توضیحی درباره دوره راهیان نور سپهبد شهید «حسین سلامی»

توضیحی درباره دوره راهیان نور سپهبد شهید «حسین سلامی»

نخستین دوره آموزشی راویان یادمان‌های دفاع مقدس با عنوان دوره سپهبد شهید حسین سلامی در اردوگاه الزهرای بسیج برگزار شد.

به گزارش ایسنا،نخستین دوره آموزشی راویان یادمان‌های دفاع مقدس و راهیان نور سپهبد شهید «حسین سلامی» با حضور جمعی از راویان منتخب کشوری و استانی صبح امروز (چهارشنبه) در اردوگاه الزهرا (س) بسیج برگزار شد.

این دوره با هدف مباحثه و تدوین محتوای روایت یادمان‌ها و یادواره‌های شهدا در سال ۱۴۰۴ طراحی شده و قرار است راویان در دو روز درباره موضوع یادمان‌های «طلائیه» و «شلمچه» را بررسی و تبادل نظر کنند.

حضور راویان کشوری و فرماندهان پیشکسوت در این دوره همچون سردار «احمد غلامپور»، حجت‌الاسلام «جوشقانیان»، سردار «فتح‌الله جعفری»، حاج «حسین یکتا» و... در طرح مباحث جلسات و برگزاری جلسات تعاملی از ویژگی‌های این دوره است.

طلائیه؛ کربلایی در ایران

«طلائیه» از جنوب و غرب به کشور عراق و از شرق به کوشک و از شمال به سه‌راهی فتح و چهارراه برزگر محدود می‌شود. در غرب طلائیه، هورالهویزه و سه طرف آن بیابانی خشک است. مرز ایران در محدوده طلائیه به صورت یک زاویه قائمه است که به آن دال طلائیه گفته می‌شود. طلائیه شب‌های زمستانی سرد و روزهای تابستانی بسیار گرمی دارد و در اواسط فصل گرما، حرارت در این منطقه گاهی از پنجاه درجه سانتی‌گراد می‌گذرد. زمین طلائیه هموار و سطح آن پوشیده از خاک و رسوب نمک است. در زمان بارندگی و با طغیان آب هور بخش‌های زیادی از طلائیه هم به زیر آب می‌رود و همین امر باعث باتلاقی شدن منطقه در ماه‌های خاصی از سال می‌شود. پاسگاه طلائیه قدیم و جدید درست کنار مرز و پس از مناطق ترازی و کوشک در نزدیکی جزایر مجنون واقع شده و در واقع مرز بین خشکی و هور در این منطقه محسوب می‌شود.

پیش از آغاز رسمی جنگ تحمیلی، دشمن در این منطقه تحرکاتی نظیر تیراندازی به سوی پاسگاه‌های مرزی و احداث سنگر در مقابل آنها، استقرار نیرو و تانک در برابر پاسگاه طلائیه قدیم، اقدام به پروازهای شناسایی بر فراز منطقه و بازداشت صیادان بومی انجام می‌داد. با آغاز رسمی جنگ، این منطقه یکی از محورهای اصلی هجوم به خوزستان بود و در همان روزهای اول جنگ توسط لشکر ۵ مکانیزه عراق سقوط کرد و تا عملیات بیت‌المقدس این منطقه در اشغال کامل عراق بود. در مرحله دوم عملیات بیت‌المقدس که دشمن از جنوب کرخه‌نور به سوی مرز عقب‌نشینی کرد، مواضع خود را در مجاورت طلائیه مستحکم نمود و مجهزترین موانع و استحکامات خود را شامل انواع دژ، میادین مین، تله‌های انفجاری، سنگرهای بتنی و سیم‌های خاردار و خاکریزهای مثلثی در این منطقه ایجاد نمود.

این منطقه یکی از محورهای مهم عملیات‌ خیبر و عملیات بدر و کلید حفظ جزایر مجنون در طول جنگ بود، چرا که تصرف طلائیه به معنی تثبیت پیشروی ایران در هور بود. در عملیات خیبر رزمندگان باید از این منطقه به جزایر مجنون شمالی و جنوبی و تأسیسات آن شامل دکل‌های برق، دکل‌های تقویتی رادیو و تلویزیون، کارخانه‌های کاغذسازی و جاده‌های نفت یورش می‌بردند.

در مرحله دومعملیات خیبر، تمرکز آتش دشمن در طلائیه که زمینی بسیار محدود را شامل می‌شد، فوق‌العاده سنگین بود، طوری که در یک لحظه ده‌ها قبضه سلاح منحنی‌زن از جمله توپ و خمپاره، هم‌زمان بر روی این نقطه آتش می‌ریختند و به قول رزمندگان زمین را شخم می‌زدند. میزان اجرای آتش توپخانه و ادوات ارتش عراق در این منطقه را بیش از ده‌ها هزار گلوله‌ی توپ، کاتیوشا و خمپاره تخمین زده‌اند.  چنانکه شهید عبدالله میثمی که در آنجا حاضر بود می‌گفت:  «هرکس در طلائیه ایستاد، اگر در کربلا هم می‌بود، می‌ایستاد.»

