فرارو-طی هفته‌های اخیر و پس از موضع گیری‌های تند دونالد ترامپ و سپس سخنان مقام معظم رهبری درباره مذاکرات، توجه برخی کارشناسان حوزه سیاست خارجی به سمت تقویت مذاکرات با اروپا تغییر کرده است، با این وجود، مذاکره با اروپا نیز منتقدانی دارد.

به گزارش فرارو، تنش‌های بین اروپا و آمریکا در موضوع اوکراین، برخی از معتقدان به لزوم تسریع مذاکرات به اروپا را قانع کرده است باید سرعت مذاکرات با تروئیکا را به ویژه به عنوان اقدامی پیشگیرانه از فعال سازی اسنپ بک افزایش داد. با این وجود تحریم‌های پس از جنگ اوکراین و عدم پیشرفت مذاکرات با اروپا از دید برخی دیگر، اعتماد به پیشرفت مذاکرات با اروپا را از بین برده است.

برخی رسانه‌های منتقد مذاکرات از جمله روزنامه کیهان نیز، مذاکره با اروپا را مصداقی از خیانت ارزیابی کرده‌اند. با توجه به این شرایط، محمد صادق کوشکی، استاد دانشگاه تهران و فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌و‌گو با فرارو، به برخی از پرسش‌ها در این زمینه پاسخ داده است:

اروپایی‌ها موازی با مذاکره ما را تحریم کرده‌اند

محمدصادق کوشکی به فرارو گفت: «اگر مواضع دولت‌های اروپایی را طی ماه‌های اخیر بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که هرچند دولت‌های اروپایی حاضر به نوعی از مذاکره شده‌اند و در ۲ نوبت، مذاکرات برگزار شده است، اما واقعیت این است که موضع اروپایی‌ها به شکل عملی، موضعی بسیار خصمانه است. در طول ۳ ماه اخیر، شاهد بودیم که اروپایی‌ها هم به شکل نمادین و هم به شکل عملی، تحریم‌هایی پی در پی را متوجه کشورمان کردند. از جمله این تحریم‌ها می‌توان به ممنوعیت پرواز‌های خطوط هوایی ایران به اروپا اشاره کرد. این نوع اقدامات و رفتار‌ها نشان می‌دهد اروپایی‌ها در مذاکره به دنبال تفاهم نیستند. درواقع موازی با مذاکراتی که ما با طرف‌های اروپایی داشتیم، آن‌ها در هر مرحله، یک تحریم را با بهانه‌های غیرواقعی اعلام کردند. برای مثال بهانه کردند که ایران، سامانه‌های موشکی به روسیه داده، زلنسکی می‌گوید چنین اتفاقی نیفتاده، اما اروپایی‌ها می‌گویند این اتفاق افتاده است و ما به همین دلیل، تحریم‌هایی را متوجه ایران می‌کنیم. یعنی حتی رئیس جمهور فعلی اوکراین هم این اتفاق را قبول ندارد، ولی اروپایی‌ها می‌گویند رخ داده است.»

وی افزود: «کاملا مشخص است که اروپایی ها، با یک موضع خصمانه جدی با کشور ما برخورد می‌کنند و به همین دلیل هم بعید است که چنین مذاکراتی سازنده باشد و به نتیجه‌ای مثبت برای گشایش در مسائل اقتصادی کشورمان منجر شود. دقیقا روند عملکرد دوست‌های سه گانه اروپایی (تروئیکا) مخالف اهداف مذاکره است. یعنی ما در مذاکره به دنبال ایجاد تفاهم و گشایش در مباحث اقتصادی هستیم، اما طرف‌های اروپایی برعکس آن، به دنبال پیچیده‌تر کردن و افزایش تحریم‌ها و افزایش مشکلات هستند؛ بنابراین شرط اول مذاکره، حسن نیت دو جانبه است. یعنی طرفین بخواهند به نتیجه‌ای بر اساس تفاهم برسند. در حال حاضر در حوزه ما و اروپا، متاسفانه اروپایی‌ها نه این تفاهم را قبول دارند و نه با نگاه خوشبینانه و حسن ظن وارد شده‌اند. آن‌ها به شدت بدبینانه وارد عمل شده‌اند و به دنبال تحمیل مطالبات خود هستند نه گشایش در مسائل.»

موضع اروپا در مذاکرات خصمانه و مبتنی بر کینه ورزی و دشمنی است

این استاد دانشگاه درخصوص اختلافات اروپا و آمریکا در قبال مسئله اوکراین و تاثیر آن بر مذاکرات با ایران گفت: «اروپا و آمریکا در طول ۲ دهه اخیر، در بسیاری از موضوعات اختلاف نظر داشتند. در دولت اول ترامپ، ترامپ به صراحت، اعلام کرد که بزرگترین دشمن آمریکا را اتحادیه اروپا می‌داند، اما در همان زمان، در خصوص ایران، مواضع اروپایی‌ها و آمریکا، بسیار نزدیک و اختلاف نظر‌ها بسیار جزئی است. حداقل در ۲ دهه اخیر شاهد حرکت‌های هماهنگ اروپا و آمریکا در خصوص تحریم و افزایش فشار بر جمهوری اسلامی ایران هستیم و اختلافات کشور‌های اروپایی و آمریکا بسیار محدود بوده است. به همین خاطر طبیعیست که آمریکا و اروپا در موضوعی مثل اوکراین یا هر موضوع دیگری اختلاف نظر و حتی رقابت داشته باشند، اما درباره ایران، هر اندازه زمان می‌گذرد، اتفاق نظر‌های بیشتری پیدا کرده و برای برخورد خشن با ایران هماهنگ‌تر می‌شوند و خشونت هماهنگ دارند.»

این فعال سیاسی اصولگرا درباره تاثیر هر نوع همراهی احتمالی آژانس با آمریکا و آمریکا با اروپا و تاثیر آن بر اسنپ بک گفت: «آمریکایی‌ها با استفاده از ساز و کار ماشه یا به اصطلاح فعال سازی اسنپ بک، کاملا موافقند. اما چون خودشان از برجام خارج شده‌اند، انجام این امر را به عهده اروپایی‌ها گذاشته‌اند. یعنی اگر برجام توسط ترامپ پاره نشده بود و آمریکا از برجام خارج نشده بود، اکنون آمریکا به اضافه دولت‌های سه گانه اروپایی به دنبال اسنپ بک بود. اگر مذاکره منجر به این شود که حتی گشایشی محدود در اقتصاد داشته باشیم، چرا استفاده نکنیم؟ نکته سر این است که اکنون همه نشانه‌ها دلالت بر این موضوع دارند که اروپایی‌ها به دنبال ایجاد آن گشایشی که قرار است ما از مذاکره به دست بیاوریم، نیستند. درواقع اگر تضمینی وجود داشته باشد که مذاکره کنیم و بخشی از تحریم‌ها برداشته شود، من هم موافقم که باید مذاکره کرد. چه کسی مخالف است؟ مشکل این است که همه نشانه‌ها و رفتار‌های دولت‌های اروپایی کاملا مبتنی بر سوء نیت، خصمانه و کینه ورزی و دشمنی علیه ما است. در نتیجه در مذاکرات اخیر هیچ دستاورد و پیشرفتی نداشته‌ایم. به همین خاطر، ما به طرف اروپایی بدگمان هستیم نه با اصل مذاکره به عنوان یک روش در روابط بین الملل.»