به گزارش خبرآنلاین، اسماعیل بقائی در گفت وگوی اختصاصی با خبرگزاری شینهوای چین به تبیین روابط ایران و چین، برگزاری اجلاس شانگهای در پکن و حضور مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران در این رویداد بین المللی پرداخت.
سخنگوی وزارت امور خارحه در این مصاحبه از سازمان همکاری شانگهای (SCO) به عنوان یک گروه‌بندی بین‌المللی نوظهور یاد کرد و آرمان‌های رهبران سازمان همکاری شانگهای را بر حفظ حاکمیت قانون در سطح بین‌المللی و ارزش‌های مشترکی استوار دانست.
بقائی همچنین بر عزم رهبران ایران و چین برای تقویت مناسبات دوجانیه تاکید کرد و گفت، قرارداد ۲۵ ساله دو کشور در حال اجرا و پیشرفت است.
سخنگوی وزارت امور خارجه، تروریسم را تهدیدی نگران کننده برای همه اعضای سازمان همکاری شانگهای معرفی کرد و گفت معتقد است سازمان همکاری شانگهای می‌تواند چارچوب بسیار مؤثری برای همکاری میان کشورهای جنوب باشد.
بقائی سفر مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران به پکن را نقطه عطفی در توسعه روابط دوجانبه و تثبیت جایگاه و موضع تهران در سازمان همکاری شانگهای عنوان کرد.
متن کامل مصاحبه اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با خبرگزاری شینهوای چین به نقل از ایرنا، بدین شرح است:
شانگهای جوان است،اما تاثیرگذار
سازمان همکاری شانگهای (SCO) یک گروه‌بندی بین‌المللی نوظهور است و اگرچه نسبتا جوان است اما معتقدم بسیار تأثیرگذار و مؤثر است، زیرا می‌تواند منافع و دغدغه‌های جهان جنوب را نمایندگی کند. این سازمان بیش از ۴۰ درصد جمعیت جهان و حدود ۲۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهانی را شامل می‌شود.
بنابراین، این یک سازمان بین‌المللی بسیار مهم است که می‌تواند روابط بین‌الملل را به شکل مثبت تحت تأثیر قرار دهد. اگر توجه کرده باشید،
ایران از ژوئیه ۲۰۲۲ عضو کامل سازمان همکاری شانگهای شده است. مرحوم شهید ابراهیم رئیسی، اولین رئیس‌جمهور ایران بود که در این اجلاس مشارکت داشت (البته به‌صورت آنلاین). نوبت دوم، معاون اول رئیس‌جمهور، آقای محمد مخبر، در اجلاس سران حضور یافت.
بنابراین، این سومین بار است که ایران به عنوان عضو کامل در نشست سران سازمان شانگهای شرکت می‌کند. در عین حال اولین بار است که رئیس‌جمهور پزشکیان به پکن سفر می‌کند.
چین شریک راهبردی ایران است؛ قرارداد ۲۵ ساله با چین در حال اجرا و پیشرفت است
شما می‌دانید ما دارای شراکت راهبردی با چین هستیم. قرارداد ۲۵ ساله با چین در حال اجرا و پیشرفت است. روابط دوجانبه ما بسیار خوب و رو به رشد است. ما ارزش زیادی برای رابطه‌مان با چین قائل هستیم و معتقدم این سفر رئیس‌جمهور پزشکیان نقطه عطفی در توسعه روابط دوجانبه و تثبیت جایگاه و موضع ما در سازمان همکاری شانگهای خواهد بود.
همان‌طور که گفتم، توافقات دوجانبه زیادی در حوزه‌های مختلف از جمله تجارت، اقتصاد، انرژی، کشاورزی و گردشگری داریم. نکته مهم این است که
این یک بعد بسیار مهم روابط است. شما می‌دانید،
همان‌طور که گفتید، تروریسم تهدیدی است که برای همه اعضای سازمان همکاری شانگهای نگران‌کننده است. تروریسم یک پدیده فرامرزی است، مشابه جرائم سازمان‌یافته فراملی همچون قاچاق مواد مخدر. بنابراین، اگر بخواهیم این چالش‌ها و تهدیدهای قدیمی و نوظهور را حل کنیم، نیازمند همکاری هستیم.
