به گزارش مشرق، استان حضرموت در شرق یمن مهمترین استان یمنی است که بر سر کنترل و نفوذ در آن نزاع وجود دارد چرا که این بزرگترین استان از نظر مسافت است. مساحت آن ۳۶ درصد از مساحت کل یمن است و دارای منابعی گسترده است طوری که ۸۰ درصد از نفت یمن را تولید میکند و گاز و منابع دیگری را نیز دارد.
همچنین نوار ساحلی در دریای عرب دارد که به مسافت ۳۶۰ کیلومتری میرسد. تعداد ساکنان حضرموت ۱.۵ میلیون نفر و مساحت آن ۱۹۳ هزار و ۳۲ کیلومتر مربع است. از شمال به عربستان، از جنوب به دریای عرب، از شرق به استان المهره در مرز عمان، از شمال غرب به استانهای مأرب و الجوف و از غرب به استان شبوه متصل است که مرکز اصلی تولید گاز در یمن است.
براساس گزارش العربی الجدید، این استان از ساحل حضرموت و پایتخت آن «المکلا» و «وادی حضرموت» و پایتخت آن «سیئون» تشکل میشود. در وادی حضرموت منابع نفتی این استان واقع هستند. از جمله مهمترین میادین نفتی «المسیله» است که در سال ۱۹۹۳ کشف شد.
این میدان نفتی در حضرموت از بزرگترین میادین نفتی در یمن است و بیش از ۳۹ درصد از مجموع نفت از این میدان استخراج میشود و جایگاه اول را بین میادین نفتی در این کشور دارد. وزارت نفت یمن در سال ۲۰۰۶ برآورد کرده بود که میزان قدرت استخراج نفت از این میدان نفتی حدود ۷.۵۱ میلیون بشکه است. حوزه ۱۴ نفتی در استان حضرموت جزو میدان المسیله در سیئون است و مساحت آن حدود ۱۲۵۷ کیلومتر مربع تخمین زده میشود. حوزههای میدان المسیله به ویژه حوزههای ۱۴، ۱۰، ۵۱، ۳۲ و ۵۳ ستون فقرات تولید نفت خام هستند. شرکت «پترومسیله» شرکتی است که این حوزه را بعد از تحویل آن از شرکت «نکسن» کانادا در سال ۲۰۱۱ تحویل گرفت. طرح این شرکت حفر تعدادی از چاهها و تعمیر تعدادی از آنها است.
حضرموت دو فرودگاه هوایی دارد که این دو فرودگاه الریان در المکلا و فرودگاه سیئون در وادی حضرموت و تعدادی از بنادر دریایی هستند. از جمله بندر المکلا، بندر الشحر و بندر نفتی الضبه. همچنین یک گذرگاه زمینی با عربستان دارد. این گذرگاه گذرگاه زمینی «الودیعه» است که از طریق آن مسافران منتقل میشوند و کالاها و مواد غذایی نیز از عربستان منتقل میشود و یکی از مهمترین منابع درآمدی کشور است. همچنین مهمترین گذرگاه زمینی بین یمن و عربستان است. این مسئله حضرموت را جزو اولویتهای عربستان در یمن قرار میدهد.
حضرموت؛ نقشه نفوذ نظامی
منطقه اول نظامی در حضرموت وجود دارد که یکی از هفت منطقه نظامی یمن است و مرکز فرماندهی آن در شهر سیئون است و متشکل از هفت یگان شامل نیروهای زمینی و گارد مرزی است. منطقه دوم نظامی مقر آن در المکلا قرار دارد و شامل استان المهره در مرز با عمان است که دومین استان بزرگ یمن از حیث مساحت است.
شورای انتقالی جنوب یمن توانسته کنترل المکلا را در دست بگیرد. منطقه دوم نظامی نیز به متحد نظامی آن تبدیل شده است.
استان حضرموت که به دو بخش تقسیم میشود متشکل از ۲۸ شهرستان و شهر المکلا پایتخت آن است. بخش اول شامل ساحل و تپه حضرموت است که به ۱۲ شهرستان تقسیم میشود که نیروهای نخبه(ویژه) وابسته به شورای انتقالی جنوب یمن که مورد حمایت امارات هستند، کنترل آن را در دست دارند. همچنین کنترل فرماندهی منطقه دوم نظامی متشکل از بخشهای جنوبی حضرموت و استانهای المهره و سقطری و پایگاههای مهمی از جمله فرودگاه بینالمللی الریان در المکلا را در دست دارند اما بخش دوم استان حضرموت شامل مناطق وادی و صحرا است که متشکل از ۱۶ شهرستان با پایتخت آن شهر سیئون است. تا ابتدای این هفته، این شهرستانها تحت کنترل نیروهای دولتی مورد حمایت عربستان بودند که فرودگاه بینالمللی سیئون را نیز کنترل میکنند.
