به گزارش مشرق، حدود سه سال از تصویب قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکارها می‌گذرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای فعالیت درگاه ملی مجوزها تاکنون، بالغ بر ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار مجوز صادر شده است که این تعداد شامل مجوزهای کسب‌وکارهای خانگی و کسب‌وکارهای صنفی است. فارغ از اینکه صدور این مجوزها با چه چالش‌هایی روبه‌رو بوده و سرنوشت دریافت‌کنندگان مجوزها چه شده، نگاهی به وضعیت برخی از بخش‌ها بسیار قابل تأمل است. در گزارش پیش رو به وضعیت مشاغل خانگی پرداخته شده است.
گرچه اتفاقات قابل تقدیری در حوزه تسهیل مجوزهای کسب‌وکار و ازجمله مشاغل خانگی رخ داده، اما با وجود حجم انبوهی از صدور مجوز بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در پاییز ۱۴۰۳، نمره ۵.۹۶ (از ۱۰) برای وضعیت این شاخص محاسبه شده که بهتر از ارزیابی فصل گذشته (تابستان ۱۴۰۳ با میانگین ۶.۰۲) است. در پاییز ۱۴۰۳، فعالان اقتصادی شرکت‌کننده در این پایش، به ترتیب سه مؤلفه زیر را به‌عنوان نامناسب‌ترین بخش‌های محیط کسب‌وکار کشور معرفی کرده‌اند.
اولین مؤلفه غیرقابل پیش‌بینی بودن و نوسانات قیمت مواد اولیه و محصولات، مورد دوم دشواری تأمین مالی از بانک‌ها و مورد آخر بی‌ثباتی در سیاست‌ها، قوانین، مقررات و رویه‌های اجرایی مرتبط با کسب‌وکار بوده است. این نتیجه‌گیری نشان می‌دهد صرفاً تسهیل صدور مجوزها به‌تنهایی کافی نیست و دولت باید به‌عنوان هدایتگر اقتصاد و کسب و کار عمل کند و در جهت ایجاد ثبات در متغییرهای اقتصادی و همچنین کاهش برکرواسی اداری و بی‌ثباتی مقررات و قوانین گام بردارد؛ چرا که در غیر این صورت اگر این اقدامات انجام نشود، بیکاران بدون دغدغه به کارآفرینان ورشکسته تبدیل خواهند شد.
رشد ۷ تا ۲۰ برابری ایجاد مشاغل خانگی
بررسی‌ها نشان می‌دهد تعهد اشتغال بخش مشاغل خانگی از ۷.۸ هزار شغل در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ به ۲۰ هزار شغل در سال‌های ۹۷ و ۹۸، ۲۲.۴ هزار شغل در سال ۱۴۰۰ و ۹۰ هزار شغل در سال ۱۴۰۱ رسیده است. همچنین در سال ۱۴۰۲ تعهد اشتغال به ۱۵۰ هزار شغل رسیده که ۷ تا ۲۰ برابر تعداد تعهد اشتغال در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ است. به نظر می‌رسد جهش تعهد اشتغال در بخش خانگی عمدتاً ناشی از تسهیل فضای کسب‌وکار بوده است.
در جوامع درحال توسعه و حتی اقتصادهای توسعه‌یافته کسب‌وکارهای خانگی به‌عنوان یکی از ابزارهای رشد اقتصادی و حل مشکل بیکاری به ویژه برای زنان به شمار می‌رود. بررسی‌ها نشان می‌دهد درحال حاضر در حوزه کسب‌وکارهای خانگی ۵۱۲ رشته مصوب در کشور فعالیت می‌کنند.
نقش این نوع از کسب‌وکارها در توسعه منطقه‌ای و ملی سبب توجه بیش از پیش دولت‌ها به این مقوله و تدوین خط‌مشی‌های حمایتی خاص از این نوع از کسب‌وکارها می‌شود که از جمله این حمایت‌ها می‌توان به تسهیلگری در حوزه صدور مجوزها اشاره کرد. درگاه ملی مجوزها، سامانه‌ای الکترونیکی است که توسط وزارت امور اقتصاد و دارایی راه‌اندازی شده است.
این سامانه با هدف تسهیل و تسریع فرآیند صدور مجوزهای کسب‌وکار ایجاد شد و طبق آمار از ابتدای فعالیت این درگاه تاکنون بیش از ۷ میلیون و ۳۴۲ هزار مجوز صادر شده و در حدود ۲۲۹ هزار درخواست مجوز نیز در انتظار دریافت مجوز هستند. درگاه ملی مجوزها شامل اطلاعات جامعی درمورد تمام مجوزهای کسب‌وکار در ایران است.
۴۶ شغل عجیبی که باید بشناسید
یکی از نکات قابل‌توجه در این ۷ میلیون مجوز صادر شده؛ لیستی از مشاغل عجیب و جالب است که در این پایگاه مجوز دریافته کرده‌اند. مشاغل خانگی حوزه هنرهای دستی، دامداری و نقاشی روی استخوان از جمله این مشاغل هستند. بررسی‌ها از مشاغل بخش خانگی که از سوی درگاه ملی مجوزها، مجوز دریافت کرده‌اند شامل عناوین مختلفی است که بیش از ۴۰ عنوان جالب از پرواربندی حیوانات تا هنرهای دستی دارد.
