به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، بررسیها نشان میدهد سال ۲۰۲۵ نقطه عطفی در بازاندیشی معماری شهری بوده است و پروژههای جدید بیش از گذشته بر سه محور اصلی تمرکز کردهاند: بازخوانی حافظه تاریخی، ارتقای دسترسی اجتماعی و بهرهگیری از نوآوریهای معماری. این روند در بازسازی نمادهای مدرنیستی و خلق مراکز فرهنگی جدید در آسیا و اروپا بهوضوح دیده میشود که هر فضای عمومی بهعنوان نمونهای از چگونگی پیوند گذشته با آینده و اجتماع با فناوری عمل کرده است.
فضاهای عمومی در شهرها نقشی اساسی در شکلگیری هویت جمعی و تقویت پیوندهای اجتماعی ایفا میکنند. این فضاها، از میدانها و پارکها گرفته تا کتابخانهها و مراکز فرهنگی، بستری برای تعامل شهروندان فراهم میآورند و امکان تجربه مشترک زندگی شهری را به وجود میآورند. حضور در این محیطها به ارتقای کیفیت زندگی و تقویت حس تعلق و اعتماد اجتماعی میان شهروندان کمک میکند.
فضاهای عمومی امروز حامل حافظه تاریخی، بستری برای عدالت اجتماعی و عرصهای برای نوآوری معماری هستند. پروژههای شاخص سال ۲۰۲۵ از بازسازی نمادهای مدرنیستی گرفته تا خلق مراکز فرهنگی، نشان میدهند این سه محور چگونه در عمل به بناهایی زنده و پویا تبدیل شدهاند. این نمونهها مصداقی روشن هستند از اهمیت نظری فضاهای عمومی که در عمل به دستاوردهای ملموس معماری و شهری تبدیل شده است.
بازگشایی ساختمان بروئر در نیویورک
ساختمان بروئر که در دهه ۱۹۶۰ توسط معمار مشهور مارسل بروئر ساخته شده بود، در سال ۲۰۲۵ با طراحی جدید بازآفرینی شد و به مقر جهانی یکی از بزرگترین و قدیمیترین خانههای حراج آثار هنری، جواهرات، اشیای کلکسیونی و لوکس در جهان تبدیل شد. این بنا نمونهای شاخص از معماری بروتالیستی است؛ نمای بتنی سنگین و فرمهای هندسی صلب آن در بازسازی حفظ شد، اما با افزودن فضاهای داخلی مدرن، کاربری تازهای پیدا کرد.
تیم طراحی با مرمت دقیق سطوح بتنی و بازسازی پنجرههای باریک عمودی، اصالت تاریخی بنا را نگه داشت. در داخل، گالریهای جدید با سقفهای بلند و نورپردازی هوشمند ساخته شدند تا آثار هنری در شرایط نوری کنترلشده نمایش داده شوند. سیستمهای تهویه و سرمایش با فناوری کممصرف جایگزین شدند تا مصرف انرژی بنا تا ۳۰ درصد کاهش پیدا کند. فضای داخلی اکنون ظرفیت پذیرش هزاران بازدیدکننده در روز را دارد و مسیرهای حرکتی با پلهبرقی و آسانسورهای جدید به گردش روان جمعیت کمک میکنند.
موزه مهاجرت فنیکس در روتردام
انبار بندری فنیکس در روتردام که زمانی محل ذخیره کالاهای دریایی بود، در سال ۲۰۲۵ به موزه مهاجرت تبدیل شد. طراحی این پروژه بر پایه بازخوانی تاریخ بندری شهر شکل گرفت. نمای بیرونی با ترکیب فولاد و شیشه بازسازی شد تا حس صنعتی گذشته حفظ شود و در عین حال شفافیت و دسترسی عمومی تقویت شود. پلکان دومارپیچ عظیم در مرکز بنا، بهعنوان عنصر شاخص معماری، بازدیدکنندگان را به طبقات مختلف هدایت میکند و نمادی از مسیرهای پیچیده مهاجرت انسانی است.
فضای داخلی با مساحت بیش از ۱۲ هزار مترمربع شامل گالریهای باز، سالنهای چندرسانهای و فضاهای آموزشی است. طراحی نوین سقفهای بلند و دیوارهای شیشهای موجب ورود نور طبیعی به عمق فضا شد و مصرف انرژی کاهش پیدا کرد. برای این موزه ظرفیت پذیرش روزانه سه هزار نفر در نظر گرفته شده است و مسیرهای حرکتی بهگونهای طراحی شدهاند که جریان بازدیدکنندگان بدون ازدحام انجام شود. این پروژه نهتنها حافظه بندری شهر را زنده کرد، بلکه بستری اجتماعی برای گفتوگو درباره هویت و مهاجرت شد و نشان داد چگونه معماری میتواند تاریخ و اجتماع را در یک ساختار واحد ادغام کند.
