتمان دارد. سه طبقه نخست به دفاتر و فروشگاهها اختصاص یافته است و کلینیک کوچکی نیز در طبقه سوم قرار دارد. خدمات شهری همچون اداره پست، فروشگاه مواد غذایی، اداره پلیس و دفتر شهردار در همین ساختمان ارائه میشوند. کلیسای متدیست، رختشویخانه و یک هتل در طبقات بالایی، بخشی از امکانات این برج و البته شهر هستند. مدرسه شهر از طریق تونل زیرزمینی به برج متصل است و حدود ۵۰ کودک در آن تحصیل میکنند. شبکه راهروها و آسانسورها کل ساختمان را به هم پیوند داده و یک شهر کوچک در قالب یک ساختمان شکل گرفته است.
با وجود جذابیت این سبک زندگی، ساکنان از برخی مشکلات نیز سخن میگویند. برج بگیش همچنان ویژگیهای نظامی اولیه خود را حفظ کرده است؛ کمدهای فلزی، کانترهای قدیمی و رنگ سبز ارتشی هنوز باقی ماندهاند. تأسیسات گرمایشی نیز ناکافی بودند؛ تنها دو دیگ بخار برای ۱۸۰ نفر وجود داشت که یکی از آنها خراب شد. در نهایت با کمک سه میلیون دلار از وزارت کشاورزی آمریکا، دیگ سوم اضافه شد و ساختمان بازسازی شد.

ورود به ویتییر از طریق تونل چهار کیلومتری آنتون اندرسون ممکن است که طولانیترین تونل در آمریکای شمالی است و بهدلیل یکطرفه بودن، حرکت خودروها و قطارها در آن با زمانبندی دقیق کنترل میشود. این تونل در تابستان از ساعت ۵:۳۰ صبح تا ۱۱:۱۵ شب و در زمستان از ۷ صبح تا ۱۰:۴۵ شب باز است. بندر ویتییر نیز نقش مهمی در حملونقل دارد و علاوهبر کشتیهای باری و ماهیگیری، محل توقف کشتیهای کروز است. در تابستان، هزاران گردشگر برای دیدن یخچالهای طبیعی و مناظر بکر به این شهر میآیند؛ در سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۲۹ هزار مسافر از طریق کشتیهای کروز وارد ویتییر شدند.
این شهر کوچک در حال اجرای برنامهای بهنام «طرح جامع حملونقل ویتییر» است که هدف آن توسعه گردشگری و حملونقل و کاهش مشکلات ترافیکی است. این طرح با رویکرد مشارکتی پیش میرود و از ساکنان، گردشگران و صاحبان کسبوکار دعوت شده است تا نظرات خود را از طریق پرسشنامه ارائه دهند. به نظر میرسد ویتییر، با وجود اندازه کوچک و شرایط ویژه، همچنان به دنبال آیندهای پایدار و متناسب با نیازهای جامعه خود است.


