به گزارش خبرگزاری ایمنا، بازار سهام ایران در هفته دوم آذر ۱۴۰۴ عملکرد مثبتی از خود نشان داد و توانست در شرایط دشوار اقتصادی، بازدهی مناسبی را ثبت کند، شاخص کل بورس با رشد ۲.۹۷ درصدی به سطح سه میلیون و ۳۷۹ هزار واحد رسید که نشاندهنده مقاومت بازار در برابر فشارهای خارجی بود و شاخص هموزن نیز دو درصد بازدهی داشت و به ارتفاع ۹۵۹ هزار واحد رسید.
این هفته بازار سرمایه با وجود رقابت سنگین با بازارهای موازی ارز و طلا عملکرد مثبتی را ثبت کرد. در روزهای نخست هفته، شاخص بورس با رشد ۵۳ هزار واحدی به ۳ میلیون و ۲۵ هزار واحد و شاخص هموزن با افزایش ۷ هزار و احدی به ۹۳۷ هزار واحد رسید.
در طول هفته نیز روند معاملاتی مناسبی دیده شد که با همکاری بازگشت برخی نمادهای بزرگ به تابلوی معاملات همراه بود. در پایان هفته خبر افزایش قیمت بنزین، فضای بازار را تحت تأثیر قرار داد و کار بازارسازان را دشوارتر کرد، این تحولات همزمان با نوسانات افزایشی در بازار ارز رخ داد که موجب شد قیمت دلار در آستانه کانال ۱۱۴ هزار تومانی قرار گیرد.
با وجود این چالشهای ۶۲ درصد از نمادهای معاملاتی در این هفته رنگ سبز داشتند که نشاندهنده مشارکت فعال سرمایهگذاران در بازار بود. کارشناسان معتقدند که بورس در هفته دوم آذر در وضعیت تعادل شکننده قرار داشت؛ از یکسو رشد تدریجی انتظارات تورمی میتواند زمینهساز حرکتهای مثبت در هفتههای آینده باشد، اما از سوی دیگر، نبود محرک بنیادی قدرتمند و کاهش اعتماد عمومی باعث شده که بازدهی واقعی بازار همچنان محدود باقی بماند.
عملکرد هفته دوم آذر نشان داد که بورس ایران با وجود چالشها، همچنان توانایی جذب سرمایه و ارائه بازدهی مثبت را دارد اما به گفته تحلیلگران ادامه ثبات نرخ ارز و تصمیمات بودجهای دولت در روزهای آینده میتواند مسیر بازار را مشخص کند و ادامه روند مثبت بورس در هفتههای پایانی پاییز به ثبات در سیاستهای کلان اقتصادی و کنترل نوسانات بازارهای موازی گره خورده است.
ورود نقدینگی به سهام بزرگ و دلاری
نگاهی به بازدهی بورس در هفته دوم آذر ۱۴۰۴ نشان میدهد که بخش قابل توجهی از نمادهای بازار در جریان معاملات، وضعیت مثبتی را تجربه کردند اما شدت ورود نقدینگی بیشتر در سهمهای بزرگ و دلاری قابل مشاهده بود.
در مجموع معاملات این هفته، حدود ۶۰۲ میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار شد. این جریان ورودی هرچند نسبت به روند هفتههای اخیر تقویت شده، اما همچنان فاصله زیادی با موجهای پرقدرت ورود سرمایه دارد و نشان میدهد سرمایهگذاران نسبت به تحولات تورمی و نوسان بازارهای موازی محتاط هستند.
میانگین حجم معاملات این هفته به حدود ۲۵ میلیارد برگه سهم رسید و ارزش معاملات روزانه به طور میانگین روی ۱۰ هزار و ۵۸۰ میلیارد تومان قرار گرفت. این ارقام از فعال بودن نسبی بازار حکایت دارد، اما همچنان نشان میدهد بخش بزرگی از نقدینگی رفتار تماشاگرانه را ترجیح داده است.
بازدهی ۵۰ درصدی بازار در ۱۵ ماه
شاخص بازار سرمایه در دو ماه گذشته روندی افزایشی را تجربه کرده و از حدود ۲.۴ میلیون واحد به ۳.۲ میلیون واحد رسیده است. در هجدهم آبان این کانال از دست رفت اما در دوم آذر پس گرفته شد و در چهارم آذر، سقف تاریخی ۳.۳ میلیون واحد شکسته شد.