موزه هنر و کتابخانه تایچونگ در تایوان
پروژه «سنا» در تایچونگ، ترکیب بینظیری از کتابخانه مرکزی و موزه هنر را در قالب یک مجموعه شفاف و مینیمالیستی ارائه داد. این بنا با زیربنای ۴۰ هزار مترمربع طراحی شده و مفهوم «کتابخانه در پارک، موزه در جنگل» را محقق ساخته است. فرمهای منحنی و سبک معماری مینیمالیستی موجب شده فضاها بهطور طبیعی در دل محوطه سبز ادغام شوند. استفاده گسترده از شیشه و سازههای سبک فولادی، نور طبیعی را به عمق ساختمان هدایت میکند و بیش از ۷۰ درصد فضاها بدون نیاز به نور مصنوعی روشن میشوند.
طراحی داخلی با پلانهای باز و انعطافپذیر، امکان تغییر کاربری سریع بین نمایشگاه، مطالعه و رویدادهای فرهنگی را فراهم کرده است. سیستم تهویه و سرمایش با فناوری کممصرف، مصرف انرژی را تا ۳۰ درصد کاهش داده و بنا را به یکی از پایدارترین پروژههای فرهنگی تایوان تبدیل کرده است. موزه ظرفیت پذیرش روزانه ده هزار نفر دارد و مسیرهای حرکتی با پلکانهای وسیع و آسانسورهای شیشهای، جریان روان بازدیدکنندگان را تضمین میکنند. این پروژه نشان میدهد چگونه معماری کمک میکند یک فضا همزمان آموزشی، فرهنگی و تفریحی باشد و با طراحی شفاف و باز، حس تعلق اجتماعی را تقویت کند.
مسجد زنان المجادله در دوحه
مسجد زنان المجادله در دوحه، نخستین مسجد اختصاصی برای زنان است که در سال ۲۰۲۵ افتتاح شد. این بنا با مساحت حدود پنج هزار مترمربع، فضاهای عبادت، آموزش و اجتماع را در یک ساختار مدرن ترکیب کرده است. فرم معماری با خطوط نرم و منحنی، فضایی آرام ایجاد میکند و نور طبیعی از طریق پنجرههای بلند و مشبک به داخل هدایت میشود تا حس روحانی و آرامش تقویت شود. مصالح محلی همچون سنگ آهک و چوب در طراحی داخلی به کار رفتهاند تا ارتباط با سنتهای معماری منطقه حفظ شود.
فضای عبادت اصلی با ظرفیت هزار نفر طراحی شده و سالنهای جانبی برای آموزش و نشستهای اجتماعی در نظر گرفته شدهاند. سیستم تهویه و سرمایش با فناوری کممصرف، مصرف انرژی را تا ۲۵ درصد کاهش داده و بنا را با استانداردهای پایداری هماهنگ کرده است. این مسجد نهتنها یک فضای مذهبی، بلکه بستری فرهنگی و اجتماعی برای توانمندسازی زنان محسوب میشود و اهمیت آن فراتر از معماری صرف است.
موزه علم و فناوری شنژن
موزه علم و فناوری شنژن در سال ۲۰۲۵ بهعنوان بزرگترین موزه علمی آسیا افتتاح شد. فرم کلی بنا کروی و پوسته بیرونی آن از صفحات فلزی دورنگ ساخته شده است که در نور روز تغییر رنگ میدهند و جلوهای پویا به ساختمان میبخشند. زیربنای این مجموعه حدود ۱۲۵ هزار مترمربع است و شامل سالنهای نمایشگاه دائمی، فضاهای آزمایشگاهی، تالارهای کنفرانس و بخشهای آموزشی میشود.
طراحی داخلی با پلانهای باز و انعطافپذیر، امکان برگزاری نمایشگاههای متنوع علمی و فناوری را فراهم کرده است. سقفهای بلند و نورگیرهای وسیع، نور طبیعی را به عمق فضا هدایت میکنند و مصرف انرژی را کاهش میدهند. سیستمهای هوشمند تهویه و سرمایش، مصرف انرژی را تا ۴۰ درصد پایین آوردهاند. ظرفیت پذیرش سالانه این موزه بیش از دو میلیون بازدیدکننده برآورد شده است. این بنا نهتنها یک مرکز علمی، بلکه نمادی از نوآوری معماری و فناوری در چین محسوب میشود و نشان میدهد چگونه فرمهای آیندهنگر میتوانند با عملکرد آموزشی و اجتماعی ترکیب شوند.
هاوس نوو درسئول
هاوس نوور در سئول، فضایی تجربی است که هنر، طراحی و تجارت را در هم آمیخته است. این مجموعه با زیربنای حدود هشت هزار مترمربع شامل گالریهای هنری، فروشگاههای مفهومی و فضاهای تعاملی است. نمای بیرونی با ترکیب بتن و شیشه، ظاهری صنعتی و مدرن دارد و در ورودی، مجسمه عظیم یک سگ داشهوند بهعنوان نماد فرهنگی قرار گرفته است.
