شهباز شریف کیست؟| چهره‌ای پرنفوذ در سیاست مدرن پاکستان که به تهران آمد
رویداد۲۴ | شهباز شریف، سیاستمدار برای بار دوم در مارس ۲۰۲۴ به‌عنوان نخست‌وزیر پاکستان انتخاب شد. این دومین دوره نخست‌وزیری او پس از دوره نخست بین آوریل ۲۰۲۲ تا آگوست ۲۰۲۳ است. وی که همواره در خط مقدم تحولات سیاسی، اقتصادی و امنیتی پاکستان حضور داشته، مسیر پر فراز و نشیبی را در سیاست طی کرده است.
شهباز شریف در ۲۳ سپتامبر ۱۹۵۱ در لاهور متولد شد. او از خانواده‌ای تاجر و صنعتی‌زاده است که اصالتاً از کشمیر به پنجاب مهاجرت کرده بودند. پدرش، محمد شریف، کارآفرینی موفق بود که بعد‌ها با تأسیس گروه صنعتی اتفاق، یکی از ستون‌های اقتصادی خانواده شد. تحصیلات شهباز در مدرسه سنت‌آنتونی و دانشگاه دولتی لاهور، او را به سیاستمداری تحصیل‌کرده و آشنا با زبان‌های مختلف از جمله اردو، پنجابی، سندی، انگلیسی، آلمانی و عربی بدل کرد.
عضویت شهباز شریف در مجلس ایالتی پنجاب
فعالیت سیاسی شهباز از سال ۱۹۸۸ با عضویت در مجلس ایالتی پنجاب آغاز شد. او در سال ۱۹۹۰ به مجلس ملی راه یافت و در ۱۹۹۳ بار دیگر به مجلس پنجاب بازگشت و رهبر اپوزیسیون شد. اما نقطه‌عطف کارنامه سیاسی او در فوریه ۱۹۹۷ بود، زمانی که برای نخستین بار به‌عنوان سیزدهمین وزیر‌اعلی پنجاب انتخاب شد. او با تمرکز بر توسعه، امنیت و رفاه، مجموعه‌ای از اصلاحات و پروژه‌های عمرانی را به اجرا گذاشت و جایگاه ویژه‌ای در میان شهروندان پیدا کرد.
برکناری شهباز شریف از قدرت با کودتای نظامی ۱۹۹۹
کودتای نظامی ۱۹۹۹ به رهبری پرویز مشرف موجب برکناری او از قدرت و تبعید خانواده شریف به عربستان شد. شهباز تا سال ۲۰۰۷ در تبعید بود. در این مدت با اتهاماتی مانند مشارکت در قتل‌های ساختگی مواجه شد، اما سرانجام از اتهامات تبرئه شد. بازگشت او به پاکستان سرآغاز فصل جدیدی از فعالیت‌های سیاسی بود.
بیشتر بخوانید: مسعود اظهر کیست؟ |رهبر جهادی بنیادگرا و آتش بیار کلیدی جنگ هند و پاکستان
در سال ۲۰۰۸، پس از پیروزی حزب مسلم‌لیگ-نواز در پنجاب، شهباز برای بار دوم به‌عنوان وزیر‌اعلی انتخاب شد. او در دوران دوم و سپس سوم خود (۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸) همچنان توسعه‌گرایی را در صدر برنامه‌ها قرار داد. پروژه‌های متروی لاهور، احداث زیرساخت‌های آموزشی و بهداشتی و ایجاد اصلاحات در نظام اداری، از جمله اقدامات برجسته‌اش به‌شمار می‌روند. شهباز به عنوان چهره‌ای عمل‌گرا و مدیری مقتدر شهرت یافت.
