تفاهم ایران و قزاقستان برای گسترش همکاری‌های مشترک آرشیوی و فرهنگی

تفاهم ایران و قزاقستان برای گسترش همکاری‌های مشترک آرشیوی و فرهنگی

در نشست مشترک غلامرضا امیرخانی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، و هیات فرهنگی جمهوری قزاقستان، دو طرف بر ضرورت تقویت همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های فرهنگی، آرشیوی و علمی تأکید کردند.

به گزارش خبرگزاری مهر، این دیدار با هدف توسعه روابط فرهنگی و پژوهشی دو کشور و با حضور هیأتی بلندپایه از جمهوری قزاقستان همچون سفیر، معاون رئیس کمیته فرهنگ وزارت فرهنگ و اطلاع‌رسانی، رئیس آرشیو ملی، رئیس موزه ملی جمهوری قزاقستان و همچنین رضا شهرابی، معاون کتابخانه ملی، علیرضا دباغی، معاون اسناد ملی، سید محمود سادات، معاون پژوهش و منابع دیجیتال، صالح زمانی، مشاور ریاست سازمان در امور بین‌الملل و همچنین مهشید برجیان، مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان برگزار شد.

اشتراکات فرهنگی، بستر توسعه روابط ایران و قزاقستان

غلامرضا امیرخانی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در ابتدای این نشست با برجسته کردن اشتراکات فرهنگی دو کشور گفت: عید نوروز یکی از شاخص‌ترین مشترکات فرهنگی میان ایران و آسیای میانه، به‌ویژه قزاقستان، است. در قزاقستان نیز همچون ایران، نوروز دارای جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ مردم است و همزمانی سال نو با آغاز بهار، نشانگر هم‌ریشه بودن آئین‌ها و باورهای فرهنگی ماست. این اشتراکات می‌تواند زمینه‌ساز گسترش روابط میان دو کشور و ایجاد بسترهای همکاری در زمینه‌های علمی، فرهنگی و آرشیوی باشد.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده در راستای تحکیم روابط دو کشور افزود: افتخار داریم که ایران از نخستین کشورهایی بوده که در کتابخانه ملی خود فضایی ویژه برای کشور قزاقستان در نظر گرفته است. این اقدام نماد روشن اراده مشترک برای توسعه تعاملات علمی و فرهنگی است و می‌تواند به تعمیق روابط میان دو ملت کمک کند.

امیرخانی در ادامه با تأکید بر جایگاه فرهنگ در شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران افزود: یکی از تفاوت‌های اساسی جمهوری اسلامی ایران با نظام گذشته، ماهیت فرهنگی انقلاب است. انقلاب اسلامی ایران بر پایه کتاب، فرهنگ و علم بنا شد. حضرت امام خمینی (ره) شخصیتی فرهیخته، اندیشمند و یک عالم دینی برجسته بود و بسیاری از یاران ایشان از نویسندگان، مؤلفان و اندیشمندان بودند. در امتداد همین مسیر، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، نیز از چهره‌های ممتاز فرهنگی به‌شمار می‌روند که علاوه بر تبحر عمیق در حوزه‌های دینی، دارای شناختی گسترده و تسلطی کم‌نظیر بر حوزه‌های مختلف ادبیات فارسی و ادبیات جهان هستند. بر همین اساس، طی سال‌های اخیر اقدامات گسترده‌ای در عرصه فرهنگ صورت گرفته که از جمله آن می‌توان به احداث ساختمان‌های کتابخانه ملی و آرشیو ملی اشاره کرد.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در بخش دیگری از سخنرانی خود، به اهمیت اجلاس بین‌المللی ایفلا اشاره کرد و گفت: برگزاری اجلاس جهانی ایفلا، مهم‌ترین رویداد حوزه کتابداری، برای اولین‌بار در آسیای میانه و در کشور قزاقستان، اتفاقی خوشایند و افتخارآمیز است. این نشان از پیشرفت‌ها و ظرفیت‌های بالای قزاقستان در عرصه کتاب و کتابخانه دارد و می‌تواند فرصت ارزشمندی برای گسترش تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی در این حوزه باشد.

