شهلا انتظاریان: قصه ابزاری برای تفسیر جهان پیرامون است

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو از ستاد خبری سی‌وسومین دوره هفته کتاب جهوری اسلامی ایران، شهلا انتظاریان با بیان اینکه داستان پلی است که ما و دیگران و فرد و جامعه را به هم پیوند می‌دهد، ادامه داد: داستان فاصله بین گذشته و حال را از بین می‌برد و ما را به سمت اجتماع و چالش می‌کشاند. داستان یک ضرورت برای نگاهی اساسی است و باید به نقش قصه‌گویان در تربیت جامعه بیشتر توجه شود. برای مثال، هر تجربه‌ای چه تلخ یا شیرین و ترسناک به ما زندگی را می‌آموزند و قصه و قصه‌گویی بهترین روش برای ارائه این درس‌هاست.

وی با اشاره به اینکه قصه‌ها جزء لازم و جدایی‌ناپذیر زندگی اجتماعی هستند، گفت: هر روز انسان‌ها از طریق وقایع روزانه خود قصه‌گویی می‌کنند چرا که قصه ابزاری برای تفسیر جهان پیرامون خود است. به عبارت دیگر، داستان کلیدی است که افراد از طریق آن، دنیای اجتماعی خود و جایگاه خود در آن را درک می‌کنند.

این نویسنده و مترجم اضافه کرد: در ضرورت توجه به داستان همین بس است که بگوییم واژه «داستان» ممکن است به عنوان مترادفی برای روایت استفاده شود و روایت را می‌توان در تمام اشکال خلاقیت، هنر و سرگرمی انسان از جمله ادبیات، تئاتر، موسیقی و آهنگ، کمیک، روزنامه، فیلم، تلویزیون و ویدئو، بازی‌های ویدئویی، رادیو و ... پیدا کرد. همچنین در هنر‌هایی مثل نقاشی، مجسمه‌سازی، طراحی، عکاسی و دیگر هنر‌های تجسمی قابل ارائه است.

انتظاریان با بیان اینکه داستان‌ها جنبه پراهمیتی از فرهنگ به شمار می‌آیند، گفت: شواهد نشان می‌دهند که انسان‌ها در تمام فرهنگ‌ها برای ارزش‌گذاری هویت خود از نوعی فرم روایتی استفاده می‌کنند. ما خود داستان‌سرایان دیرینه‌ای هستیم. مطالعه روایت و پرداختن به آن در رویداد‌های فرهنگی می‌تواند شناخت قابل توجهی به پژوهشگران و تحلیلگران در مورد جهان اجتماعی بدهد. داستان یک منبع فرهنگی محسوب می‌شود که مردم با استفاده خلاقانه از آن می‌توانند خودشان را در جهان‌ها قرار دهند و نشان‌دهنده طرق پیچیده‌ای است که مردم برای تفسیر جهان اجتماعی دارند.

این نویسنده ادامه داد: امروزه فعالیت‌های فرهنگی به خصوص قصه‌گویی و داستان‌خوانی یکی از راه‌های انتقال ارزش‌ها و هنجار‌های هر جامعه محسوب می‌شود. جوامع پیشرفته از نظر ادب و فرهنگ به این موضوع توجه دارند و از همان سال‌های اول کودکی در کودکستان و دبستان برنامه‌های منظمی برای آن در نظر می‌گیرند.

وی با بیان اینکه قصه از زمان پیدایش انسان به وجود آمده است؛ گفت: قصه همچنان خواهد بود و آغاز و پایان ندارد. اما شاید در کشور ما هنوز به کودک همان نگاه اول بعد از رنساس حاکم است، یعنی به کودک به عنوان بزرگسالی کوچک نگاه می‌شود که باید به او راه و رسم زندگی و جهان را با آموزش مستقیم نشان داد و شاید به همین دلیل است که داستان‌خوانی را در رویداد‌های فرهنگی کمتر جدی می‌گیریم.

شهلا انتظاریان در پایان با تاکید بر اینکه اصل اول در داستان، لذت بردن مخاطب از آن است، گفت: آنچه که مایه لذت است در ذهن و جان می‌نشیند. در همین بستر است که می‌توان افراد را به خواندن کتاب علاقمند کرد. کودکی که از ابتدا کتاب خوانده یا برایش کتاب خوانده‌اند، در آینده نیز همچنان در حوزه مناسب و دلخواه خود کتاب خواهد خواند.