حجتالله صیدی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به تازگی با اعلام اینکه در ۱۵ ماه اخیر بازار سرمایه به طور متوسط ۵۰ درصد بازدهی داشته است، گفت: در این مدت در هر سه شاخص تعداد فعالان، میزان معاملات و ارزش بازار سرمایه رشد داشتیم. البته هنوز راضیکننده نیست، اما در مسیر پیشرفت قرار گرفتهایم.
وی با اشاره به اثرات جنگ ۱۲ روزه بر بازار سرمایه بیان کرد: مقایسه تابآوری بورس ایران در جنگ ۱۲ روزه با بحران اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۰۷ و نیز بورس کیِف طی حمله روسیه نشان میدهد که تابآوری بورس ایران بیشتر بوده و افت کمتری را تجربه کرده است. در چهار ماه اخیر نیز بازار سرمایه ۲۰ درصد رشد داشته است.
رقبای مسکن و خودرو در رکود
فردین آقابزرگی؛ کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با ایمنا اظهار کرد: درباره سطح ارزندگی بورس و پاسخ به این پرسش که آیا حمایتهای دولت باعث شکلگیری چنین وضعیتی شده است باید گفت که اعتقادی به چنین موضوعی ندارم زیرا حتی در زمانهایی که دولت به شدت وضعیت بورس را پیگیری میکرد و در تلاش بود که وضعیت بورس را از فزونی عرضه یا تقاضا به تعادل برساند، معمولاً از عهده این کار بر نمیآمد.
وی مخالفت با قیمتگذاری دستوری را به معنای کاهش دخالت دولت در برخی زمینهها دانست و گفت: آمارها نشان میدهد که شاخص کل بورس از ابتدای سال جاری تا دوازدهم آذر ۲۴ درصد، شاخص هم وزن حدود ۲۲ درصد و شاخص شناور آزاد ۲۶ درصد افزایش پیدا کردند این نشان میدهد که بازدهی بازار آنچنان قابل توجه نیست.
کارشناس بازار سرمایه با اشاره به برقراری رکود مطلق در برخی بازارهای سرمایه یادآور شد: در مقایسه با بازارهای مسکن یا خودرو که در وضعیت رکود مطلق و یا قابل توجهی قرار دارند، سطح ارزندگی بورس بر اساس معیارها و شاخصهایی مانند کاهش ارزش دلاری بازار یا کاهش P/E نسبت به سالهای گذشته به ویژه سال ۹۹ که ۳۸ بود، اکنون به کمتر از ۵.۸ مرتبه رسیده است.
وی بر این اساس شاخص سه میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی را جهش قابل توجهی ندانست و گفت: این موضوع که رشد اخیر بورس ممکن است مخاطراتی برای سرمایهگذاران به وجود بیاورد به نظرم موضوعیت ندارد.
پیوند بورس با تورم و نقدینگی
آقابزرگی درباره دلایل شکلگیری رشدهای اخیر بورس توضیح داد: در وضعیتی که تهدیدهای ژئوپولتیک و نظامی رو به افزایش بوده و حتی گمانههایی از وقوع دوباره جنگ و مانند آن را میشنویم، متغیرهای اقتصادی نیز نشان میدهد که به جز برخی از صنایع و شرکتها همچون گروه پالایش که وضعیت شگرفی نسبت به دوره مدت مشابه سال گذشته دارند.
وی با اشاره به گزارشهای شش ماهه شرکتها گفت: از این گزارشها میتوان این طور نتیجه گرفت که با وجود کاهش حاشیه سود و عملیات بیشتر شرکتها، قدر مطلق سود شرکتها نسبت به دوره گذشته نشان میدهد که حاشیه سود کاهش پیدا کرده و این به آن معناست که نمیتوان بورس را جدا از تورم و حجم گسترده نقدینگی در اقتصاد یا دیگر مؤلفههای اقتصادی دید و آن را در کفه دیگر ترازو گذاشت.
کارشناس بازار سرمایه تأثیر بورس از تورم را موجب افزایش درآمد حاصل از فروش شرکتها بیان کرد و ادامه داد: این رشد نه به معنی بهبود وضعیت بلکه نشاندهنده کاهش ارزش ریال است که خود را در قالب افزایش درآمد حاصل از فروش شرکتها و صنایع نشان خواهد داد.