همان‌طور که می‌دانید، یکی از ستون‌های همکاری میان اعضای سازمان همکاری شانگهای مبارزه با تروریسم است. مبارزه با تروریسم نیازمند همکاری گسترده، همکاری اطلاعاتی، همکاری در حوزه اجرای قانون و همچنین همکاری در زمینه معاضدت قضایی و استرداد مجرمان است.
بنابراین، این یکی از حوزه‌هایی است که ایران و شرکای آن در سازمان همکاری شانگهای در حال فعالیت برای افزایش همکاری هستند.
شما همچنین به جرائم سایبری اشاره کردید. من می‌توانم موارد دیگری مانند اطلاعات نادرست، اخبار جعلی و همکاری های رسانه‌ای را اضافه کنم. این‌ها همگی حوزه‌هایی هستند که فکر می‌کنم ایران، چین و دیگر کشورهای مشارکت‌کننده تمایل دارند در مورد آنها همکاری کنند.
شانگهای می‌تواند نقش بسیار مهمی در حفظ چندجانبه‌گرایی ایفا کند
فکر می‌کنم سازمان همکاری شانگهای می‌تواند چارچوب بسیار مؤثری برای همکاری میان کشورهای جنوب باشد. هم سازمان شانگهای و هم گروه بریکس، ساختارهایی هستند که می‌توانند فرصت‌های ذی قیمتی برای نقش‌آفرینی کشورهای در حال توسعه فراهم کنند تا برنامه‌های توسعه‌ای خود را پیش ببرند.
یکی از چالش‌های مشترک جهان، یک‌جانبه‌گرایی و قلدرمآبی است که برخی دولت‌ها ی غربی به‌ویژه ایالات متحده علیه کشورهای در حال توسعه اعمال می‌کنند.
سازمان همکاری شانگهای اکنون به عنوان یک نهاد بین‌المللی معتبر و تثبیت‌شده شناخته می‌شود که اراده کشورهای عضو خود را محترم می‌دارد و بر اصول ترویج حاکمیت قانون و چندجانبه‌گرایی استوار است. گستره عضویت این سازمان که از چند کشور معدود شروع شده بود،
کشورهای دیگری هم هستند که تمایل به پیوستن به این سازمان دارند. همچنین، «شانگهای پلاس» که ۱۰ کشور دیگر را شامل می‌شود، و بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی مهم مانند سازمان ملل هم در این اجلاس شرکت خواهند کرد. این نشان می‌دهد که جامعه بین‌المللی، به ویژه کشورهای در حال توسعه، اهمیت سازمان همکاری شانگهای را درک کرده‌اند و در آینده نیز تعداد نامزدهای بیشتری برای عضویت یا برقراری شراکت با این سازمان افزایش خواهند یافت.
چین نقش رهبری در جنوب جهانی دارد؛تاکنون پیشرفت‌ها آن‌طور که انتظار می‌رفت نبوده
یکی از حوزه‌های مهم همکاری، گسترش همکاری‌های اقتصادی و اتصالات تجاری و ترانزیتی است. چین نقش رهبری در جنوب جهانی دارد. ظرفیت‌های زیادی در حوزه‌های جغرافیایی و مسیرهای ترانزیتی میان اعضا وجود دارد. اگرچه تاکنون پیشرفت‌ها آن‌طور که انتظار می‌رفت نبوده، اما حرکت به سمت افزایش ارتباطات بسیار نویدبخش است.
باید در نظر داشت که این سازمان بسیار جوان است و در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده است؛ بنابراین، مسیر طولانی در پیش داریم، اما تاکنون اقدامات انجام‌شده بسیار مؤثر و امیدوارکننده بوده است.
