به گزارش خبرگزاری ایمنا، والیبال ایران طی سال‌های حضور در لیگ ملت‌های والیبال مسیری پر فراز و نشیب را پیموده است. والیبال ایران در این مسیر دوران شکوه تا چالش‌های پیچیده و آزمون‌های دشوار را چشیده است. هر مربی با سبک خاص خود تلاش کرده تا تیم ملی را به سطح بالاتری برساند، اما نوسانات عملکردی، تغییرات تاکتیکی و شرایط رقابتی، این مسیر را دشوار ساخته‌اند. مربیانی همچون ایگور کولاکوویچ، ولادیمیر آلکنو و بهروز عطایی، هر کدام با سبک خاص خود تلاش کردند تا تیم ملی را به سطح بالاتری برسانند، اما مسیر موفقیت همواره پیچیده بوده است.
اولین حضور ایران در لیگ ملت‌ها (۲۰۱۸)
ایران در سال ۲۰۱۸ با هدایت ایگور کولاکوویچ برای نخستین بار در لیگ ملت‌های والیبال شرکت کرد. این تیم با ترکیبی از بازیکنان باتجربه و جوان عملکرد قابل قبولی ارائه داد و در مرحله مقدماتی با تیم‌های قدرتمندی مانند برزیل، آمریکا و فرانسه رقابت کرد. در پایان، ایران با ۷ پیروزی و ۸ شکست در جایگاه دهم قرار گرفت.
یکی از مهم‌ترین لحظات این دوره، پیروزی ۳-۰ مقابل لهستان در هفته چهارم بود. این برد نشان‌دهنده پیشرفت تیم ملی در سطح جهانی بود و تأثیر زیادی در جایگاه ایران در جدول رقابت‌ها داشت.
حضور بازیکنان کلیدی مانند سعید معروف، محمد موسوی و امیر غفور در کنار نمایش‌های درخشان مقابل تیم‌های قدرتمند، نوید روزهای روشن برای والیبال ایران را می‌داد. با این حال، نوسانات عملکردی مانع از صعود ایران به مرحله نهایی شد.
پیشرفت تدریجی و بهترین عملکرد ایران (۲۰۱۹-۲۰۲۱)
در سال ۲۰۱۹، ایران با ترکیب منسجم‌تر و باتجربه‌تر عملکرد بهتری داشت. تیم ملی در مرحله مقدماتی با ۱۰ پیروزی و ۵ شکست و کسب رتبه دوم به مرحله نهایی صعود کرد، جایی که با لهستان و برزیل روبه‌رو شد. ایران در نهایت توانست رتبه پنجم را کسب کندکه بهترین جایگاه تاریخ تیم ملی در لیگ ملت‌ها است.
در دیدار برابر برزیل، میلاد عبادی‌پور با کسب ۲۲ امتیاز امتیازآورترین بازیکن میدان شد. عملکرد ایران در این دوره، جایگاه این تیم را در میان قدرت‌های والیبال جهان تثبیت کرد.
در سال ۲۰۲۱، ایران تحت هدایت ولادیمیر آلکنو تغییرات تاکتیکی زیادی تجربه کرد. ورود نسل جدیدی از بازیکنان مانند بردیا سعادت و امین اسماعیل‌نژاد باعث شد تیم ملی چهره‌ای متفاوت داشته باشد. با این حال، عملکرد تیم چندان مطلوب نبود و ایران در جایگاه دوازدهم قرار گرفت.
این رقابت‌ها که به صورت متمرکز در ریمینی، ایتالیا برگزار شد، چالش‌های زیادی برای تیم ایران داشت. ایران چندین پیروزی مهم کسب کرد، از جمله برد مقابل آلمان و آمریکا، اما به دلیل شکست‌های نزدیک و نوسان عملکردی نتوانست به مرحله نهایی راه پیدا کند.
دوره گذار و چالش‌های ایران (۲۰۲۲-۲۰۲۴)
با جدایی آلکنو، ایران تحت هدایت بهروز عطایی در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ وارد رقابت‌ها شد. این دوره با تغییرات گسترده در ترکیب تیم همراه بود. در سال ۲۰۲۲، ایران با ۷ پیروزی و ۵ شکست در رتبه هفتم قرار گرفت، اما در سال ۲۰۲۳ با ۲ پیروزی و ۱۰ شکست یکی از ضعیف‌ترین عملکردهای تاریخ خود را ثبت کرد و در رتبه چهاردهم ایستاد.
