دوئل آمریکا و اروپا

زمینه و انگیزه‌های سیاست تعرفه‌ای
ترامپ از دهه ۱۹۸۰ تعرفه‌ها را ابزاری برای تنظیم تجارت و مقابله با کشور‌هایی می‌دانست که به ادعای او از اقتصاد آمریکا سوءاستفاده می‌کنند. در دور دوم ریاست‌جمهوری، او این رویکرد را با شدت بیشتری دنبال کرد به شکلی که از بهمن ۱۴۰۳ تعرفه ۲۵ درصدی بر فولاد و آلومینیوم وارداتی از اتحادیه اروپا اعمال و از اواسط اسفند اجرایی گردید. سپس در ۱۳ فروردین ۱۴۰۴، با نام‌گذاری این روز به‌عنوان «روز آزادی»، تعرفه پایه ۱۰ درصدی بر تمام واردات و تعرفه ۲۰ درصدی برای اتحادیه اروپا وضع شد، اما نقطه اوج این سیاست، اعلام تعرفه ۵۰ درصدی در پی شکست مذاکرات تجاری با اروپا بود. ترامپ در شبکه اجتماعی تروث سوشال اظهار داشت: «اتحادیه اروپا بسیار سختگیر بوده و مذاکرات به جایی نرسیده است.» این اقدام، تنش‌های تجاری را به اوج رساند و واکنش‌های گسترده‌ای را در اروپا برانگیخت. 

تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
تعرفه ۵۰ درصدی که از اول ژوئن اجرایی خواهد شد، پیامد‌های عمیقی برای اقتصاد جهانی و اروپا به همراه دارد. این تعرفه‌ها هزینه‌های تولید و مصرف را افزایش داده و زنجیره‌های تأمین جهانی را مختل می‌کند. در آمریکا، مصرف‌کنندگان با افزایش قیمت کالا‌هایی مانند خودرو، محصولات کشاورزی و فناوری مواجه خواهند شد. به‌عنوان مثال، تعرفه ۲۵ درصدی بر خودرو‌های وارداتی می‌تواند قیمت برخی خودرو‌ها را تا ۳۰۰۰ دلار بالا ببرد. در اروپا، بازار‌های مالی با افت قابل‌توجهی روبه‌رو شده‌اند. صنایع کلیدی اروپا، از جمله خودروسازی و فولاد، به شدت آسیب‌پذیر هستند. انجمن تولیدکنندگان فولاد اروپا هشدار داده که این تعرفه‌ها می‌تواند صادرات را کاهش دهد و برخی کارخانه‌ها را به تعطیلی بکشاند. فراتر از اقتصاد، این سیاست‌ها اعتراضات مردمی را در اروپا برانگیخته است. از برلین تا لیسبون و لندن، معترضان به خیابان‌ها آمده و سیاست‌های تجاری «هرج‌ومرج‌آمیز» ترامپ را محکوم کرده‌اند. این اعتراضات نشان‌دهنده نگرانی عمیق از تأثیرات اقتصادی و اجتماعی این تعرفه‌ها بر زندگی روزمره است. در سطح جهانی، نوسانات بازار‌های بورس و کاهش ارزش سهام شرکت‌های بین‌المللی، نگرانی سرمایه‌گذاران از پیامد‌های این جنگ تجاری را نشان می‌دهد. 

واکنش‌های اروپا و اقدامات متقابل
اتحادیه اروپا و رهبران آن به‌سرعت به سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ واکنش نشان دادند. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، تعرفه ۲۵ درصدی بر فولاد و آلومینیوم را «غیرموجه» خواند و قول اقدامات متقابل قاطع و متناسب داد. او در واکنش به تعرفه ۵۰ درصدی تأکید کرد که اتحادیه اروپا به دنبال تشدید تنش نیست، اما از منافع اقتصادی خود دفاع خواهد کرد. جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، نیز ضمن انتقاد از این تعرفه‌ها، بر لزوم مذاکره با آمریکا تأکید کرد. از ۱۵ آوریل ۲۰۲۵، اتحادیه اروپا تعرفه‌های تلافی‌جویانه‌ای بر کالا‌های آمریکایی، به‌ویژه در بخش‌های فناوری و کالا‌های لوکس، اعمال کرده است. کشور‌های کلیدی مانند آلمان و هلند که در صنایع خودروسازی و فناوری آسیب‌پذیر هستند، در حال ارزیابی گزینه‌های خود برای کاهش تأثیرات این تعرفه‌ها هستند. 

پیامد‌ها و چشم‌انداز آینده
جنگ تعرفه‌ای به مرحله‌ای حساس رسیده است. شکست مذاکرات تجاری، همان‌طور که در گزارش‌های اخیر اعلام شد، به تصمیم ترامپ برای اعمال تعرفه ۵۰ درصدی منجر شد و احتمال یک جنگ تجاری تمام‌عیار را میان دو سوی آتلانتیک افزایش داد. این سیاست‌ها نه‌تن‌ها اقتصاد، بلکه روابط سیاسی آمریکا با متحدان سنتی‌اش را تحت فشار قرار داده است. انتقادات تند رهبران اروپایی و اعتراضات مردمی نشان‌دهنده شکاف فزاینده در روابط ترانس آتلانتیک است. در کوتاه‌مدت، تعرفه‌های جدید می‌توانند صنایع کلیدی اروپا را تحت فشار شدید قرار دهند و هزینه‌ها را برای مصرف‌کنندگان در هر دو سوی اقیانوس اطلس افزایش دهد. در بلندمدت، این سیاست‌ها ممکن است الگو‌های تجارت جهانی را تغییر دهند، زیرا شرکت‌ها و کشور‌ها به دنبال کاهش وابستگی به بازار آمریکا هستند. کسری تجاری آمریکا بیش از آن‌که نتیجه موانع تجاری باشد، به ساختار اقتصاد داخلی این کشور مربوط است و تعرفه‌ها ممکن است نتایج معکوسی داشته باشد. این جنگ تجاری همچنین می‌تواند بر رویداد‌های جهانی مانند جام جهانی ۲۰۲۶ و المپیک ۲۰۲۸ لس‌آنجلس نیز تأثیر بگذارد، زیرا افزایش هزینه‌های اسپانسر‌ها و شرکت‌های بین‌المللی ممکن است جو این رویداد‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد. در مجموع، ادامه این روند می‌تواند ثبات اقتصاد جهانی را تهدید کند و کشور‌ها را به سمت بازنگری در استراتژی‌های تجاری خود سوق دهد.