اعضای شانگهای با ایجاد سازوکار باید خود را مقابل تحریم‌های یک‌جانبه حفظ کند
سازمان همکاری شانگهای باید تلاش کند اعتماد و اطمینان بین اعضای خود را ارتقا دهد. این گام کلیدی در جهت افزایش نفوذ و نقش در سیاست جهانی است. شما به حمایت‌گرایی اشاره کردید. ما شاهد افزایش تعرفه‌ها و تحریم‌هایی هستیم که ایالات متحده و برخی از هم‌پیمانانش علیه کشورهای در حال توسعه اعمال می‌کنند. این موضوعات باید مورد توجه سازمان همکاری شانگهای قرار گیرد، زیرا تحریم‌های تحمیل‌شده همراه با تعرفه‌های ناعادلانه، تأثیر منفی بر حاکمیت قانون و آزادی تجارت در سطح جهانی دارند. اعضا باید سازوکارهایی برای مقابله با این وضعیت ایجاد کنند تا بتوانند منافع جمعی خود را در مقابل تحریم‌های یک‌جانبه، قلدرمآبی و تعرفه‌های ناعادلانه حفظ کنند.
امیدواریم که چین، روسیه و دیگر بازیگران مسئول در شورای امنیت، مواضع مناسبی در مقابل تروئیکای اروپا اتخاذ کند
آنچه انجام دادند، نقض تعهدات آنها وفق برجام (JCPOA) و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است. سه کشور اروپایی از سال ۲۰۱۸ که ایالات متحده به صورت یک‌جانبه از برجام خارج شد، به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. بنابراین، نمی‌توانند ادعا کنند که طبق برجام، حق قانونی برای توسل به ساز و کار حل اختلافی که در برجام تعیین شده است، دارند.
این یک نقطه عطف بسیار مهم است. ما در تماس با روسیه و چین هستیم که هر دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند.
سازمان شانگهای با صدای واحد مخالفت خود را با اقدام تروئیکای اروپا اعلام کند
هر سازمان بین‌المللی و هر ترتیبات چندجانبه‌ای، برای اینکه معتبر، مؤثر و کارآمد تلقی شود، باید در وضعیت‌هایی که اعضایشان با چالشی مواجه می‌شوند از آنها حمایت و حفاظت کند.
اگر نگاهی به تحولات سه چهار ماه گذشته بیندازید، می‌بینید که ما فرآیند دیپلماتیک با ایالات متحده را با حسن نیت شروع کردیم و ادامه دادیم. ما به این روندد دیپلماتیک متعهد ماندیم،
اما دو روز قبل از ششمین دور مذاکرات، متحد اصلی آمریکا یعنی رژیم اسرائیل، به ایران حمله کرد. این حمله تنها زیرساخت‌های ما را هدف قرار نداد؛ بلکه یک حمله غیرقانونی همه‌جانبه، و تجاوز نظامی هماهنگ، شامل اقدامات تروریستی و ترور شهروندان ما بود.
هر کشوری که برای حاکمیت قانون و اصول سازمان ملل ارزش قائل است، باید خواستار پاسخگویی ناقضان حقوق بین‌الملل شود. چین، روسیه و دیگر اعضای شورای امنیت و سازمان ملل نباید اجازه دهند که بدعت‌های بدی در شورا شکل بگیرد.
تسلیم نمی‌شویم
اعتبار اعضای شورای امنیت سازمان ملل در معرض یک آزمون خطیر است. ایران هرگز تسلیم خواسته‌های غیرقانونی آن کشورهای خواهان این مکانیسم نخواهد شد. ما نشان داده‌ایم که یک ملت با مواضع اصولی هستیم. ما عضو معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) هستیم و تا زمانی که عضو این معاهده باشیم، باید بتوانیم از حقوق خود، از جمله حقوق مندرج در ماده ۴ معاهده، بهره‌مند شویم.
بنابراین همه اعضای سازمان ملل باید در مقابل چنین رفتاری که برخلاف اصول سازمان ملل، حاکمیت قانون و غایت آن است، ایستادگی کند و از حقوق غیرقابل سلب کشوری که عضو معاهده متع اشاعه است دفاع نماید.
315 315