مشکلاتی مانند ویزای بازیکنان، مصدومیت‌ها و شکست‌های نزدیک باعث شد تیم نتواند نتایج مطلوبی کسب کند. در مجموع، هدایت عطایی در سال ۲۰۲۲ موفقیت‌آمیز بود، اما در ۲۰۲۳ تیم با چالش‌های زیادی روبه‌رو شد.
در سال ۲۰۲۴، ایران ابتدا تحت هدایت موریس موتا پائز وارد رقابت‌ها شد، اما پس از هفت شکست پیاپی و عملکرد ضعیف، فدراسیون والیبال پیمان اکبری را به عنوان سرمربی موقت منصوب کرد. هدف از این تغییر، حفظ اعتبار تیم ملی و ایجاد تغییرات مثبت در روند مسابقات بود.
تأثیر مربیان مختلف بر عملکرد تیم ملی والیبال ایران
مربیان مختلفی در طول سال‌های گذشته هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده داشته‌اند و هر یک تأثیرات متفاوتی بر سبک بازی، نتایج و روند پیشرفت تیم داشته‌اند. در ادامه، نقش مربیان کلیدی در تحولات تیم بررسی می‌شود.
ایگور کولاکوویچ (۲۰۱۷-۲۰۲۰) دوران نظم و ثبات، اما با چالش‌های تاکتیکی
ایگور کولاکوویچ از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده داشت. سبک بازی تیم تحت هدایت او بر نظم تاکتیکی، دفاع مستحکم و سرویس‌های مؤثر متمرکز بود. او تأکید زیادی بر ساختار تیمی و هماهنگی بازیکنان داشت و تلاش کرد تیم را به سطح بالاتری از رقابت‌های جهانی برساند. تیم ملی ایران در این دوره موفق به کسب مدال برنز جام بزرگ قهرمانان جهان ۲۰۱۷، مدال طلای بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ و قهرمانی آسیا ۲۰۱۹ شد. همچنین، ایران در لیگ ملت‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ عملکرد قابل قبولی داشت و توانست در میان تیم‌های برتر جهان قرار بگیرد. نقاط قوت مربیگری کولاکوویچ شامل دفاع منسجم، توسعه بازیکنان جوان و مدیریت تاکتیکی بود. اما نوسان عملکرد، عدم انعطاف‌پذیری تاکتیکی و چالش‌های ارتباطی از نقاط ضعف دوران مربیگری او محسوب می‌شدند. این دوره با موفقیت‌های قابل توجه همراه بود اما در برخی رقابت‌های جهانی تیم با ضعف‌هایی روبه‌رو شد.
ولادیمیر آلکنو (۲۰۲۱) قدرت بدنی و جنگندگی، اما ناکامی در هماهنگی تیمی
ولادیمیر آلکنو در سال ۲۰۲۰ هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده گرفت و تا المپیک ۲۰۲۱ توکیو در این سمت باقی ماند. سبک بازی تیم تحت هدایت او بر قدرت بدنی، سرویس‌های تهاجمی و دفاع مستحکم متمرکز بود. آلکنو به تمرینات فیزیکی شدید و استراتژی‌های تاکتیکی مبتنی بر قدرت اعتقاد داشت که تأثیر زیادی بر عملکرد تیم ایران گذاشت. ایران در لیگ ملت‌های ۲۰۲۱ نتایج متوسطی کسب کرد و نتوانست به مرحله نهایی راه پیدا کند. در المپیک ۲۰۲۱، تیم ملی عملکرد خوبی داشت اما در مرحله گروهی حذف شد. یکی از مهم‌ترین مسابقات این دوره، پیروزی مقابل ونزوئلا بود، اما شکست مقابل تیم‌های قدرتمند مانند ژاپن و لهستان مانع از صعود ایران شد. نقاط قوت این دوره شامل قدرت بدنی بالا، سرویس‌های تهاجمی و تجربه بین‌المللی بود. اما عدم انعطاف‌پذیری تاکتیکی، ضعف در هماهنگی تیمی و ناکامی در مراحل بالاتر از نقاط ضعف مربیگری آلکنو به شمار می‌رود. در مجموع، آلکنو توان فیزیکی تیم را ارتقا داد اما در نتیجه‌گیری و هماهنگی تاکتیکی موفق نبود.