انتظار ادامه رشد بورس تا پایان سال
وی پیشبینی آینده بازار در بازههای کوتاه مدت به عنوان مثال برای هفته آینده یا پایان ماه جاری را با خطا و انحراف همراه دانست و گفت: در شرایطی که پیشبینیپذیری در مسائل سیاسی و اقتصادی به حداقل ممکن رسیده یا بسیار دشوار شده است بسیاری از اظهارنظرها را میتوان حدسیاتی نامید که کمتر متکی به پایه اساس هستند.
آقابزرگی با تکیه بر وضعیت سطح ارزندگی بورس پیشبینی کرد که در یک بازه زمانی معقول حداقل سه ماهه تا پایان سال جاری همچنان وضعیت رو به رشد باشد و تاکید کرد: این چشمانداز با فرض ثابت بودن شرایط حال حاضر یعنی بدون افزایش مخاصمات و جنگ یا ایجاد تغییرات اساسی و مشهود در متغیرهای کلان اقتصادی ترسیم میشود البته به این معنی نیست که همچنان یک سیر سینوسی را در بازار خواهیم دید اما برآیند مثبت بازار قابل پیشبینی است.
وی با اشاره به فصل تدوین بودجه ۱۴۰۵ توضیح داد: در روزهایی قرار داریم که به مرور اجزای بودجه و جزئیات آن رونمایی خواهد شد، با وضعیت ناتراز دولت چشماندازی به جز افزایش سطح عمومی هزینههای دولت قابل ترسیم نیست همانگونه که بودجه سال گذشته ۹۰۰ همت ناترازی عملیات داشتیم و امسال نیز همچنان بر همین منوال پیش خواهیم رفت.
هیچ نهادی نباید به بزرگ شدن دولت کمک کند
کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با در نظر گرفتن افزایش دامنه تحریمها در سطح بینالمللی به طور حتم راهکارها و تدابیری را در بودجه سال آینده خواهیم دید همچون افزایش سطح عمومی مالیاتها و درآمدهای دولت یا شاید افزایش واگذاری داراییهای مالی انتشار اوراق و مانند آنکه با این تدابیر بخشی از ناترازی دولت به این طریق پوشش داده خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه هیچ سازمان و نهادی برخلاف اصل ۴۴ قانون اساسی یعنی کمک به بزرگ شدن دولت نباید انجام وظیفه کند، یادآور شد: به عنوان مثال در ارکان بورس به دلیل نیاز دولت به تأمین نقدینگی میتوان ساز و کاری را پیشبینی کنند که برای انتشار اوراق بدهی کمک کنیم البته تا کنون هزار و ۴۰۰ تا ۵۰۰ همت استمهال شده و هیچ پشتوانهای برای باز پس دادن این منابع وجود ندارد همچنین نرخ مؤثر این اوراق نیز اثر معکوس بر بازار سرمایه دارد.
آقابزرگی با تاکید بر اینکه هیچ نگرانی برای ریزش شاخص یا افت بیش از اندازه آن در روزهای آینده وجود ندارد، گفت: پس از جنگ ۱۲ روزه شاخص کل تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد کاهش پیدا کرد بنابراین اکنون جای نگرانی از ریزش سنگین بازار وجود ندارد البته با فرض ثابت بودن شرایط کنونی همچنین ادامه نابسامانیهای اقتصادی که در بازارهای مسکن و خودرو دیده میشود.
وی افزود: بازدهی بازار از ابتدای سال تا ۱۲ آذر ۲۴ درصد است و اگر به طور متوسط حساب کنیم شاید کمتر از نرخ بهره بلندمدت بانکی باشد بنابراین جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد.
به گزارش ایمنا، آخرین روزهای پاییز برای بورس تعیینکننده خواهد بود؛ ماهی که در آن سرمایهگذاران باید بیش از همیشه به تحلیل بنیادی، گزارشهای کدال و رصد دقیق نرخ ارز توجه کنند. نوسان همچنان بخش جداییناپذیر بازار خواهد بود، اما در دل همین نوسانها فرصتهایی نهفته است که تنها با صبر و نگاه تحلیلی میتوان آنها را شکار کرد.
