عبور از مراحل علم نیازمند «تواضع علمی» است

عبور از مراحل علم نیازمند «تواضع علمی» است

نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید گفت: عالم موفق کسی است که غرور را کنار بگذارد و خود را در برابر استادان کوچک ببیند.

به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام سیّد رمضان موسوی مقدم امروز در جشنواره جایزه ملی سردار شهید سلیمانی با تجلیل از رتبه‌های برتر کشوری آزمون سراسری و تحصیلات تکمیلی ۱۴۰۴ ویژه دانشجویان شاهد و ایثارگر با تأکید بر نقش راهبردی علم و فناوری در حفظ و پیشرفت کشور، با تأکید بر ضرورت تواضع علمی و خودآگاهی در مسیر علم‌آموزی، گفت: هدف از این جلسه، بیش از آنکه سخنرانی باشد، ارائه یک توصیه و نصیحت مشترک برای همه حاضران است؛ توصیه‌ای که بتواند در مسیر علمی و معنوی دانشجویان و پژوهشگران راهگشا باشد.

علم‌آموزی مسیری مرحله‌به‌مرحله است

وی با اشاره به روایتی از شهید مرتضی مطهری، بیان کرد: این روایت از جمله روایاتی است که همواره مورد توجه من بوده و به‌ویژه برای کسانی که فعالیت‌های علمی خود را آغاز می‌کنند، پیام‌های عمیقی دارد. در این روایت، علم به سه «وجب» یا سه مرحله تقسیم شده است که هر مرحله، آفت‌ها و مراقبت‌های خاص خود را دارد.

نماینده ولی‌فقیه در بنیاد شهید ادامه داد: کسی که در مسیر کسب علم، معرفت، بصیرت و آگاهی گام برمی‌دارد، باید مراقب باشد که در عبور از این مراحل دچار آفت‌های اخلاقی نشود.

آفت مرحله نخست؛ تکبر و خودبزرگ‌بینی

این مقام مسئول با اشاره به مرحله نخست علم‌آموزی، اظهار کرد: نخستین آفتی که در ابتدای راه علم به سراغ انسان می‌آید، تکبر و خودبزرگ‌بینی است. دانشجو یا پژوهشگر نباید خود را محور بداند، بلکه باید خود را در کنار استادان و پیشکسوتان قرار دهد، بیاموزد و از تجربه کسانی استفاده کند که مسیرهایی را پیموده‌اند که او هنوز در آغاز آن قرار دارد.

وی افزود: پذیرش تجربه دیگران و تواضع در برابر استادان، از مهم‌ترین شروط عبور سالم از این مرحله است و انسان باید مراقب باشد که غرور علمی، مانع رشد او نشود.

تواضع علمی شرط عبور از مرحله دوم

موسوی مقدم با بیان اینکه عالمِ موفق کسی است که از مرحله نخست عبور کند، گفت: اگر انسان توانست غرور و تکبر را کنار بگذارد، خود را کوچک ببیند و در برابر استادان زانوی شاگردی به زمین بزند، وارد مرحله دوم می‌شود. در این مرحله، وقت و فرصت خود را به‌طور کامل صرف یادگیری می‌کند و حتی لحظه‌ای از فرصت‌های علمی را از دست نمی‌دهد.

وی ادامه داد: تلاش مستمر، استفاده حداکثری از زمان و تمرکز بر یادگیری، ویژگی بارز کسانی است که در این مرحله قرار دارند.

نماینده ولی‌فقیه در بنیاد شهید با اشاره به مرحله سوم علم‌آموزی، تصریح کرد: مهم‌ترین و حساس‌ترین مرحله، رسیدن به این درک است که انسان بداند که نمی‌داند. این مرحله، راز موفقیت در دنیای امروز علم است؛ دنیایی که با سرعتی بی‌سابقه، به‌ویژه در عصر فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی، در حال تحول است.

وی با بیان اینکه هرچه انسان در مراتب علمی بالاتر می‌رود، افق‌های جدیدتری پیش روی او گشوده می‌شود، افزود: امروز شاهد تولید مقالات و دانش‌هایی هستیم که نشان می‌دهد بسیاری از آنچه می‌دانیم، تنها قطره‌ای در برابر اقیانوس عظیم نادانسته‌هاست.

انگیزه تلاش بیشتر در سایه خودآگاهی علمی

موسوی مقدم با تأکید بر اینکه آگاهی از نادانسته‌ها، انگیزه تلاش را افزایش می‌دهد، گفت: وقتی انسان به این باور برسد که آنچه نمی‌داند بسیار بیش از دانسته‌های اوست، تلاش، مطالعه و تحقیق او چند برابر می‌شود. بسیاری از عالمان بزرگ، ساعت‌های طولانی از شبانه‌روز را به مطالعه و پژوهش اختصاص می‌دادند، زیرا می‌دانستند مسیر علم پایانی ندارد.

وی در پایان با اشاره به ظرفیت‌های بالای جوانان و دانشجویان، اظهار امیدواری کرد که با اتکا به توانمندی‌های درونی، اراده فردی و ظرفیت‌هایی که خداوند در وجود انسان قرار داده است، بتوانید سنگرهای گوناگون علمی را فتح کنید و به جایگاه‌های والای علمی و معنوی دست یابید. امیدواریم آینده‌ای درخشان و سرشار از موفقیت در انتظار شما باشد.

انتهای پیام