با حمایت عربستان اتحاد قبایل حضرموت در سال ۲۰۱۳ به ریاست «عمرو بن حبریش» معاون اول استاندار حضرموت تشکیل شد. این اتحاد شامل قبایل و طوایف حضرموت است و یک تشکیلات نظامی و امنیتی گسترده در وادی حضرموت تحت عنوان «نیروهای حفاظت از حضرموت» دارد که در منطقهای که چاههای نفت متمرکز هستند، مستقر است. از جمله برجستهترین خواستههای این اتحاد، خودمختاری برای حضرموت، به دست آوردن سهمی از ذخایر نفتی در این استان و بهبود زیرساختها و خدمات عمومی است.
شورای انتقالی جنوب که با جاهطلبیهایی برای گسترش و کنترل کل استان حضرموت مواجه بود، برای ایجاد تشکیلات نظامی مانند «نخبهها» و «نیروهای پشتیبانی امنیتی» تلاش کرد. شورای انتقالی از طریق این تشکیلات نظامی، قصد دارد بر وادی حضرموت و میادین نفتی آن که تحت کنترل ائتلاف قبایل حضرموت است، تسلط یابد، علاوه بر این، منطقه نظامی اول را نیز که به وابستگی به اخوان المسلمین (حزب اصلاح) و همکاری با انصارالله یمن و قاچاق سلاح برای آنها متهم است، کنترل کند.
در پایان نوامبر گذشته، شورای انتقالی جنوب تصمیم به حمله نظامی به حضرموت گرفت و همزمان با برگزاری رژه نظامی برای نیروهای جنوبی در عدن که اولین رژه از سال ۱۹۸۹ بود، روی بسیج نظامی از استانهای تحت کنترل خود کار کرد، به طوری که هزاران فرد مسلح و صدها خودروی نظامی و زرهی را از استانهای عدن، ابین، الضالع، لحج و شبوه به وادی حضرموت منتقل کرد.
ائتلاف قبایل حضرموت هفته گذشته اعلام کرد که واحدهایی از نیروهای «حفاظت از حضرموت» امنیت تأسیسات میادین نفتی المسیله را برقرار کرده و تأکید کرد که تأمین امنیت میادین نفتی به منظور «تقویت امنیت در آنها و دفاع از منابع ملی در برابر هرگونه تجاوز یا دخالت خارجی است، زیرا این ثروت مردم و زیر چتر دولت مشروع و رسمی است.»
روز چهارشنبه، نیروهای انتقالی پس از آنکه منطقه نظامی اول به سرعت مقرهای منطقه، اردوگاههای وابسته به آن، کاخ جمهوری، فرودگاه سیئون، مجتمع دفاتر اداری و سایر مقرهای امنیتی و غیرنظامی را تحویل داد، کنترل کامل شهر سیئون را به دست گرفتند. در همان روز، استان المهره که با عمان هممرز است، به همراه محور نظامی «الغیضه»، گذرگاهها و بنادر مرزی و تمام مقرهای دولتی در این استان، به طور کامل تحویل داده شد.
روز پنجشنبه، نیروهای انتقالی همچنین پس از حملهای که به نیروهای حفاظتی حضرموت وابسته به اتحاد قبایل حضرموت انجام دادند، موفق شدند کنترل میادین نفتی را به دست بگیرند و در اطراف شرکتهای نفتی در فلات حضرموت در شمال شرقی یمن مستقر شوند و کنترل خود را بر همه نقاط و مکانها گسترش دهند.
کانال مستقل عدن، وابسته به شورای انتقالی جنوب اعلام کرد که نیروهای «نخبه حضرموتی» مواضع خود را برای محافظت از شرکتهای نفتی بازپس گرفته و کنترل همه نقاط را به دست گرفتهاند و حمله به نیروهای ائتلاف را اینگونه توجیه کرد که به دلیل «اختلافات داخلی» بین رهبران نیروهای حفاظت از حضرموت (عمرو بن حبریش، العوثانی و بن حریز) در مورد اجرای توافق آتشبس بین مقامات محلی و ائتلاف قبایل حضرموت تحت حمایت عربستان بوده است.
نیروهای ویژه حضرموت اعلام کردند که پس از یک عملیات نظامی گسترده کنترل کامل پایگاههای شرکتهای نفتی در منطقه المسیله در استان حضرموت را به دست گرفتهاند. این نیروها افزودند که واحدهای آنها به طور گسترده در سراسر حوزههای نفتی، از جمله اطراف شرکتها و مسیرهای حیاتی تدارکات مستقر شدهاند که منجر به عقبنشینی گروههای وفادار به عمرو بن حبریش از مواضع خود پس از درگیریهای محدود در برخی نقاط شده است.
با این مسئله، شورای انتقالی جنوب کنترل کامل استانهای حضرموت و المهره را که نیمی از مساحت یمن را تشکیل میدهند، به دست گرفته است و تقریبا کنترل کامل بقیه استانهای جنوبی را در دست دارد.