پس از کنار رفتن نواز شریف از قدرت در پی پرونده پاناما، شهباز ریاست حزب مسلم‌لیگ (ن) را بر عهده گرفت و در انتخابات ۲۰۱۸ به‌عنوان رهبر اپوزیسیون به مجلس ملی رفت. او در این دوره، هم به‌عنوان رئیس کمیته حسابرسی ملی و هم به‌عنوان منتقد سرسخت دولت وقت به فعالیت ادامه داد. بازداشت او توسط نهاد‌های قضایی به‌اتهام پول‌شویی، جنجال‌برانگیز شد؛ هرچند نهایتاً دادگاه در اکتبر ۲۰۲۲ او را بی‌گناه اعلام کرد.
دوران نخست وزیری شهباز شریف
در آوریل ۲۰۲۲، با رأی عدم اعتماد علیه عمران خان، شهباز شریف به‌عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد. دوره نخست او در شرایط بحران اقتصادی، تورم شدید، کاهش ذخایر ارزی و ناآرامی‌های داخلی سپری شد. تلاش‌های او برای دریافت کمک از صندوق بین‌المللی پول و بهبود روابط با آمریکا و چین نتایج محدودی به همراه داشت، اما شجاعت او در مواجهه با بحران‌ها، مورد تحسین تحلیلگران داخلی و خارجی قرار گرفت.
پس از انتخابات عمومی فوریه ۲۰۲۴ که به عدم اکثریت مسلم‌لیگ-نواز انجامید، شهباز شریف با تشکیل ائتلافی متشکل از احزاب مردمی پاکستان، متحد قومی، حزب مسلم‌لیگ (ق)، حزب استحکام پاکستان و حزب عوامی بلوچستان، بار دیگر به قدرت رسید. وی در ۳ مارس ۲۰۲۴ با کسب ۲۰۱ رأی، برای دومین بار به‌عنوان نخست‌وزیر سوگند یاد کرد.
دولت دوم او با تحولات مهمی همراه بود. میزبانی اجلاس سازمان همکاری شانگهای در ۲۰۲۴، ابتکار‌های جدیدی در حوزه امنیت ملی نظیر عملیات "عزم استحکام"، و تلاش برای اصلاحات در نظام قضایی کشور از جمله اقدامات دولت او بود. هرچند این اصلاحات با انتقادات گسترده از سوی اپوزیسیون و اعتراضات مردمی مواجه شد و گزارش‌هایی از بازداشت‌های گسترده منتشر گردید. یکی دیگر از اقدامات جنجال‌برانگیز دولت، ادامه ممنوعیت غیررسمی شبکه اجتماعی توئیتر (اکس) و راه‌اندازی فایروال اینترنتی بود که با انتقاد‌های گسترده فعالان دیجیتال و اقتصادی مواجه شد.
سیاست شهباز شریف در حوزه سیاست خارجی
در حوزه سیاست خارجی، شهباز نقش محوری در بحران ۲۰۲۵ میان هند و پاکستان ایفا کرد. پس از حمله پاهالگام، شهباز فرمان مقابله داد و بحران منجر به آتش‌بس شد. این درگیری با پیروزی راهبردی پاکستان پایان یافت و شهباز روز پیروزی را با اعلام "یوم‌تشکر" جشن گرفت، حرکتی که موجب افزایش محبوبیت او در میان اقشار مختلف جامعه شد.
با وجود چالش‌های متعدد در عرصه اقتصاد، سیاست و امنیت، شهباز شریف توانست با بهره‌گیری از تجربه چند دهه‌ای خود، انسجام نسبی در ساختار قدرت ایجاد کند. هرچند با ادامه اعتراضات مردمی، فشار‌های اقتصادی و انتقادات از نحوه اداره کشور، مسیر پیش‌روی او چندان هموار نیست، اما نقش او در سیاست پاکستان همچنان تعیین‌کننده و کلیدی باقی مانده است.
شهباز شریف، با کارنامه‌ای پر از تحولات، بحران‌ها و دستاوردها، بدون شک یکی از تأثیرگذارترین شخصیت‌های تاریخ معاصر پاکستان به‌شمار می‌رود.
