چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر که بهمن‌ماه سال جاری برگزار خواهد شد، با معرفی هفت عضو هیأت انتخاب بخش سینمای ایران، وارد مرحله جدیدی از فرآیند آماده‌سازی شد. این هیأت متشکل از رعنا آزادی‌ور، آرش خوشخو، سعید سهیلی، منیر قیدی، حسین کرمی، محمود گبرلو و محمدرضا مصباح، ترکیبی از چهره‌های برجسته در حوزه‌های مختلف سینما و فرهنگ است که مسئولیت بررسی و انتخاب آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره را بر عهده دارند. دبیر جشنواره، منوچهر شاهسواری، در احکام صادره برای اعضای این هیأت، ضمن تأکید بر کشف استعدادهای نوظهور، بر توجه به فرهنگ ایرانی، تنوع اقلیمی و مضامین مرتبط با انقلاب و دفاع مقدس تأکید کرده است.
این ترکیب هیأت انتخاب، تنوعی قابل‌توجه را از منظر تخصص و تجربه به نمایش می‌گذارد. رعنا آزادی‌ور، به‌عنوان بازیگری که سابقه‌ای درخشان در سینمای ایران دارد، می‌تواند نگاه موشکافانه‌ای به کیفیت بازیگری در آثار ارائه دهد. آرش خوشخو، روزنامه‌نگار و منتقد باسابقه سینما می‌تواند با دیدگاهی تحلیلی و مبتنی بر نقد هنری، نقش مؤثری در ارزیابی آثار ایفا کند. حضور چهره‌هایی همچون سعید سهیلی و منیر قیدی، با تجربه قابل‌توجه در حوزه کارگردانی و نویسندگی، این امکان را فراهم می‌آورد که آثار از منظر ساختاری و روایی نیز با دقت بررسی شوند. علاوه بر این، حضور حسین کرمی، مدیر فرهنگی و محمود گبرلو، منتقد سینما و کارشناس رسانه، می‌تواند نمایانگر نگاه مدیریتی و رسانه‌ای به آثار باشد، هرچند که این نوع ترکیب در برخی محافل سینمایی نگرانی‌هایی را درباره امکان نفوذ معیارهای غیرفنی در فرآیند انتخاب به همراه داشته است.
با وجود نقاط قوت این هیأت، چالش‌هایی نیز در مسیر آن‌ها قرار دارد. یکی از این چالش‌ها، ایجاد توازن میان آثار تجاری، هنری و تجربی است تا جشنواره بتواند بازتاب‌دهنده تنوع سینمای ایران باشد. در سال‌های اخیر، انتقادهایی مبنی بر کاهش کیفیت آثار ارائه‌شده در جشنواره فیلم فجر مطرح شده است و هیأت انتخاب امسال وظیفه دارد به‌گونه‌ای عمل کند که این انتقادات کاهش یابند. فشارهای سیاسی و اجتماعی که ممکن است بر فرآیند انتخاب تأثیر بگذارد نیز یکی دیگر از نگرانی‌های مطرح در این زمینه است. درعین‌حال، تمرکز بر مضامین خاصی همچون انقلاب و دفاع مقدس، ممکن است دایره انتخاب‌ها را محدود کند و تنوع ژانری و محتوایی آثار را کاهش دهد.
منوچهر شاهسواری، دبیر جشنواره تأکید کرده است که کشف استعدادهای جدید یکی از اهداف محوری این دوره از جشنواره خواهد بود. این هدف، هرچند ستودنی است؛ اما در عمل نیازمند دقت در شناسایی فیلم‌سازانی است که توانایی ارائه نگاهی تازه و خلاقانه به سینما را داشته باشند. در کنار این هدف، توجه به ماهیت فرهنگ ایرانی و انعکاس تنوع اقلیمی نیز از دیگر نکاتی است که در احکام دبیر جشنواره به آن‌ها اشاره شده است. بااین‌حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا تأکید بر این مضامین، موجب محدودیت در انتخاب آثار خواهد شد یا می‌توان ترکیبی متنوع و متوازن از فیلم‌های مختلف را در این جشنواره به نمایش گذاشت.
از سوی دیگر، روند ارزیابی و انتخاب آثار نیز همواره موضوعی بحث‌برانگیز بوده است. شفافیت در فرآیند انتخاب و میزان استقلال هیأت انتخاب، دو عامل کلیدی در موفقیت این جشنواره محسوب می‌شوند. هرگونه شائبه در این زمینه می‌تواند به اعتبار جشنواره و اعتماد عمومی به آن لطمه وارد کند. بنابراین انتظار می‌رود که هیأت انتخاب با رعایت اصول حرفه‌ای و بی‌طرفانه، به شکلی عمل کند که ترکیب نهایی آثار جشنواره، نه‌تنها نمایانگر سطح بالای سینمای ایران باشد، بلکه توانایی جذب طیف وسیعی از مخاطبان را نیز داشته باشد.
چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر، فرصتی استثنایی برای ارزیابی وضعیت کنونی سینمای ایران و شناسایی نقاط قوت و ضعف آن به‌شمار می‌رود. ترکیب هیأت انتخاب امسال، در کنار چالش‌های موجود، ظرفیت‌هایی نیز دارد که در صورت مدیریت صحیح، می‌تواند به ارتقای سطح جشنواره کمک کند. حال باید دید که آیا این جشنواره می‌تواند به دور از حاشیه‌های رایج، نقطه عطفی در تاریخ سینمای ایران باشد یا همچنان درگیر مسائلی خواهد بود که طی سال‌های اخیر، از ارزش و اعتبار آن کاسته است.
منبع: روزنامه صبح سینما
آزمون اول برای جلب اعتماد سینماگران ایرانی
