حجه‌الوداع؛ حرکتی برای رسیدن به غدیر و نزول آیه ابلاغ ولایت
روز چهاردهم ذی‌الحجه بود که پیامبر در حجه‌الوداع پس از انجام اعمال به منادیان گفت همه را ندادهند که قبل از صبح پانزدهم به سمت مدینه حرکت می‌کنند.
به‌گزارش خبرگزاری تسنیم، درباره اهمیت و جایگاه حجه‌الوداع در زمان حیات با برکت پیامبر اکرم (ص) موارد زیادی مطرح شده و احادیث متعددی وجود دارد.
در روایات آمده که پیامبر اکرم (ص) روز چهاردهم ذی‌الحجه برای آخرین بار در کنار کعبه حاضر شد و در کنار حجرالاسود مشغول عبادت شد و نهایتاً بعد از مدتی به منادیان فرمودند که به همگان ندا دهند قبل از صبح روز پانزدهم ذی‌الحجه به سمت مدینه حرکت خواهند کرد.
به گفته راویان و طبق مستندات پس از انتقال پیام ایشان از سوی منادیان، پیامبر اعظم (ص) درحالی که با اندوه و اشک از مسجدالحرام بیرون می‌آمدند آیه‌ای برای دلداری از ایشان نازل شد.
از مسجد الحرام بیرون آمدند و از روی حزن به خانه کعبه نگاهی انداختند و اشک می‌ریخت که برای دلجویی پیامبر این آیه نازل شد: «وَ کَأَیِّنْ مِنْ قَرْیَةٍ هِیَ أَشَدُّ قُوَّةً مِنْ قَرْیَتِکَ الَّتِی أَخْرَجَتْکَ أَهْلَکْنَاهُمْ فَلَا نَاصِرَ لَهُمْ» " چه شهرهای بسیار که از (شهر مکّه) وطن تو که کفّار از آن خارجت کردند محکم بنیان‌تر بود ما اهلش را هلاک کردیم و بر نجات خود هیچ یاوری نداشتند."(آیه 13 سوره محمد).
به هرحال ایشان نماز صبح را در محل اقامت خود اقامه کردند و پس از عبادت به سمت مدینه حرکت کردند و در پی ایشان بیش از یکصد و بیست هزار نفر از مکه بعد از اتمام مناسک حج خارج شدند.
شب هجدهم ذی‌الحجه بود که حضرت محمد (ع) بعد از طی حدود 185 کیلومتری مکه مکرمه کنار برکه غدیر رسیدند و آیه 67 سوره مائده «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ» ای پیامبر! آنچه از سوی پروردگارت [درباره ولایت و رهبری علی بن أبی طالب امیرالمؤمنین (علیه السلام)] بر تو نازل شده ابلاغ کن؛ و اگر انجام ندهی پیام خدا را نرسانده ای. و خدا تو را از [آسیب و گزند] مردم نگه می دارد؛ قطعاً خدا گروه کافران را هدایت نمی کند. برایشان نازل شد.
اعلام جانشینی علی (ع) و ابلاغ ولایت و اکمال دین
این سومین باری بود که فرشته وحی دستور ابلاغ آیه ولایت را می‌داد که در مکه بر پیامبر (ص) در زیارت اول خانه خدا به او نازل شده بود یعنی آیه 55 سوره مائده إنَّما ولیکم الله و رسوله .... ولی این بار آیه نازل شد.
به این ترتیب پیامبر (ص) دستور توقف داد و به آنها که جلوتر رفته بودند دستور بازگشت داد و تا صبح صبر کرد تا آنها که عقب ترند برسند در این زمان دستور داد از جهاز شتران زیادی که در این کاروان بودند یک سکوی مرتفع بسازند و کنار آنها سنگ بگذارند و محکمش کنند.
پیامبر (ص) نماز ظهر را با جمعیت بسیار زیاد خواندند و بر فرار آن سکوی بزرگ رفتند و خطبه‌ای با صدای بلند و رسا در حمد الهی خواندند و فرمود: «اما بعد؛ ایها الناس! إنى أوشک أن أدعى فأجیب مسئوول و انتم مسئولون فماذا أنتم تقولون قالوا نشهد انک قد بلغت و نصحت، قال (ص): ألستم تشهدون أن لا إله الا الله و أن محمد رسول الله ...؟ قالوا: بلى، ثم أخذ بید على بن ابی طالب فقال ایها الناس من أولى الناس بالمؤمنین من أنفسهم ؟ قال: إن الله مولاى و أنا مولى المؤمنین و أنا أولى لهم من أنفسهم، فمن کنت مولاه فعلى مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه وانصر من نصره واخذل من خذله و ادر الحق معه حیث دار، ألا فالیبلغ الشاهد الغائب.»
ای مردم سزاوارتر بر مؤمنان از خود آنان کیست؟ گفتند: خدا و پیامبر او داناتر است. سپس فرمود خدا مولای من و من مولای مؤمنان هستم ای مردم هر کس من مولای اویم علی مولای اوست خداوندا کسانی را که علی را دوست دارند دوست بدار و کسانی که علی را دشمن دارند دشمن بدار خدایا علی را یاری کن دشمنان علی را خوار و ذلیل کن و او را محور حق قرار بده پس هان ای مردم هر کس حاضر است. به غائبان این امر را ابلاغ کند.
ناگاه فرشته وحی نازل شد و آیه نازل شد: «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الیوم أکملت لکم دینکم وأتممتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمْ الإسلام دیناً» «امروز کافران از [نابودی] دین شما نومید شدند؛ پس از آنان نترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان دین برای شما پسندیدم.» (بخشی از آیه 3 سوره مائده)
بیعت مردم با حضرت علی (ع)
در ادامه روایت شده آنگاه مردم زیر خیمه‌ای که حضرت علی (ع) نشست بودند رفتند و از سران قبایل و شخصیت‌ها تا مردم عادی با او بیعت کردند و مصافحه نمودند و می‌گفتند: «َخٍّ بَخٍّ لَکَ یا بْنَ أَبِی طَالِب، أَصْبَحْتَ مَوْلَایَ وَمَوْلَى کُلِّ مُسْلِمٍ». آفرین آفرین بر تو ای فرزند ابوطالب! تو مولای من و مولای هر مسلمان شدی.
و سه روز در آن مکان مردم می آمدند به علی (ع) می گفتند و پس از آن همراه پیامبر خدا (ص) راهی مدینه شد و پس از چند روز دیوارهای مدینه را که دید تکبیر گفت و این گونه خدا را یاد کرد:
«لا اله الا الله وحده لا شریک له، له الملک وله الحمد و هو على کل شیء قدیر. آنبون تائبون العابدون الساجدون لربنا حامدون، صَدَقَ الله وعده و نصر عبده و هزم الاحزاب وحده». هیچ معبودی جز خدا نیست؛ یگانه است، شریکی ندارد. فرمانروایی و ستایش از آنِ اوست، و او بر هر چیزی تواناست. بازگشت‌کنندگانیم، توبه‌کنندگان، بندگان عبادت‌گر، سجده‌کنندگان، سپاس‌گویان پروردگارمان. خدا وعده‌اش را راست گرداند، بنده‌اش را یاری داد و احزاب (دشمنان) را تنها به قدرت خویش شکست داد.
انتهای پیام/