بهروز عطایی (۲۰۲۲-۲۰۲۳) فرصت‌دهی به نسل جدید، اما افت در رقابت‌های جهانی
پس از جدایی آلکنو، بهروز عطایی از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده گرفت. سبک بازی تیم تحت هدایت او بر مدیریت ساختاری، دفاع منسجم و توسعه بازیکنان جوان متمرکز بود. تیم ملی ایران با هدایت عطایی موفق شد مدال طلای قهرمانی آسیا را در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۳ کسب کند. ایران در لیگ ملت‌های ۲۰۲۲ رتبه هفتم را به دست آورد اما در لیگ ملت‌های ۲۰۲۳ با عملکرد ضعیف، در رتبه دوازدهم قرار گرفت. نقاط قوت این دوره شامل سازمان‌دهی دفاعی، فرصت‌دهی به نسل جوان و انعطاف‌پذیری تاکتیکی بود. اما نوسان عملکرد، مشکلات ارتباطی و ضعف در لیگ ملت‌های ۲۰۲۳ از نقاط ضعف مربیگری عطایی محسوب می‌شود. این دوره با موفقیت‌هایی در سطح آسیا همراه بود اما در رقابت‌های جهانی تیم با چالش‌هایی روبه‌رو شد.
موریس موتا پائز (۲۰۲۴) آغاز تغییرات بزرگ، اما سقوط به پایین‌ترین رتبه
در سال ۲۰۲۴، تیم ملی ایران تحت هدایت موریس موتا پائز وارد رقابت‌های لیگ ملت‌ها شد. سبک بازی او مبتنی بر تغییرات تاکتیکی ناموفق و عدم انسجام تیمی بود. تیم ملی ایران در این دوره عملکرد بسیار ضعیفی داشت و در جایگاه پانزدهم لیگ ملت‌های ۲۰۲۴ قرار گرفت. تلاش برای بازسازی تیم از نقاط قوت این دوره بود اما افت شدید عملکرد و عدم هماهنگی تاکتیکی موجب شد که فدراسیون والیبال ایران او را برکنار کرده و پیمان اکبری را به عنوان سرمربی موقت منصوب کند.
بازگشت امید با روبرتو پیاتزا، ترکیبی از تجربه و جوانی برای صعود به مرحله نهایی
در سال ۲۰۲۵، روبرتو پیاتزا هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده گرفته است. سبک بازی او مبتنی بر ترکیب بازیکنان باتجربه و جوان و تأکید بر حملات سرعتی است که می‌تواند موجب افزایش پویایی تیم شود. ایران امیدوار است که با هدایت پیاتزا بتواند به مرحله نهایی لیگ ملت‌های ۲۰۲۵ صعود کند و عملکرد موفقی در رقابت‌های بین‌المللی داشته باشد. تیم ملی ایران پیش از آغاز لیگ ملت‌های ۲۰۲۵، اردوی آماده‌سازی خود را در ایتالیا برگزار کرد و دو دیدار دوستانه مقابل تیم ملی ایتالیا داشت. ایران در اولین مسابقه موفق شد با نتیجه سه بر دو ایتالیا را شکست دهد اما در دومین دیدار با نتیجه سه بر صفر مغلوب شد. روبرتو پیاتزا ترکیب ۱۶ نفره تیم را برای هفته نخست لیگ ملت‌ها اعلام کرده است که شامل بازیکنانی باتجربه و جوان می‌شود.
به گزارش ایمنا، تیم ملی والیبال ایران با تغییرات جدید در کادر فنی و ترکیب بازیکنان، به دنبال جبران نتایج ضعیف سال‌های اخیر و صعود به مراحل بالاتر در لیگ ملت‌های ۲۰۲۵ است. روند پیشرفت تیم در روزهای آینده مشخص خواهد شد.