به خاطر اهمیتی که منطقه طلائیه در کل عملیات خیبر داشت، ضرورت مقاومت و ایستادگی نیروها در آن مدام از سوی مسئولان در اتاق جنگ گوشزد می‌شد. به همین علت پس از آنکه محور زید با عدم موفقیت مواجه شد، حسین خرازی فرمانده لشکر ۱۴ امام حسین (ع) فراخوانده شد تا مأموریت طلائیه به وی واگذار شود که وی نیز یک دست خود را در این منطقه از دست داد.

پس از پایان جنگ، در این مکان مقری برای جستجوی پیکر مطهر شهدا دایر شد و در مکانی که تعداد زیادی از شهدا کشف شد، حسینیه‌ای به نام حسینیه حضرت عباس (ع) بنا شد که در آن پنج شهید گمنام به خاک سپرده شده است. این یادمان در ۸ کیلومتری غرب پاسگاه طلائیه قدیم و در منتهی‌الیه جنوب‌غربی مرز (در نزدیکی قسمت دال طلائیه) واقع شده است و در فاصله ۳۰۰ متری سه‌راهی شهادت طلائیه قرار دارد. علی‌رغم آنکه عملیات اکتشاف نفت، این مناطق را تاحدی دست‌خوش تغییر کرده است اما دژها و خاکریزهای عملیاتی در جنوب و غرب این یادمان هنوز مشهود است.

شلمچه؛قطعه‌ای از بهشت

منطقه عمومی شملچه از ضلع غربی خرمشهر شروع شده و تا عمق خاک عراق به پیش می‌رود. خط مرزی، این منطقه را به دو قسمت شلمچه ـ ایران و شلمچه ـ عراق تقسیم کرده است. شلمچه ـ ایران در منتهی‌الیه جنوب غربی جلگه خوزستان قرار گرفته داشته و دارای آب و هوای گرمسیری است. حداقل دمای هوای آن در زمستان به صفر درجه و حداکثر دمای آن در تابستان از مرز ۵۵ درجه سانتی‌گراد تجاوز می‌کند.

به دلیل اتصال ضلع جنوبی شلمچه با اروندرود، باتلاق‌ها و آب گرفتگی‌های متعددی ایجاد شده است و با آغاز لشکر کشی ارتش بعث عراق به خاک جمهوری اسلامی، شلمچه نیز به اسارت دشمن درآمد. بعد از سقوط خرمشهر در چهارم آبان ۱۳۵۹، جاده شلمچه به صورت یکی از معابر اصلی تردد یگانهای عراقی مستقر در خرمشهر درآمد. ۱۸ ماه بعد در روز دهم اردیبهشت‌ماه سال ۶۱ عملیات بیت‌المقدس با رمز یا علی ابن ابی‌طالب(ع)، با هدف آزادسازی خرمشهر آغاز شد. در این عملیات ضمن آزادسازی شهر خرمشهر، قسمتی از دشت و جاده شلمچه به منظور قطع ارتباط عقبه به خط مقدم نبرد تبدیل شده بود.

۵۰ روز بعد از فتح غرورآفرین خرمشهر، عملیات رمضان در تاریخ۶۱/۴/۲۲ با رمز یا مهدی ادرکنی(عج) به منظور دور ساختن دشمن از شهرهای خرمشهر و آبادان و تعقیب او در آن سوی مرز شروع شد. این نبرد ۱۵ روز به طول کشید. اما دوباره شلمچه ایران در اشتغال متجاور باقی ماند. مدت ۶ سال شلمچه ایران در اختیار دشمن بود. ۱۵ روز بعد از ناکامی عملیات کربلای ۴، رزمندگان اسلام اقدام به انجام عملیات کربلای ۵ کرده و در روز چهارم عملیات، جاده شلمچه به دست پرتوان رزمندگان اسلام آزاد شد و در روز بیستم عملیات(هشتم بهمن ماه ۶۵) شلمچه ایران کاملا آزاد شده و قسمت عظیمی از شلمچه عراق هم به تصرف نیروهای خودی درآمد. در مجموع هشت عملیات در طول هشت سال دفاع مقدس در منطقه شلمچه صورت گرفت که مهمترین آن عملیات کربلای پنج بود.

بعد از اتمام جنگ تحمیلی، گروهای تفحص مستقر شدند و توانستند تعداد زیادی از پیکر مطهر مفقودین را کشف و به خانواده‌های چشم انتظار آنان تحویل دهند. در عید قربان سال ۱۳۷۸ مقام معظم رهبری با حضور در جمع کاروانهای راهیان نور و در کنار هشت شهید گمنام عملیات کربلای پنج شلمچه را قطعه‌ای از بهشت نامیدند. حرم شهیدان گمنام و موزه طبیعی دفاع مقدس شلمچه به عنوان یکی از یادمان‌های تحت پوشش قرارگاه حفظ ابنیه و آثار سرزمینی دفاع مقدس خوزستان است و همه ساله صدها هزار نفر از سراسر کشور برای تجدیدبیعت با آرمان‌های شهدای والامقام دفاع مقدس از یادمان‌ها بازدید می‌کنند.

انتهای پیام