وی همچنین با اشاره به پیشرفت‌های فناورانه ایران در حوزه آرشیو اسناد اظهار داشت: ما در سازمان، برنامه‌ای جامع برای دیجیتال‌سازی اسناد و ارسال اتوماتیک آن‌ها به آرشیو ملی داریم. این سیستم موجب سهولت در دسترسی به اطلاعات شده است. با این حال، تهدیداتی نظیر حملات سایبری و مشکلات فنی، ما را ملزم کرده است تا نسخه فیزیکی اسناد را نیز به موازات نگهداری کنیم.

امیرخانی در پایان سخنان خود بر آمادگی این سازمان برای همکاری گسترده با طرف قزاقستانی تأکید کرد و گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با توجه به ظرفیت‌های علمی و فنی خود، آمادگی دارد در زمینه‌هایی چون تبادل اسناد، برگزاری نمایشگاه‌های مشترک، آموزش نیروی انسانی و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی مشترک با مراکز فرهنگی و آرشیوی قزاقستان همکاری کند.

بدون تاریخ، هیچ کشوری وجود ندارد و بدون آرشیو، تاریخ نیست

در ادامه این نشست، ساگیلا نورلان‌اوا، رئیس آرشیو ملی جمهوری قزاقستان، با تأکید بر اشتراکات تاریخی دو کشور گفت: ما ایران را کشوری دوست و شریک می‌شناسیم. هدف از سفر ما به ایران، تبادل تجربه و گسترش همکاری در حوزه آرشیو و کتابخانه‌ها است. رئیس‌جمهور قزاقستان نیز همواره بر اهمیت حفظ و ثبت تاریخ و فرهنگ کشور تأکید داشته‌اند. در همین راستا، برنامه "آرشیو ۲۰۲۵" را آغاز کرده‌ایم که هدف آن جمع‌آوری و مستندسازی اسناد تاریخی و فرهنگی قزاقستان است.

رئیس آرشیو ملی قزاقستان به آمادگی کشورش برای امضای تفاهم‌نامه همکاری اشاره کرد و افزود: کمیته امور کتاب و آرشیو قزاقستان که زیرمجموعه وزارت فرهنگ و اطلاع‌رسانی است، آمادگی دارد برای امضای یادداشت تفاهم همکاری با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران وارد مذاکره شود. همچنین همکاری در حوزه‌هایی چون مرمت اسناد، برگزاری نمایشگاه‌های مشترک، تبادل استادان و پژوهشگران و مشارکت در پروژه‌های مشترک، از دیگر حوزه‌های مورد نظر ماست.

تفاهم ایران و قزاقستان برای گسترش همکاری‌های مشترک آرشیوی و فرهنگی

نورلان‌اوا با اشاره به چالش‌های موجود در زمینه گردآوری اسناد تاریخی قزاقستان در ایران گفت: یکی از چالش‌های ما، کمبود متخصصان زبان فارسی، به‌ویژه فارسی قدیم است. ما علاقه‌مندیم همکاری‌های علمی و تحقیقاتی با مراکز شرق‌شناسی و نسخه‌شناسی ایران را آغاز کنیم، چرا که بدون تاریخ، هیچ کشوری وجود ندارد و بدون آرشیو، تاریخ نیست. ما مسئولیم این اسناد ارزشمند را برای نسل‌های آینده حفظ کنیم.

در پایان این نشست، هیأت قزاقستانی از بخش‌های مختلف سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، از جمله موزه کتاب و میراث مستند، ساختمان آرشیو ملی و دیگر مجموعه‌ها بازدید کردند و با ظرفیت‌ها و فعالیت‌های تخصصی این مجموعه آشنا شدند.

پیشنهادی باخبر