به گزارش سرویس فرهنگی صد آنلاین، این مبلغ بسته به شرایط مختلف می‌تواند حلال یا حرام باشد. در این مقاله مفهوم پورسانت، شرایط شرعی آن و پاسخ مراجع تقلید به پرسش‌های رایج در این زمینه بررسی می‌شود.
پورسانت چیست؟
پورسانت (کمیسیون) کلمه‌ای با ریشه فرانسوی به معنای درصد است و در فارسی به مبلغی اطلاق می‌شود که به‌عنوان پاداش برای واسطه‌گری یا انجام یک کار خاص پرداخت می‌گردد. این مبلغ در بسیاری از مشاغل، از جمله بازاریابی و خدمات دولتی، رایج است.
حکم کلی شرعی درباره پورسانت
فقها حلال یا حرام بودن پورسانت را وابسته به موارد زیر می‌دانند:
- رعایت قانون: اگر قانون منع کند، دریافت پورسانت جایز نیست.
- نوع فعالیت: پورسانت در ازای کار حلال یا معرفی مشتری واقعی، فی‌نفسه اشکال ندارد.
- صداقت در معامله: هرگونه تقلب یا فاکتور غیرواقعی، موجب حرمت پورسانت می‌شود.
پرسش و پاسخ‌های شرعی درباره پورسانت
1. آیا پورسانت در بازاریابی شبکه‌ای حلال است؟
- پاسخ آیت‌الله شبیری زنجانی: اگر پورسانت در قبال معرفی خریدار واقعی یا بازاریاب پرداخت شود و برخلاف قانون نباشد، اشکالی ندارد.
- شرط اساسی: پورسانت صرفاً به دلیل عضویت در شبکه یا بالا رفتن در سلسله‌مراتب پرداخت نشود.
2. پرداخت پورسانت برای معرفی مشتری در مشاغل وابسته
- پرسش: آیا تعمیرکار می‌تواند بابت معرفی مشتری به فروشنده پورسانت دریافت کند؟
- پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی: اگر پورسانت از منافع فروشنده باشد و قیمت کالا برای مشتری افزایش نیابد، اشکال ندارد.
3. دریافت پورسانت توسط واسطه‌ای که کاری انجام نمی‌دهد
- پرسش: واسطه‌ای که دستمزدی از کارگران کسر کرده و به خود اختصاص دهد، آیا مجاز است؟
- پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی: در صورتی که واسطه کاری انجام نداده باشد، دریافت پول جایز نیست، مگر با رضایت کامل کارگران.
4. پورسانت کارمند دولتی یا خصوصی از فروشندگان
- پرسش: آیا کارمند می‌تواند شرط کند که درصدی از سود فروشنده به او پرداخت شود؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: چنین شرطی صحیح نیست و حتی با اجازه مسئول مافوق نیز دریافت پورسانت جایز نیست.
5. پورسانت در بازاریابی طبق توافق شرکت
- پرسش: اگر پورسانت بابت یافتن مشتری یا آموزش بازاریابان پرداخت شود، آیا حلال است؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: این عمل فی‌نفسه مجاز و درآمد حاصله از آن حلال است.
6. واسطه‌گری در پرداخت دستمزد
- پرسش: آیا واسطه می‌تواند بخشی از دستمزد پرداختی کارفرما به کارگران را برای خود نگه دارد؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: اگر واسطه وکیل کارفرما باشد، نمی‌تواند مبلغ اضافی را بدون رضایت مالک تصرف کند.
7. حق دلال در معاملات ناتمام
- پرسش: اگر دلال معامله‌ای را نهایی نکرده باشد، آیا حقی برای دریافت پورسانت دارد؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: دلال می‌تواند اجرت راهنمایی دریافت کند، اما برای معامله‌ای که واسطه آن نبوده، حق دریافت اجرت ندارد.
حکم بازاریابی شبکه‌ای و شرایط آن
بازاریابی شبکه‌ای تنها زمانی حلال است که:
- پورسانت بر مبنای فروش واقعی کالا یا خدمات پرداخت شود.
- قراردادها بر اساس قوانین شرعی و عرفی تنظیم شوند.
- سودآوری صرفاً ناشی از جذب اعضای جدید نباشد.
در صورتی که قوانین شرکت‌های بازاریابی شفاف و کالاها باکیفیت باشند، فعالیت در این زمینه با رعایت ضوابط شرعی بلامانع است.
نتیجه‌گیری
پورسانت تحت شرایط زیر حلال است:
- برخلاف قوانین و مقررات نباشد.
- برای کاری حلال یا معرفی مشتری واقعی پرداخت شود.
- صداقت در معامله رعایت شود.
در غیر این صورت، دریافت یا پرداخت پورسانت می‌تواند موجب حرمت آن گردد.
پیشنهادی باخبر
تبلیغات
