به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، طبق جدیدترین گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در سال ۲۰۲۵ با عنوان آموزش در یک نگاه ( Education at a Glance)، بیشترین تعداد دانشجویان کارشناسیارشد جهان در رشتههای مرتبط با کسبوکار و حقوق تحصیل میکنند. این دو حوزه که بیشتر با مهارتهای مدیریتی و اشتغال در موقعیتهای ارشد اقتصادی پیوند دارند، در بخش بزرگی از کشورهای عضو OECD بهعنوان انتخاب نخست دانشجویان شناخته میشوند.
در کشورهای گوناگون از جمله استرالیا، فرانسه، بریتانیا، کلمبیا، مکزیک و لوکزامبورگ، رشتههای کسبوکار و حقوق بیشترین سهم از دانشجویان کارشناسیارشد را به خود اختصاص دادهاند. برای مثال در لوکزامبورگ ۶۲ درصد از دانشجویان این مقطع در این رشتهها تحصیل میکنند. این روند بیانگر آن است که تحصیل در این حوزهها با هدف ارتقای شغلی، دستیابی به موقعیتهای مدیریتی و افزایش فرصتهای بینالمللی همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است.
با این حال همه کشورها پیرو این الگو نیستند و بعضی از آنها تفاوتهای قابل توجهی نشان میدهند. در ژاپن، رشته مهندسی با سهم ۳۳ درصدی در صدر انتخابهای دانشجویان ارشد قرار دارد. این امر بازتابی از ساختار صنعتی پیشرفته و تمرکز اقتصادی این کشور بر فناوری است. در سوئد نیز مهندسی با سهم ۲۳ درصدی جایگاه نخست را دارد، در حالی که در اسپانیا و نروژ رشتههای آموزش و تربیت معلم بیشترین محبوبیت را میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دارند.

در ایالات متحده آمریکا نیز رشته سلامت با سهمی برابر با رشتههای کسبوکار و حقوق (۲۶ درصد) از جایگاه ویژهای برخوردار است که میتوان دلیل آن را افزایش تقاضا برای خدمات درمانی و مراقبتی در جامعهای با جمعیت سالمند دانست. در کشورهایی همچون برزیل نیز رشتههای میانرشتهای یا «سایر حوزهها» بیشترین حضور را دارند که نشاندهنده تنوع ساختار آموزش عالی و تمایل به حوزههای پژوهشمحور است.
تفاوت میان کشورها در انتخاب رشتههای تحصیلات تکمیلی بهطور عمده ناشی از چند عامل است که مورد نخست، ساختار اقتصادی و نیاز بازار کار محسوب میشود. کشورهایی با محوریت صنعتی، تمایل بیشتری به مهندسی دارند، در حالی که کشورهای خدماتمحور بهطور معمول بر آموزش مدیریتی و بازرگانی تمرکز میکنند. عامل دوم، فرهنگ آموزشی و سنتهای آکادمیک است که در کشورهایی همچون اسپانیا و نروژ، آموزش و تربیت معلم را در کانون توجه قرار میدهدو سوم، تغییرات جمعیتی بهویژه در کشورهایی با جمعیت سالخورده همچون ژاپن و آمریکاست که بهدنبال آن افزایش تقاضا در بخش سلامت موجب رشد این حوزه شده است.

تصویر جهانی آموزش کارشناسیارشد در سالهای اخیر نشان میدهد که مسیر تحصیلات تکمیلی به سمت مهارتهای کاربردی و اشتغالمحور بهویژه در زمینههای مدیریت و حقوق رفته است. با این وجود مهندسی، آموزش و سلامت نیز بسته به شرایط فرهنگی و اقتصادی کشورهای مختلف جایگاه مهمی پیدا کردهاند. این تفاوتها نشان میدهد هرچند تحصیلات تکمیلی در بسیاری از کشورها بهدنبال تقویت مهارتهای بازار کار است، زمینههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هنوز نقش تعیینکنندهای در شکلگیری انتخابهای دانشجویان ایفا میکنند.