طراحی داخلی با نورپردازی پویا و استفاده از مصالح خام همچون فلز و چوب، فضایی غیرمتعارف ایجاد کرده است که بازدیدکنندگان را به تجربهای متفاوت دعوت میکند. مسیرهای حرکتی بهصورت آزاد و بدون ساختار مشخص طراحی شدهاند تا حس کشف و ماجراجویی تقویت شود. سقفهای بلند و دیوارهای متحرک امکان تغییر سریع کاربری فضا را فراهم میکنند و مجموعه میتواند میزبان نمایشگاههای هنری، رویدادهای مد و فعالیتهای تجاری باشد. طراحی انعطافپذیر موجب شده است این فضا به یکی از مهمترین مراکز فرهنگیتجاری سئول تبدیل شود.
مرکز دیویس در پارک مرکزی نیویورک
بازسازی محوطه هارلم میر در پارک مرکزی نیویورک با طراحی مرکز دیویس، یکی از مهمترین پروژههای عمومی سال ۲۰۲۵ است. این مجموعه با مساحت حدود ۱۵ هزار مترمربع، شامل استخر، زمین چندمنظوره و فضاهای فرهنگی است که با تغییر فصلها کاربری متفاوت پیدا میکنند. طراحی معماری بر پایه انعطافپذیری شکل گرفت؛ کفسازی و سازههای سبک اجازه میدهند فضا در تابستان به استخر و زمین بازی و در زمستان به پیست اسکیت تبدیل شود. نمای بیرونی با ترکیب سنگ طبیعی و چوب، حس پیوند با محیط پارک را تقویت میکند. سقفهای شفاف و نورگیرها، نور طبیعی را به عمق فضا هدایت میکنند و مصرف انرژی کاهش مییابد. مسیرهای حرکتی با پلکانهای وسیع و رمپهای دسترسپذیر طراحی شدهاند تا همه گروههای اجتماعی بتوانند از فضا استفاده کنند. ظرفیت پذیرش روزانه پنج هزار نفر در نظر گرفته شده و سیستمهای هوشمند مدیریت آب، رواناب باران را کنترل میکنند. این پروژه نشان داد که چگونه بازسازی یک محوطه تاریخی میتواند همزمان نیازهای تفریحی، ورزشی و فرهنگی را پاسخ دهد و پارک مرکزی را به الگویی از فضاهای عمومی چندمنظوره تبدیل کند.
بنیاد کارتیه در پاریس
بازگشایی بنیاد کارتیه در پاریس، یکی از شاخصترین پروژههای فرهنگی اروپا در سال ۲۰۲۵ است. این بنا با زیربنای حدود ۲۰ هزار مترمربع، ترکیبی از معماری تاریخی و معاصر را ارائه میدهد. نمای شیشهای شفاف، مرز میان داخل و خارج را از میان برداشته و باغ پیرامونی را به بخشی از تجربه بازدید تبدیل کرده است. پلتفرمهای متحرک داخلی امکان تغییر سریع کاربری فضا را از نمایشگاههای هنری تا رویدادهای فرهنگی فراهم میکنند. طراحی سقفهای بلند و دیوارهای شیشهای موجب ورود نور طبیعی به عمق فضا شده و مصرف انرژی را کاهش داده است. مصالح بهکاررفته شامل فولاد سبک و شیشه مقاوم هستند که علاوه بر زیبایی، دوام بالایی دارند. این پروژه نشان داد که چگونه میتوان یک ساختمان تاریخی را با حفظ هویت، به موزهای معاصر تبدیل کرد که حافظه گذشته را زنده نگه دارد و نیازهای فرهنگی امروز را پاسخ دهد.
گالریهای جدید لاکما در لسآنجلس
گالریهای جدید موزه هنر لسآنجلس (LACMA) در سال ۲۰۲۵ افتتاح شدند و تجربهای متفاوت از موزهگردی ارائه دادند. این مجموعه با زیربنای ۴۵ هزار مترمربع، شامل سالنهای نمایش تازه و مجسمه گیاهی عظیم اثر جف کونز است. طراحی ارگانیک بنا با فرمهای منحنی و استفاده از بتن سبک، ارتباط میان هنر و طبیعت را تقویت میکند. نمای بیرونی با رنگهای خاکی و مصالح طبیعی، حس پیوند با محیط اطراف را ایجاد کرده است. فضای داخلی با پلانهای باز و سقفهای بلند، امکان نمایش آثار هنری بزرگمقیاس را فراهم میکند. نورگیرهای وسیع و سیستمهای نورپردازی هوشمند، شرایط نوری مناسب برای آثار هنری را تضمین میکنند. این پروژه نشان داد که چگونه معماری میتواند تجربه موزهگردی را از یک فعالیت فرهنگی به تجربهای چندحسی و اجتماعی ارتقا دهد.
